FARKLI KİŞNİŞ (Coriandrum sativum L.) ÇEŞİT VE POPÜLASYONLARININ ANYON VE KATYON İÇERİKLERİ

Coriandrum sativum L. (Kişniş), Umbelliferae/Apiaceae familyasına ait baharat ve uçucu yağ bitkisidir. Kişniş tohumlarının uçucu yağı ve ekstraktları antioksidan, kan şekeri düşürücü, ateş düşürücü, yağ düşürücü, ağrı kesici, kanser önleyici, mikrop öldürücü etkilere sahiptir. Çalışmada Erzurum, Antalya, Artvin, Rize, Burdur, Kırşehir, Ankara ve Karaman illerinden tedarik edilen ve Ankara’da (Hindistan) ticari olarak kullanılan popülasyon ve Arslan, Gürbüz, Kudret-K, Pel-Mus, Erbaa, Gamze tescilli çeşitleri olmak üzere toplam 20 tohum materyali kullanılmıştır. Materyallerin anyon ve katyon içeriklerini belirlenmiştir. Sonuçlara göre; K⁺ (7.79-28.99 mg.g⁻¹), Ca⁺² (4.48-25.80 mg.g⁻¹), PO₄⁻³ (0.23-9.24 mg.g⁻¹), Cl⁻¹ (0.85-12.09) mg.g⁻¹, SO₄⁻² (0.54-13.39 mg.g⁻¹), Mg⁺² (1.94-8.62 mg.g⁻¹), Na⁺ (1.38-7.35 mg.g⁻¹), NH₄⁺ (0.003-0.40 mg.g⁻¹) arasında değişmiştir. En yüksek Na⁺, Mg⁺² ve Ca⁺² içeriği Rize-Fındıklı kişniş popülasyonunda elde edilirken, en yüksek K⁺ içeriği Ankara’dan tedarik edilen kişniş popülasyondan, SO₄⁻² Erbaa çeşidinden, PO₄⁻³ Kerkük popülasyonundan, Cl⁻ ise Kırşehir popülasyonundan elde edilmiştir. En düşük, K⁺ ve Mg⁺² içeriği Erzurum büyük tohumlu popülasyonundan elde edilirken, en düşük Na⁺, Cl⁻ ise Ankara’dan tedarik edilen büyük tohumlu popülasyondan, SO₄⁻² Hindistan popülasyonundan, PO₄⁻³ Ankara’dan tedarik edilen küçük tohumlu popülasyondan elde edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, kişniş çeşit ve popülasyonlarının insan sağlığında oldukça önemli olan K⁺, Ca⁺² SO₄⁻² ve Cl⁻ elementleri bakımından zengin olduğu belirlenmiştir.

ANION AND CATION CONTENTS OF DIFFERENT CORIANDER (Coriandrum sativum L.) VARIETIES AND POPULATIONS

Coriandrum sativum L. (Coriander) is a spices and essential oil plants belonging to Umbelliferae/Apiaceae family. Essential oil and extracts of coriander seeds have antioxidant, blood sugar reducing, fever reducer, anti-fatigue, analgesic, anti-cancer, disinfectant effects. In this study, 20 seed materials, which were supplied from Erzurum, Antalya, Artvin, Rize, Burdur, Kırşehir, Ankara and Karaman provinces, used in Ankara (India) as a commercial population and Arslan, Gürbüz, Kudret-K, Pel-Mus, Erbaa, Gamze registered varieties, were used. Anion and cation contents of the materials were determined. According to results; K⁺ (7.79-28.94 mg.g⁻¹), Ca⁺² (4.48-25.80 mg.g⁻¹), PO₄⁻³ (0.23-9.27 mg.g⁻¹), Cl⁻¹ (0.85-4.25) mg.g⁻¹), SO₄⁻² (0.54-13.39 mg.g⁻¹), Mg⁺² (1.94-8.62 mg.g⁻¹), Na⁺ (1.38-7.35 mg.g⁻¹), NH₄⁺ (0.003-0.40 mg.g⁻¹) were obtained these intervals. While the highest Na⁺, Mg⁺² and Ca⁺² contents were obtained from Rize-Fındıklı coriander population, the highest K⁺ content was obtained from coriander population supplied from Ankara, SO₄⁻² from Erbaa variety, PO₄⁻³ from Kirkuk population and Cl⁻ from the Kırşehir population. While the lowest K⁺ and Mg⁺² contents were obtained from the Erzurum big kernel population, the lowest Na⁺ and CI⁻ contents were obtained from the big kernel population supplied from Ankara, SO₄⁻² from the Indian population, PO₄⁻³ from the small kernel population supplied from Ankara. At the end of the study, it was determined that coriander varieties and populations are rich K⁺, Ca⁺², SO₄⁻² and Cl⁻ elements which are important in human health fairly.

PDF

___

1. Kan, Y., İpek, A., 2002. Seçilmiş bazı kişniş (Coriandrum sativum L.) hatlarının verim ve bazı özellikleri. 14. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, ISBN:975-94077-2-8, Eskişehir.
2. Diederichsen, A., 1996. Coriander Coriandrum sativum L. promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. IPGRI, Rome Davis, P.H., 1972. Flora of Turkey and the Aegean Islands, Vol.4, The University Press, Edinburgh.
3. Baydar, H., 2013. Tıbbi ve aromatik bitkiler bilimi ve teknolojisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:51.
4. Bhat, S., Kaushal, P., Kaur, M., Sharmal, H.K., 2014. Coriander (Coriandrium sativum L.) Processing nutritional and functional aspects. African Journal of Plant Science 8(1):25-133.
5. Doğan, A., Akgün, A., 1987. Kişniş (Coriandrum sativum L.) üretimi, bileşimi ve kullanımı. Doğa, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 11(2):326-1333.
6. Belitz, H.D., Grosch, W., Schieberle, P., 2009. Food chemistry. 4. Revised and Extended ed. pp:421-425. Berlin Heidelberg, Springer.
7. Kılıc, S., Köse, G., 2001. Ca in milk and the dairy products and female health. World Food (5):72-75.
8. Baysal, A., 2002. Fundamentals of nutrition. Ankara Hatipoğlu Press (in Turkish) Vol:14.
9. Khan, N., Yeon, C.J., Yeong, N.E., Habte, G., Jamila, N., Hong, J.H., Ryu, KY., Park, K.S., Kim, K.S., 2014. Determination of macronutrients in spices by inductively coupled plasma-1 optical emission spectrometry. Analytical Letters 47:2394-2405.
10. Singh, V., Garg, A.N., 2006. Availability of essential trace elements in Indian cereals, vegetables and spices using INAA and the contribution of spices to daily dietary intake. Food Chem. 94:81-89.
11. Uçar, T., 2006. Bazı bitkisel çayların mineral madde içeriği üzerine farklı demleme ve kaynatma sürelerinin etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, s.83.
12. Claudia, P.S.C., Peter, J.S.D., Antonia, A., 1998. The mineral content of Mexican fruits and vegetables. Journal of Food Composıtıon and Analysis 11:340-356.
13. Barakat, A.I., Ahmed, O.M., Mahmoud, M.A.K., 2003. Element analysis and biological studies on ten oriental spices using XRF and Ames test. J. Trace Elem. Med. Biol. 17(2):85-90.
14. Özcan, M.M., Ünver, A., Uçar, T., Arslan, D., 2008. Mineral content of some herbs and herbal teas by infusion and decoction. Food Chemistry 106:1120-1127.