ALIÇ (Crataegus azarolus L.) TOHUMLARININ ÇIKIŞ ORANLARI ÜZERİNE BAZI UYGULAMALARIN ETKİLERİ

Bu çalışma, Hatay’ın Belen ilçesinde yaygın olarak yetiştirilen Sarı Alıç genotipine ait tohumların çıkış oranları üzerine farklı uygulamaların etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada 2017 ve 2018 yıllarından elde edilen endokarplı ve endokarpsız tohumlara iki katlama sıcaklığı (0℃ ve 4℃), farklı katlama sürelerinin (0, 1, 2, 3 ve 4 ay) ve endokarpsız tohumlara giberellik asit (3000 ppm) uygulamaları yapılmıştır. Uygulamalar sonrasında tohumlar doğrudan torf-perlit (3:1) karışımına ekilmiştir. Çalışma sonucunda, 2018 yılından elde edilen endokarpsız tohumlara doğrudan 3000 ppm giberellik asit uygulamasının en yüksek çıkış oranını (%60.00) verirken, en düşük çıkış oranının endokarplı tohumda olduğu (%5.00) belirlenmiştir. Katlama sıcaklıkları çöğürlerin çıkış oranlarını etkilemiş ve endokarpsız tohumlara 4℃’de 1 ay bekletme sonrasında 3000 ppm giberellik asit uygulamasından %53.33 oranında çıkış elde edilmiştir. Sonuç olarak, Sarı Alıç genotipinde, endokarpsız tohumlara doğrudan 3000 ppm giberellik asit uygulamasının en yüksek çıkış oranını verdiği belirlenmiştir.

EFFECTS OF SOME APPLICATIONS ON SEEDLING EMERGENCE OF HAWTHORN (Crataegus azarolus L.)

This study was carried out to determine the effect of different applications on seed emergence of Sarı Alıç hawthorn genotype widely grown in Belen district of Hatay. In this study, in seeds with endocarp and without endocarp sampled from 2017 and 2018 and two stratification temperatures (0℃ and 4℃), different stratification times (0, 1, 2, 3 and 4 months) and seeds without endocarp applied with 3000 ppm GA₃ applications were evaluated. After the applications, the seeds were sown directly into the peat-perlite (3:1) mixture. As a result of the study, the highest seedling emergence (60.00%) was found in seeds without endocarp (sampled from 2018) treated with 3000 ppm GA₃, while the lowest emergence was found to be seeds with endocarp (5.00%). The stratification temperatures affected seedling emergence and emergence rate of 1 month stratification at 4℃+3000 ppm gibberellic acid application for seeds without endocarp was 53.33%. As a result, the highest emergence rates in Sarı Alıç hawthorn genotype was found in gibberellic acid application (3000 ppm) to seed without endocarp.

PDF

___

1. Ahmadloo, F., Tabari Kouchaksaraei, M., Goodarzi, G.R., Salehi, A., 2017. Effects of gibberellic acid and storage temperature on the germination of hawthorn seeds. J. For. Sci. 63:417-424.
2. Bayazıt, S., Gündüz, K., Sezgin, E.Ö., Çalışkan, O., 2018. Hatay ili alıç yetiştiriciliğinin mevcut durumu ve geleceği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 35:258-263.
3. Baytop, T., 1997. Türkçe bitki adları sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları, 578, Ankara.
4. Bujarska-Borkowska, B., 2002. Breaking of seed dormancy, germination and seedling emergence of the common hawthorn (Crataegus monogyna Jacq.). Dendrobiology 47:61-70.
5. Bujarska-Borkowska, B., 2006. Seed dormancy breaking in Crataegus laevigata. Dendrobiology 56:3-11.
6. Çalışkan, O., Gündüz, K., Serçe, S., Toplu, C., Kamiloğlu, Ö., Şengül, M., Ercişli, S., 2012. Phytochemical characterization of several hawthorns (Crataegus spp.) species sampled from the Eastern Mediterranean region of Turkey. Phcog Mag. 8:16-21.
7. Çalışkan, O., 2015. Mediterranean hawthorn fruit (Crataegus) species and potential usage. The Mediterranean diet-An evidance-based approach. 55:621-628.
8. Çalışkan, O., Bayazit, S., Gündüz, K., 2016. Hawthorn species from Turkey and potential usage for horticulture. 7. International Scientific Agriculture Symposium, 06-09 October, Jahorina, Bosnia and Herzegovina.
9. Çalışkan, O., Gündüz, K., Bayazıt, S., 2018. Sarı alıç (Crataegus azarolus L.) genotipinin morfolojik, biyolojik ve meyve kalite özelliklerinin incelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 35(Ek Sayı):69-74.
10. Dönmez, A.A., 2004. The genus Crataegus L. (Rosaceae) with special reference to hybridization and biodiversity in Turkey. Turk J. Bot. 28:29-35.
11. Dönmez, A.A., 2007. Taxonomic note on the genus Crataegus (Rosaceae) in Turkey. Bot. J. Linnean Soc. 155:231-240.
12. Göktürk, A., Yılmaz, S., 2015. Doğu alıcı (Crataegus orientalis Paal. Ex. M. Bieb) tohumlarının çimlenmesi üzerine ekim alanı, ekim zamanı ve bazı önişlemlerin etkilerinin araştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 16:203-215.
13. Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, F.T., Geneve, R.L., 2010. Propagation methods and rootstocks for important fruit and nut species. In: Hartmann & Kester’s Plant Propagation: Principles and Practices. 8. Ed. Upper Saddle River, Pearson Education: 728-773.
14. Ljubuncic, P., Portnaya, I., Cogan, U., Azaizeh, H., Bomzon, A., 2005. Antioxidant activity of Crataegus aronia aqueous extract used in traditional Arab medicine in Israel. J. Ethnopharma. 101:153-161.
15. Persson, L., Jenseni, M., Nymann, Eriksen, E., Mortensen, L.C., 2006. The effect of endocarp and endocarp splitting resistance on warm stratification requirement of hawthorn seeds (Crataegus monogyna). Seed Sci. & Technol. 34:573-584.
16. SAS Institute, 2005. SAS Online Doc, Version 9.1.3. SAS Inst., Cary, NC, USA.
17. Yahyaoglu, Z., Olmez, Z., Gokturk, A., Temel, F., 2006. Effects of cold stratification and sulphuric acid pretreatments on germination of hawthorn (Crataegus spp.) seeds. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Bartın Orman Fakültesi Dergisi 8:74-79.