Koray ÖZRENK, Ahmet KAZANKAYA, Muharrem YILMAZ, M. Fikri BALTA, Fatma MURADOĞLU

Erzincan'da tohumdan yetiştirilen cevizlerin meyve özelliklerinin tanımlanması

Bu çalışma, Erzincan Merkez ilçe ve köylerinde 2003-2004 yılları arasında tohumdan yetişmiş ceviz ağaçları üzerinde üstün nitelikli genotipleri belirlemek ve meyve özelliklerini tanımlamak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada iç meyve ağırlığı 5 gramın üzerinde olan 51 genotipte; meyve ağırlığı, iç ağırlığı, kabuk kalınlığı, meyve uzunluğu, eni ve yükseklik ölçüleri, kabuk pürüzlülüğü, iç dolgunluğu, içte büzüşme, iç rengi, için bütün çıkma durumu, damarlılığı ve iç oranı gibi önemli meyve özellikleri incelenmiştir. Seleksiyon kriterleri doğrultusunda yapılan değerlendirmeler sonunda bazı genotipler ümitvar olarak bulunmuştur. Seçilen genotiplerde kabuklu meyve ağırlığı 8.27-17.3, iç ağırlığı 5.01-8.43, kabuk kalınlığı 0.71-1.88 ve iç oranı %41.3-61.5 olarak belirlenmiştir.

Potential defining of fruit properties of native walnuts (Juglans regia L.) grown in Erzincan

This study was carried out to determine promising genotypes within walnut trees of grown from seed in center and villages of Erzincan between 2003 and 2004 years and defining fruit characters. It was examined important fruit features such as; nut weight, kernel weight, shell thickness, nut length, suture and cheek diameter, shell roughness, kernel fullness, kernel wrinkling, kernel color, kernel removal, veinedness in kernel and kernel percentage of 51 genotypes over 5 g kernel weights. In the end of evaluations made in point of selection criterions, it was found that all these genotypes were hopeful. In selected genotypes, nut weight, kernel weight, shell thickness and kernel percentage were defined by turns 8.27-17.3 g, 5.01-8.43 g, 0.71-1.88 mm and 41.3-61.5%.

PDF

___

1. Ağar, İ.T., J.M., Garcia, S., Kafkas, N.,Kaşka, 1995. Anadolu'nun Değişik Bölgelerinden Selekte Edilmiş Değişik Ceviz Tipleriyle Standart Türk Çeşitlerinin Yağ Asiti Kompozisyonları. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim 1995 Adana, Cilt 1,479-483.
2. Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü. Fen Bil. Enst., Van.
3. Akça, Y., Y., 2001. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı Ofset Matbaası, 356s, Tokat.
4. Anonim, 2000. Production Years Book.F.A.O.
5. Akça, Y., 2001. Erzincan Tarım İl Mild. Proje İstatistik Şube Müd. 2001 yılı kayıtları,Erzincan.
6. Akça, Y.,2002. www.die.gov.tr/konular/tarimsalyapi. htm.
7. Aşkın, M.A., A. Gün, 1995. Çameli ve Bozkurt Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Adana, Cilt 1. 461 - 463.
8. Balcı, İ., F. Balta, A.Kazankaya, and S.M. Şen, 2001. Promising Native Walnut (Juglans regia L.) Genotypes of The East Black Sea Region of Turkey. Jour. Amer. Pomological Society, 55(4):204-208.
9. Beyhan, Ö., 1993. Darende Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Y.W. F.B. E., Van.
10. Güleryüz, M., 1977. Erzincan'da Yetiştirilen Bazı Önemli Elma ve Armut Çeşitlerinin Pomolojileri İle Döllenme Biyolojileri Üzerine Araştırmalar. Atatürk Üniv. Yayınları No:483, Erzurum.
11. Kazankaya,A., T.Şahinbaş, M.Yılmaz ve F.E. Tekintaş, 2003. Çatak Yöresi Cevizlerinin Meyve Özellikleri. IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi,144-146 Antalya,
12. Koyuncu, M.A., M.A. Aşkın, 1999 Bitlis ve Adilcevaz Yöresinde Seçilmiş Ümitvar Ceviz Tiplerinin Bazı Bileşim Maddelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim 1995 Adana, Cilt 1,475-483.
13. Oğuz, H.İ., 1998. Ermenek Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü.F,en Bilimleri Enstitüsü, 120s.Van.
14. Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Bahçe Kültürleri Araş. Enst., Yalova.
15. Özkan, Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y. Y. Ü. Fen Bil. Enstitüsü, Van.
16. Özkan, Y., S.M., Şen, 1994. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin Meyve Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim 1995 Adana, Cilt 1,464-469.
17. Şen, S.M., 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar (Doçentlik Tezi, Basılmamış). A. Ü.Z.F. Erzurum.
18. 1986. Ceviz Yetiştiriciliği: Eser Matbaası, Samsun, 229 s
19. Şen, S.M., F.E. Tekintaş, 1992. A Study On The Selection Of Adilcevaz Walnuts. ActaHort. 317: 171-174.
20. Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü. Fen Bilimleri Ens t. 152s, Van.
21. Yaviç, A., 2000. Bahçesaray Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü. Fen Bil. Enstitüsü, 85s, Van.