Alkol kullanım bozukluklarında kişilik özellikleri
Amaç: Alkol kullanım bozukluğu tanısı alan hastaları sağlıklı kontrol grubundan ayıran kişilik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: DSM-IV tanı ölçütlerine göre alkol kullanım bozukluğu tanısı alan hastalara (n=31) Mizaç ve Karakter Envanteri (TCI; Temperament and Character Inventory) uygulanmış, kişilik profilleri, yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilerek ruhsal bozukluğu olmayan kişilerden oluşan kontrol grubuyla (n=31) karşılaştırılmıştır.Bulgular: Yenilik arayışı ve zarardan kaçınma alkol kullanım bozukluğu olan hastalarda daha yüksektir. Ödül bağımlılığı, sebat etme, kendini yönetme, işbirliğine yatkınlık boyutlarında alkol kullanım bozukluğu olan hastaların skorları daha düşüktür. İki grup arasındaki farklılıklar yenilik arama, zarardan kaçınma, sebat etme ve kendini yönetme boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Diskriminant fonksiyon analizinde alkol kullanım bozukluğunu en iyi ayırt eden değişken kendini yönetmedir.Sonuç: Yüksek düzeyde yenilik arayışı dürtüsellikle ilişkilidir, özellikle bağımlılık davranışının başlamasında önemli olduğu düşünülmektedir. Zarardan kaçınma düzeyinin yüksek olması, utangaçlık, sosyal ketlenme, belirsizlikten korkmak, başkalarını endişelendirmeyecek durumlarda kötümserlik gibi kişilik özellikleriyle birliktedir. Alkolün bu olumsuz duygularda rahatlamaya neden olmasıyla yoğun kullanım sonucunda bağımlılığa giden yolu açtığı düşünülebilir. Düşük düzeyde sebat etme gösteren kişiler engellenmeyle karşılaştıklarında kolayca vazgeçme eğilimi gösterirler. Kendini yönetme düzeyinin düşük olmasının kişilik bozukluğunu gösterdiği bildirilmektedir. Alkol kullanım bozukluklarında kişilik özelliklerinin belirlenmesi farklı tedavi yaklaşımlarının uygulanması ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesinde yararlı olabilir.
Personality features of patients with alcohol use disorders
Objective: It is aimed to determine the discriminating personality characteristics of patients with alcohol use disorders compared to healthy control subjects. Method: Cloninger’s Temperament and Character Inventory (TCI) was employed to the patients with a diagnosis of alcohol use disorder meeting the DSM-IV criteria (n = 31) and their personality profiles were compared with age and gender matched non-psychiatric healthy control subjects (n = 31).Results: Patients with alcohol use disorder were characterized by higher rates of novelty-seeking and harm avoidance. Patients scored lower on reward dependence, persistence, self-directedness, and cooperation. The differences in novelty-seeking, harm avoidance, persistence and self-directedness between patients and control group were found to be statistically significant. Self-directedness was the most important discriminative variable in the dicriminative function analysis.Conclusion: Higher novelty-seeking is related to impulsivity, and is considered to be important at the onset of drug taking behavior. High harm avoidance is related to shyness, social inhibition, fear of uncertainity, and pessimistic worry in anticipation of problems. These negative feelings may be comforted by alcohol, whereas heavy alcohol use may lead to dependence. Individuals with low persistence tend to give up easily when faced with frustration. Lower self-directedness was reported as indicating a higher probability of personality disorder. Determining personality profile among patients with alcohol use disorders may be useful in employing different treatment approaches and evaluating the treatment outcome.
___
- 1- Levin JD. Psychodynamic treatment of alcohol abuse. Barber JP, Crits-Christoph P (editors) Dynamic Therapies for Psychiatric Disorders (Axis I). 1. baskı, New York: Basic Books, 1995: 193-229.
- 2- Akvardar Y. Alkol bağımlılığında kişilik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2003; 1: 26-30.
- 3- Le Bon O, Basiaux P, Streel E, et al. Personality profile and drug of choice; a multivariate analysis using Cloninger’s TCI on heroin addicts, alcoholics, and a random population group. Drug Alcohol Depend 2004; 73: 175-182.
- 4- Cloninger CR, Svrakic DM. Personality Disorders. Sadock BJ, Sadock VA (editors). Kaplan & Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry, 7. baskı, cilt 2, Philedelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2000: 1723-1764.
- 5- Basiaux P, Le Bon O, Dramaix M et al. Temperament and Character Inventory (TCI) personality profile and sub-typing in alcoholic patients: a controlled study. Alcohol Alcohol 2001; 6: 584-587.
- 6- Schuckit MA., Irwin M, Mahler HIM.Tridimentional Personality Questionnaire scores of sons of alcoholic and nonalcoholic fathers. Am J Psychiatry 1990; 147: 481-487.
- 7- Bohn MJ, Meyer RE. Typologies of addiction. Galanter M, Kleber HD (editors). The American Psychiatric Press Textbook of Substance Abuse Treatment. Washington, DC: American Psychiatric Press, 1994, 11-24.
- 8- Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 4. Baskı (DSM IV) (Çeviri editörü: E Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.
- 9- Cloninger CR, Dragan MS, Przybeck TR. A psychobiyological model of temperament and character. Arch Gen Psychiatry 1993; 50: 975-990.
- 10- Cloninger CR, Przybeck TR, Svrakic DM. The Tridimensional Personality Questionnaire: US normative data. Psychol Rep 1991; 69: 1047-1057.
- 11- Köse S, Sayar K, Ak I ve ark. (2002) Mizaç ve Karakter Envanteri (Türkçe TCI): Geçerlik ve güvenirliği ve faktör yapısı. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2004; 14: 107-131.
- 12- Arkar H. Cloninger’in psikobiyolojik kişilik kuramının Türk örnekleminde sınanması. Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü 2004.
- 13- Cloninger CR, Sigvardsson S, Gilligan SB et al. Genetic heterogenity and classification of alcoholism. Adv Alcohol Substance Abuse 1988; 7: 3-16.
- 14- Meszaros K, Lenzinger E, Hornik K et al. Tridimensional Personality Questionnaire as a predictor of relapse in detoksified alcohol dependents. The European Fluvaxamine in Alcoholism Study Group. Alcohol Clin Exp Res, 1999; 23: 483-486.
- 15- Gabbard GO. Psychodynamic Psychiatry in Clinical Practice. 2. Baskı, Washington DC: American Psychiatric Press, 1994: 359-394.
- 16- Svrakic DM, Whitehead C, Przybeck TR et al. Differential diagnosis of personality disorders by the seven-factor model of temperament and character. Arch Gen Psychiatry 1993; 50: 991-999.
- 17- Dökmen Ü. Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. 9.Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1998.
- 18- Akvardar Y,. Ünal B,. Günay T, ve ark. Empati Öğrenilebilir mi? Tıp Fakültesi Dönem 1 Öğrencilerinde İletişim Becerileri Kursunun Empatik Yanıt Verme Becerisi Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2002; 3: 167-172.
- 19- Sayın A, Karslıoğlu E, Arıkan Z, Aslan S. Alkol bağımlısı bir grup hastada kişilik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 2004; 5: 13-19.
- 20- Evren C, Evren B, Saatcioğlu Ö, Çakmak D. Erken ve geç başlangıçlı alkol bağımlılarında mizaç ve karakter boyutları. Türkiye’de Psikiyatri 2004; 6: 19-24.
- 21- Kravitz HM, Fawcett J, McGuire M. Treatment attrition among alcohol dependent men: is it related to novelty seeking personality traits? J Clin Psychopharmacol 1999; 19: 51-56.
- ISSN: 1302-5570
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: Galenos Yayınevi
Sayıdaki Diğer Makaleler
İntihar girişimi olan ve olmayan sokakta yaşayan uçucu madde kullanıcılarının karşılaştırması
Alkol kullanım bozukluklarında kişilik özellikleri
Selami GÜL, Berna B. AKDEDE, Yıldız AKVARDAR, Özden SARI, Zeliha TUNCA, Haluk ARKAR
Madde kullanımına bağlı infeksiyonlar
Şanlıurfa'da üniversite öğrencilerinde madde kullanımı
Akif Himmet KARAZEYBEK, Medaim YANIK, Abdurrahman ALTINDAĞ, Erhan YENGİL
Sevil TANER, Musa TOSUN, Tamar Defne GÜROL, Kültegin ÖGEL, Olcay LİMAN
Neşe YENİÇERİ, Dilek GÜLDAL, Vildan MEVSİM, Çitim DONTLU, Nilgün ÖZÇAKAR