Ergenlerde Somatik Belirtilerin Gözlerden Zihin Okuma Becerisi ve Ruhsal ve Davranışsal Sorunlar ile İlişkisinin İncelenmesi
Araştırmanın amacı, 14-17 yaşlarındaki lise öğrencilerinde görülen somatik belirtilerin, gözlerden zihin okuma becerisi ve ruhsal ve davranışsal sorunlar ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini, İstanbul’da bulunan 5 ortaöğretim kurumunda tüm kademelerde eğitim alan 561 öğrenci (324 kız, 237 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, sosyo-demografik bilgi formu, Güçler ve Güçlükler Anketi Çocuk Formu (GGA-ÇF), DSM-V Düzey II Bedensel Belirtiler Ölçeği Çocuk Formu ve Gözlerden Zihin Okuma Testi Çocuk Formu (GZOT-ÇF) kullanılarak toplanmıştır. GGA-ÇF ile somatik belirti ölçeği puanları arasında güçlü bir pozitif korelasyon ilişkisi bulunmuştur. GZOT-ÇF ile somatik belirti ölçek puanları arasında ise anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Duygusal sorun puanlarındaki artış ile birlikte somatik belirti puanı da artmaktadır. Bununla birlikte, davranım sorunları puanlarındaki artış ile somatik semptom puanlarının da arttığı görülmektedir. Somatik semptom puanlarına cinsiyet açısından bakıldığında, kızların aldığı toplam puanlar, erkeklere oranla daha yüksek bulunmuştur. Yaş faktörü incelendiğinde ise, öğrencilerin yaşlarındaki bir yıllık artış ile somatik belirti düzeyinin de artış gösterdiği saptanmıştır. Zihin kuramı puanlarına bakıldığında, kız ve erkek katılımcılar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ergenlerde görülen duygusal ve davranışsal sorunların somatik semptom düzeylerini öngördüğü anlaşılmıştır. Somatizasyon bozukluğu tedavisinde duygusal ve davranışsal sorunlara odaklı psikoterapötik müdahaleler başarıyı arttırabilir. Somatizasyon ile gözlerden zihin okuma becerileri arasındaki ilişkinin daha detaylı anlaşılması için ileri araştırmalar yapılması gerektiği düşünülmektedir.
___
- Avcı, Ö, & Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde Şiddet Eğilimi, Yalnızlık ve
Sosyal Destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1):
157-168.
Baron-Cohen, S., Wheelwright, S., Hill, J., Raste, Y. & Plumb, I. (2001).
The “Reading the Mind in the Eyes” Test Revised Version: A Study With
Normal Adults, And Adults With Asperger Syndrome Or High-Functioning
Autism. J Child Psychol Psychiatry. 42:241-251.
Baron-Cohen, S., Ring, H., Wheelwright, S., Bullmore, E., Brammer, M.,
Simmons, A. & Williams, S. (1999). Social Intelligence in the Normal and
Autistic Brain: An Fmrı Study. European J. of Neurosci., 11: 1891-1898.
Beck, J. E. (2007). A Developmental Perspective on Functional Somatic
Symptoms. Journal of Pediatric Psychology, 33(5): p. 547-562.
Bora, E., Yucel, M., Pantelis, C. (2009). Theory of Mind Impairment in
Schizophrenia: Meta-Analysis. Schizophr Res. 109:1-9.
Braquehais, M. D., ve ark. (2012). Hypothalamic-Pituitaryt-Adrenal Axis
Dysfunction as a Neurobiological Correlate of Emotion Dysregulation in
Adolescent Suicide. World Journal of Pediatrics. 8(3): p. 197-206.
Brose, W. (2001). Somatization and Symptom Magnification. The
Functional Restoration and Chronic Pain Program.
Brune, M. (2005). “Theory Of Mind” in Schizophrenia: A Review of the
Literature. Schizophr Bull. 31:21-42.
Bujoreanu, S., Randall, E., Thomson, K., Ibeziako, P. (2014). Characteristics
of Medically Hospitalized Pediatric Patients with Somatoform Diagnoses.
Hospital Pediatrics. 4:283-290.
Campo, J. V., ve ark. (2001). Recurrent Pain, Emotional Distress, and
Health Service use in Childhood. The Journal Of Pediatrics. 141(1): p.
76-83.
Clarke, D. M, & Smith, G. C. (2000). Somatisation. What is it? Aust Fam
Physician, 29:109-113.
Goodman, R. (1997). The Strengths and Diffuculties Questionnarie: A
Research Note. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 38(5):581-
586.
Graber, J. A., & Sontag, L. M. (2009). Internalizing Problems During
Adolescence. In R. M. Lerner & L. Steinberg (Eds.), Handbook of
Adolescent Psychology: Individual Bases of Adolescent Development (pp.
642-682).
Gür, K., Ergün, A., Yıldız, A., Kadıoğlu, H. ve ark. (2008). Bir İlköğretim
Okulunda Omaha Problem Sınıflandırma Listesine Göre Öğrencilerin
Sağlık Problemleri, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 3: 1-14.
Güvenir, T., Özbek, A., Baykara, B., Arkar, H., Şentürk, B. & İncekaş,
S. (2008). Güç ler ve Güç lükler Anketinin (GGA) Türkçe Uyarlamasının
Psikometrik Özellikleri, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2): 65-
74.
Happe, F. (1994). An Advanced Test of Theory of Mind: Understanding
of Story Characters’ Thoughts and Feelings by Able Autistic, Mentally
Handicapped, and Normal Children and Adults; Apr.24(2):129-54.
Harpaz-Rotem, I. & Rosenheck R. (2004). Changes in Outpatient
Psychiatric Diagnosis in Privately Insured Children and Adolescents from
1995 to 2000. Child Psychiatry Hum Dev. 34(4): 329- 340.
Hollifield, M. (2005). Somatoform Disorders. In: Kaplan HI, Sadock BJ.
(Editors). Comprehensive Textbook of Psychiatry (8th ed.) Lippincott
Williams & Wilkins; 1800-1828.
Interian, A., Allen, L. ve ark. (2006). Somatic Complaints in Primary Care:
Further Examining the Validity of the Patient Health Questionnaire (PHQ-
15) Psychosomatics. 47(5):392-398.
Karasar, N.(2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kellner, R. (1990). Somatization; Theories and Research. The Journal of
Nervous and Mental. 178(3):150-160.
Kesebir S. (2004). Depresyon ve Somatizasyon. Klinik Psikiyatri; Ek 1.14-
19.
Köroğlu, E. & Güleç, C. (2007). Psikiyatri Temel Kitabı. (2. Baskı)
Hekimler Yayın Birliği, Ankara:369-376.
Langdon, R. & Coltheart, M. (2001). Visual Perspective-Taking and
Schizotypy: Evidence for a Simulation-Based Account of Mentalizing in
Normal Adults. Cognition. 82: 1-26.
Lerner, R. M., & Steinberg, L. (2004). Hand Book of Adolescent Psychology.
Second Edition. John Wiley&Sons.,263-270.
Leslie, A. M. (1998). ToMM, ToBy and Agency: Core Architecture And
Domain Specificityt. L. A. Hirschfield ve S.A. Gelman (Eds.), Mapping
The Mind: Domain Specificity in Cognition And Culture (pp.119- 148).
Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Levin, A. (2004). A Content Analysis of Recent Literature on Somatization
Disorder. A Master Thesis. Presented to the Department of Social Work.
California State University, Long Beach.
Lieb, R., ve ark. (2000). Somatoform Syndromes and Disordersin a
Representative Population Sample of Adolescents and Young Adults:
Prevalence, Comorbidityt and Impairments. Acta Psychiatrica
Scandinavica, 101(3): 194-208.
Lipowski, Z. J. (1986). Somatization: A Borderland Between Medicine
Psychiatry. CMAJ. 135:609-614.
Marin, C. & Carron, R. (2002). The Origin of the Concept of Somatization.
Psychosomatics. 43:249-250.
Mian, R. H., Grossman, L. S., & Mian, R. H. M. D. (1998). The
Somatization of Depression in Native Pakistani Women Recommended
Citation The Somatization of Depression in Native Pakistani Women.
Jefferson J Psychiatry;14(1).
Muus, R. (1982). Theories of Adolescence (4th ed.) New York: Random
House.
Offord, D. (1987) Chronic Illness, Disability, and Mental and Social Well-
Being: Findings of the Ontario Child Health Study. Pediatrics. 79(5):805-
13.
Öner, Ö., Öncü. B., Sağduyu, G. ve ark. (2002). Dikkatsizlik Yakınmasıyla
Başvuran Ergenlerin Aldıkları Tanılar. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı
Dergisi. 9: 167-171.
Özen, K. (2015). Özel Öğrenim Güçlüğü Tanısı Almış 7-9 Yaş Çocukların
Geliştirdikleri Zihin Kuramı Yeteneklerini Sağlıklı Gelişim Gösteren
Çocuklar ile Karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Dergisi. 2: 558-576.
Özen, M. (2007). Şizofreni Hastalarında Somatizasyon. Bakırköy Prof.
Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı Ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma
Hastanesi 6. Psikiyatri Birimi Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
Premack, D. & Woodruff, G. (1978). Does The Chimpanzee Have A
Theory of Mind? Behavioral and Brain Sciences. 1(4), 515-526.
Recart, C., Castro, P., Alvarez, H. ve ark. (2002). Characteristics of Children
and Adolescents Attended in a Private Psychiatric Outpatient Clinic. Rev
Med Chil. 130: 295-303.
Sapmaz, Y. ve ark. (2016). Bedensel Belirtiler Ölçeği Formu’nun Türkçe
Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması; Anadolu Psikiyatri Dergisi,
18(Ek sayı.2):114-12.
Sever, S. (2002). Çocuk Kitaplarına Yansıtılan Şiddet: Milli Eğitim Temel
Yasası ve Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Bağlamında Bir Değerlendirme.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 35 (1-2):25-37.
Shannon, R. A., Bergren, M. D. & Matthews, A. (2010). Frequent Visitors:
Somatization in School-Age Children and Implications for School Nurses.
J Sch Nur. 26:169-82.
Silverstein, B. & Blumenthal, E. (1997). Depression Mixed with Anxiety,
Somatization, and Disordered Eating: Relationship with Gender-Role-
Related Limitations Experienced By Females. Sex Roles. 36(11): 709-724.
Şişman, F. N., (2013). Okul Çocuklarında Somatizasyon ve Somatik
Belirtiler Nedeniyle Okul Revirine Başvuru Durumu. Psikiyatri
Hemşireliği Dergisi. 4(3):131-136.
Verhulst, F. C., Achenbach, T. M., van der Ende, J. ve ark. (2003).
Comparison Of Problems Reported By Youths From Seven Countries. Am
J Psychiatry. 160:1479-1485.
Wimmer, H. & Perner, J. (1983). Beliefs About Beliefs: Representation
and Constraining Function of Wrong Beliefs in Young Children’s
Understanding of Deception. Cognition. 13,103-l 28.
Yalın, Ş. (2008). Türkçe Güç ler ve Güç lükler Anketi’nin (GGA) İleri
Psikometrik Özellikleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Uzmanlık
Tezi, s. 36.
Yıldırım, E. A., Kaşar, M., Güdük, M., Ateş, E., Küçü kparlak, İ. &
Özalmete, E. O. (2011). Gözlerden Zihin Okuma Testinin Geçerlilik ve
Güvenirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 22(3): 177-86.