Deprem Yönetmeliği Esaslarına Göre Ön Tasarımı Yapılan Betonarme Binaların Yapısal Davranışı Üzerine Bir Çalışma

Deprem Yönetmeliklerinde yapılan güncelleme ve değişikliklere rağmen depremler sonucunda oluşan kayıplar istenilen ölçüde azalmadığı aşikardır. Bunun en önemli nedenlerinden biri binaların tasarımında yeterli ve kaliteli mühendislik hizmetlerinin verilememesidir. Bu durum genellikle yönetmeliklerde verilen hesap esaslarının karmaşıklığından kaynaklanmaktadır. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinde, yeni yapılacak olan perdeli-çerçeveli taşıyıcı sisteme sahip betonarme binaların kolon ve perde elemanlarının ön boyutlandırmasında önerilen bazı tasarım esasların ifade edilmektedir. Bu esaslarla, kolon ve perdelerin yeterli eksenel basınç, kesme kuvveti ve yanal rijitliğe sahip olmaları için en küçük kesit boyutları hesaplanabilmektedir. Ancak, bu tasarım kurallarına ilişkin bağıntılarda binanın deprem performansından bahsedilmemektedir. Bu çalışmada, perdeli-çerçeveli model betonarme bir binanın yönetmelikte belirtilen tasarım kuralarına göre elemanlarının enkesit boyutları belirtmiştir. Model binaların deprem analizi yapılarak, performansları elde edilmiştir. Bu bağlamda, tasarım esaslarına göre belirlenen kolon perde boyutlarının bina performansı için de yeterli olup olmadığı araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Deprem performansı, Betonarme bina, Betonarme perde, Kolon, Ön tasarım

A Study on Structural Behaviour of RC Buildings Pre-Designed According to TBSC Design Principles

Despite the changes and updates made in the Seismic Codes, it is obvious that the loss of life and property in the occurring earthquakes did not decrease to the desired extent. One of the most important reasons for this is that adequate and quality engineering services cannot be provided in the design of buildings. This is mostly due to complex calculation methods of the Seismic Codes. In this respect, some limit conditions are specified for the design of the cross-sectional dimensions of the structural system elements of regular buildings with shear walled-framed in Turkish Building Seismic Code. In these relations, the smallest cross-sectional dimensions are obtained to provide sufficient axial pressure and shear force resistance of the load-carrier system and its elements. However, seismic performance of buildings are not mentioned in these design rules. In this study, the seismic performance and structural behaviour of the buildings were evaluated by considering the column and shear wall cross-section dimensions. The compatibility of the buildings designed according to the proposed design rules with seismic performance has been investigated. When the analytical results obtained are evaluated, it can be stated that the design rules specified in TSC can be generally sufficient for the building performance and structural behaviour.

Keywords:

Seismic performance, RC building, RC shear walled, Column, Pre-design,

PDF

___

Akalp, A., Orakçal, K., Luş, H., İlki, A., & Ersoy, U. (2015). Az ve orta yükseklikte betonarme binaların öntasarımı için basitleştirilmiş bir yöntemin değerlendirilmesi. Eighth National Conference on Earthquake Engineering, Mayıs 11-15, Istanbul, Turkey
Yakut, A. (2004). Preliminary seismic performance assessment procedure for existing RC buildings. Engineering Structures, 26(10), 1447–1461.
Yakut, A., Gülkan, P., Bakır, B.S., & Yılmaz, M.T. (2005). Re-examination of damage distribution in Adapazarı, Structural considerations. Engineering Structures, 27(7), 990–1001.
Dilmaç, H. (2020). Preliminary assessment approach to predict seismic vulnerability of existing low and mid-rise RC buildings. Bulletin of Earthquake Engineering, 18(7), 3101-3133.
Tekeli, H., Dilmaç, H., Demir, F., Gençoğlu M., & Güler, K. (2017). Shear stress indicator to predict seismic performance of residential RC buildings. Computers and Concrete, 19(3), 283–29.
FEMA 450 (2003). NEHRP Recommended Provisions for Seismic Regulations for New Buildings and Other Structures, FEMA 450, Federal Emergency Management Agency, Washington, DC: U.S.
Turkish Earthquake Code (TEC), (2007). The Minister of Public Works and Settlement. Ankara, Turkey.
Turkish Building Seismic Code (TBSC), (2018). Ministry of Interior, Disaster and Emergency Management Presidency, Ankara, Turkey.
Ersoy, U. (2014). Depreme dayanıklı betonarme binaların öntasarımı için basit bir yöntem. TMMOB İMO Teknik Dergi, 24(4), 6559-6574.