WAGNER YASASINA KARŞI KEYNESYEN HİPOTEZ: KAZAKİSTAN EKONOMİSİ BULGULARI

Kamu harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisi iktisat literatürde uzun süre tartışma konusu olmuştur. Kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi teorik açıdan, iki görüşle açıklanmaktadır. Bu görüşler, A. Wagner ve J. M. Keynes‟in görüşleridir. Wagner Yasası‟na göre nedensellik ilişkisinin yönü ekonomik büyümeden kamu harcamalarına doğru olup, ekonomik büyüme sayesinde artan refahla birlikte değişen ve gelişen toplumsal ihtiyaçların gerekli kamu harcama kalemlerini arttırmasının toplam kamu harcamalarındaki artışı beraberinde getireceği belirtilmiştir. Keynes Hipotezi ise kamu harcamalarındaki artışın ekonomik büyümeyi beraberinde getireceğini belirtmekte, kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin yönünün kamu harcamalarından ekonomik büyümeye doğru olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, 1991-2015 döneminde Kazakistan ekonomisinde kamu harcamalarının gelişimi ortaya konularak, kamu harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisi Wagner Yasası ve Keynes Hipotezi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Doğrusal Olmayan Gecikmesi Dağıtılmış Oto Regresif Model (NARDL) kullanılarak yapılan analizlerde Kazakistan için Wagner Yasası‟nın doğrulandığı görülmüştür. Çalışma çerçevesinde bir politika önerisi olarak önemli olan bir konu da gerçekleştirilen kamu harcamalarının hangi alanlara ayrılacağına ilişkindir. Toplam üretim içerisinde petrol ve doğalgaz gibi doğal kaynaklara dayalı üretimin önemli bir pay aldığı düşünüldüğünde özellikle Hollanda hastalığının ve orta gelir tuzağının ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Bu durum dikkate alındığında kamu harcamalarının gerçekleştirileceği alanlar doğru bir şekilde belirlenmelidir. Özellikle günümüzün ekonomik yapısının bilgi ekonomisi olduğu düşünüldüğünde kaynakların bu çerçevede ilgili alanlara aktarılması gerekmektedir. Bu nedenle ar-ge, eğitim ve bilgi-iletişim teknolojilerine daha fazla kaynak aktarılmalıdır.

WAGNER’S LAW VERSUS KEYNESIAN HYPOTHESIS: EVIDENCE FROM KAZAKHSTAN ECONOMY

Relationship between government spending and economic growth has been mentioned for a long period of time in economics literature. Relationship between government spending and economic growth is explained by two opinions in theoretical aspect. These opinions belong to A. Wagner and J. M. Keynes. According to Wagner Law, way of relationship of causality is from economic growth to government spending, and it is stated that increase in total government spending is brought together by increasing government spending items caused by developing and altering social necessities generated by increased welfare through economic growth. Wagner‟s views, which draws attention to increased government spending caused by economic growth, are accepted as starting point of theoretical works on relationship between government spending and economic growth. Keynes hypothesis state that increase in government spending bring about economic growth and reveal causality relation as from government spending to economic growth. In this study, the relationship between government spending and economic growth is evaluated in the framework of Wagner Law and Keynes Hypothesis through demonstrating improvements in public spending in Kazakhstan economy in the period of 1991-2015. As a result of the analysis using the nonlinear autoregressive distributed lags (NARDL) model, it is concluded that Wagner Law is valid in Kazakhstan economy. An important issue as a policy proposal within the framework of the study is related to the areas where public expenditures will be allocated. Considering that production based on natural resources such as oil and natural gas has an important share in the total production, especially Dutch disease and middle income trap are likely to occur. When this situation is taken into consideration, the areas where public expenditures will be realized should be determined correctly. Especially considering that today's economic structure is knowledge economy, resources should be transferred to related fields within this framework. Therefore, more resources should be allocated to R & D, education and information and communication technologies.

PDF

___

ABBASOV, A. Jeyhun ve Khatai Aliyev, (2018), “Testing Wagner‟s Law and Keynesian Hypothesis in Selected Post - Soviet Countries”. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, S. 66. s. 1227-1237.
ABDİYEVA, Raziye ve Hakan Çetintaş, (2017), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Kırgızistan Örneği”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C. 4, S.1, s. 19-33.
AĞAYEV, Seymur, (2012), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eski Sovyetler Birliği Ülkelerinde Wagner Yasası Analizi (1995-2009)” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 7, S. 2, s. 7-27
AKDOĞAN, Abdurrahman, (2011), Kamu Maliyesi, Ankara: Özbaran Ofset Matbaacılık.
ANTONİS, Antoniou, Katrakilidis Constantinos ve Tsaliki Persefoni, (2013), “Wagners Law versus Keynesian Hypothesis: Evidence from pre WWII Greece”, Panoeconomicus S. 4, s. 457-472.
ARISOY, İbrahim, (2005), “Wagner ve Keynes Hipotezleri Çerçevesinde Türkiye‟de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, S. 2, s. 63-80.
BABATUNDE, M. Adetunji, (2011), “A Bound Testing Analysis of Wagner‟s Law in Nigeria: 1970–2006”, Applied Economics, C. S.21, s. 2843-2850.
BALIKÇIOĞLU, Eda, (2016), “Fiscal Policy and Growth: Comperative Analysis Of Russia and the other Post Soviet Union Countries”, Journal of Business, Economics and Finance, C. 5, S. 1, s. 98-107.
BAYRAK, Metin ve Ömer Esen, (2015), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Geçiş Sürecindeki Türk Cumhuriyetleri Üzerine Bir Uygulama”, Bilig, S. 73, s. 231-248.
BİSWAL, Bagala, Urvashi Dhawan, Hooi-Yean Lee (1999), “Testing Wagner Versus Keynes Using Disaggregated Public Expenditure Data for Canada”, Applied Economics, C. 31, S. 10, s. 1283-1291.
BULUTOĞLU, Kenan, (2003), Kamu Ekonomisine Giriş, İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık.
CERGİBOZAN, Raif, Emre Çevik, Caner Demir, (2017), “Wagner Kanunu‟nun Türkiye Ekonomisi İçin Sınanması: Çeşitli Zaman Serisi Bulguları”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, C. 54, S. 625, s. 75-89.
CHANG, Tsangyao, (2002), “An Econometric Test of Wagner's Law for Six Countries Based on Cointegration and Error-correction Modelling Techniques”, Applied Economics, C. 34, S. 9, s. 1157-1169.
DEMİR, İhsan Cemil., Ali Balkı, (2019), “Türkiye‟de Wagner Kanunu‟nun Sınanması: 1960-2016 Dönemi Analizi”, Vergi Raporu, S. 234, s. 11-27.
DİCKEY, David A. ve Wayne A. Fuller, (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root”. Journal of the American Statistical Association, C. 74, S. 366, s. 427-431.
DORNBUSH, Rudiger ve Stanley Fisher, (1998), Makroekonomi, Çeviri Editörü: Erhan Yıldırım, İstanbul: Akademi Yayın Hizmetleri.
EGELİ, Haluk ve Ahmet Özen, (2017), Teoride ve Uygulamada Bütçe Politikası, İzmir: Kitapana Basım Yayın Dağıtım
EKER, Aytaç, (2009), Kamu Maliyesi, İzmir: Birleşik Matbaa.
GACENER, Aydanur, (2005), “Türkiye Açısından Wagner Kanunu‟nun Geçerliliğinin Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 20, S. 1, s. 103-122.
HACKER, R. Scott ve Abdulnasser Hatemi-J (2006), "Tests for Causality between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application", Applied Economics, S. 38, s. 1489-1500.
KEYNES, John Maynard, (2008), Faiz İstihdam ve Paranın Genel Teorisi, Çev. Uğur Selçuk Akalın, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
KÖKOCAK, Abdulkadir, (2011), Kamu Ekonomisi, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
PESARAN, M. Hashem ve Yongcheol Shin, (1999), “An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Cointegration Analysis”, In: Strom, S. (Ed.), Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge: Cambridge University Press.
PESARAN, M. Hashem, Yongcheol Shin ve Richard J. Smith, (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, S. 16, s. 289–326.
PHİLLİPS, Peter C. B. ve Pierre Perron, (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrica, S. 75, s. 335-346.
SAMUELSON, Paul, (1958), “Aspect of Public Expenditure Theories”, The Review of Economics and Statistics, C. 40, S. 4, s. 332-338.
SHİN, Yongcheol, Byungchul Yu ve Matthew Greenwood-Nimmo (2014), “Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework”, The Festschrift in Honor of Peter Schmidt: Econometric Methods and Applications, ed. William Horrace ve Robin Sickles. New York: Springer, 281-314.
ŞANLISOY, Selim ve Orçun Sunal, (2016), “Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Gümüşhane Üniversitesi SBE Dergisi C. 7, S. 17, 102-122.
TAN, Bilge Köksel, Merter Mert ve Zeynel Abidin Özdemir, (2010), “Kamu Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisine Bir Bakış: Türkiye, 1969-2003”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 25, S.1, s. 25-39.
WAGNER, Adolph, (1883), “Three Extracts on Public Finance”, Translated and Reprinted in R.A. Musgrave and A.T. Peacock (eds), Classics in the Theory of Public Finance, London: Macmillan.
YEAP, Geok Peng ve Lean, Hooi. (2017), “Asymmetric Inflation Hedge Properties of Housing In Malaysia: New Evidence from Nonlinear Ardl Approach”, Habitat International, C.62, s. 11-21.
ZİVOT, Eric ve Donald W. K. Andrews, (1992), “Further Evidence on the Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business and Economic Statistics, C.10, S. 3, s. 251-270.