UKRAYNA MİLLİ KİMLİK İNŞA SÜRECİNDE KİLİSELERİN REKABETİ
Bu çalışmada, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin (UOK) Ukrayna milli kimlik inşasındaki rolü açıklanmıştır. UOK ile Ukrayna Ortodoks Kilisesi Moskova Patrikliği (UOK-MP) rekabet içindedirler. Bu rekabet aynı zamanda milli kimlik tartışmasına ait bir rekabettir. UOK-MP Rusya Ortodoks Kilisesi’ne (ROK) bağlı bir metropolitliktir. Ukrayna bağımsızlığını aldığı zaman bu kilise ülkedeki en büyük dini yapıydı. UOK-MP’ne karşılık Ukrayna Ortodoks Kilisesi Kiev Patrikliği (UOK-KP) kuruldu. Bu kilise, milli bir kilise olarak, ibadet dilini Ukraynaca olarak belirledi. Patriklik özellikle ROK tarafından gayri resmi olarak ilan edildi. Buna rağmen, ilerleyen zamanlarda, UOK-MP’nin Rusya taraftarlığı UOK-KP’nin büyümesine sebep oldu. Kırım’ın işgali ve Donbas olayları sonrası UOK-KP Ukrayna’daki en önemli kilise konumuna geldi. Fener Rum Patrikliği Ekümenik Patriklik olarak UOK-KP ile Ukrayna Otosefali Ortodoks Kilisesi’nin (UOOK) birleşmesini tanıdı. Daha sonra bu iki kilisenin birleşmesiyle oluşan UOK’ne “Kiev ve Tüm Ukrayna’nın Kilisesi” unvanını ve bağımsızlık beratını (Tomos) verdi. Böylece Ukrayna kimliği inşa sürecinde ulusal kilise de inşa edilmiş oldu. UOK’nin, tarih sahnesine çıkışı sürecinde, Ukrayna milli kimliği inşasına katkısını üç alanda değerlendirebiliriz. Bunlardan birincisi dildir. UOK-MP’nin ibadet dili Rusçadır. Buna karşın UOK’nin ibadet ve İncil dili Ukraynacadır. İkinci olarak politik süreçtir. Siyasilerle birlikte UOK milli kimliğin oluşmasına katkı yapmıştır. Hatta UOK’nin bağımsızlığı olmadan bağımsız Ukrayna’dan bahsetmek imkansızdır. Son olarak, UOK büyük halk kitlelerine milli bilinç vermiş veya kilise milli bilinci artan insanların uğradıkları yer olmuştur. Yani milli bilinç arttıkça kilisenin cemaati de büyümüştür.
