MARMARA BÖLGESİ BİTKİ ÖRTÜSÜ VE YAĞIŞ İLİŞKİSİ

ÖzetAtmosferde bulunan sera gazlarının giderek artması, çağımızın en önemli sorunu olan küresel ısınmaya nedenolmaktadır. Fosil yakıtlar, hızlı nüfus artışı, yeterince ağaçlandırma yapılmaması, ormanların tahrip edilmesi,hızlı şehirleşme, yanlış arazi kullanım politikaları gibi nedenler küresel ısınmanın etkilerini artırmaktadır.Türkiye’de de özellikle hızlı nufüs artışının görüldüğü Marmara Bölgesi’nde iklim değişiminin kısmi etkilerigörülmektedir. Bu çalışmada seçilen Marmara Bölgesi için bitki örtüsü değişiminin yağışla ilişkisi matematikselmodellere dayalı olarak analiz edilmiştir. Bu makalede NASA’ya ait MODIS uydusunun TERRA bandındanalınan Marmara Bölgesi’ne ait 2011-2016 yılları arası YAİ (Yaprak Alan İndeksi) verilerinin yerel ve zamansaldeğişiminde şehirleşme, göç vb. etkilerin rolü incelenmiştir. Marmara Bölgesi’nde yer alan 10 istasyondan(Edirne, Tekirdağ, Çanakkale, Balıkesir, Bursa, İstanbul, Sakarya, Kocaeli, Bilecik, Kırklareli) alınan yağış verilerinindeğişimi bitki örtüsü verileri ile birlikte yorumlanmıştır. Bu illerden en düşük ve en yüksek ortalama YAİdeğerine sahip 2 il ayrıntılı olarak incelenmiştir. Sakarya ilinin en yüksek ortalama YAİ değerine sahip olmasındanüfus yoğunluğu ve yapı sayısının az olması etkilidir denilebilir. Buna karşın orman varlığının azlığı vetopraklarının büyük bölümünün tarım arazisi olarak kullanılması, Tekirdağ ilinin en düşük YAİ ortalamasınasahip olmasının nedeni olarak gösterilebilir. Sonuç olarak YAİ ile yağış arasında negatif korelasyon olduğugözlemlenmiştir. YAİ ile yağış değişimi arasında illere göre farklılıklar gözlenmekle birlikte 5-6 aylık zamankayması dikkat çekmektedir. Topraktan bitki üyelerine suyun transferindeki gecikmenin bu zaman kaymasınaneden olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

YAİ, Marmara Bölgesi, Küresel Isınma, MODIS

STATISTICAL ANALYSIS OF VEGETATION INDEX DEPENDING ON PRECIPITATION

Abstract

Keywords:

LAI, Marmara Region, Global Warming, MODIS,

PDF

___

Akın, A., Sunar, F. & Berberoğlu, S. 2015. Urban change analysis and future growth of Istanbul. Environ Monit Assess (2015) 187:506 DOI 10.1007/s10661-015-4721-1.
Anderson, M.C., Zolin, C. A., Hain, C.R., Semmens, K., Yılmaz, M.T. & Gao, F. 2015. Comparison of satellite- derived LAI and precipitation anomalies over Brazil with a thermal infrared-based Evaporative Stress Index for 2003–2013. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhydrol.2015.01.005 0022-1694/Published by Elsevier B.V.
Aslan, Z., Giden, F., Koyuncu, H. & Kalafat, A. G. 2016. İstanbul’un Asya ve Avrupa Bölgeleri’nde Hava Sıcaklığı ve Yağış Miktarı Değişimleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi Cilt:2 ∙ Sayı:1 ∙ Sayfa:11-29 ∙ Ocak 2016.
Davoodi, E., Ghasemieh, H., Batelaan, O. & Abdollahi, K. 2017. Spatial-Temporal Simulation of LAI on Basis of Rainfall and Growing Degree Days. 23 Kasım 2017. Remote Sens. 2017, 9, 1207; doi:10.3390/rs9121207 .
Ertürk, A.G., Söğüt, A. S., Okçu D., Aslan, Z. & Maktav, D. 2012. Yağış Miktarının Msg Sevırı Verileri İle Belirlenmesi. IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu (UZAL-CBS 2012), 16-19 Ekim 2012, Zonguldak.
IPCC. 2014. Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp.
Kızılgeçi, F., Akıncı, C., Albayrak, Ö. & Yıldırım, M. 2017. Tritikale Hatlarında Bazı Fizyolojik Parametrelerin Verim ve Kalite Özellikleriyle İlişkilerinin Belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. Cilt/Volume: 7, Sayı/Issue: 1, Sayfa/pp: 337-345, 2017 ISSN: 2146-0574, e-ISSN: 2536-4618 DOI: 10.21597/ jist.2017127446
Laffoley, D. & Baxter, J. M. 2016. Explaining ocean warming: Causes, scale, effects and consequences. Gland, Switzerland: IUCN. 456 pp. ISBN: 978-2-8317-1806-4 DOI: http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.CH.2016.08.en
Liang, S., Zhang, X., Xiao, Z., Cheng, J., Liu, Q. & Zhao, X. 2014. Global Land Surface Satellite (GLASS) Products: Algorithms, Validation and Analysis (Berlin: Springer International Publishing). Chapter 2 Leaf Area Index. DOI: 10.1007/978-3-319-02588-9_2
Maden, G. 2018. Bitki Örtüsü İndeksinin Yapay Sinir Ağlari ve Dalgacik Dönüşümü ile Analizi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Stocker, T.F., Qin D. & Plattner, G. K. 2013. Technical Summary. In: Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth AssessmentReport of the Intergovernmental Panelon Climate Change.
Tömros, T. & Menzel, L. 2014. Leaf Area Index as a Function of Precipitation within a Hydrological Model. IWA Publishing, Ağustos 2014, 45 (4-5) 660-672; DOI: 10.2166/nh.2013.143
Türkiye Bölge Haritaları, http://cografyaharita.com/turkiye-cografi_bolge-haritalari.html, erişim tarihi: 30 Temmuz 2018’te erişildi.
Xu, X., Medvigy, D. & Iturbe, I.R. 2015. Relation between Rainfall Intensity and Savanna Tree Abundance Explained by Water Use Strategies. Ekim 2015; 112 (42): 12992-12996, doi: 10.1073/pnas.1517382112