ESMER, ESMER MELEZİ (ESMER x DAK) VE SÎYAH ALACA SIĞIRLARININ ERZURUM ŞARTLARINDA LAKTASYON EĞRİSİ PARAMETRELERİ VE SÜT VERİMİNİN DEVAMLILIK DERECESİ(l) / LACTATION CURVE PARAMETERS AND PERSISTENCY OF M İLK YİELD OF BROWN SWISS, BROWN SWISS CROSSES AND HO
Öz
ÖZET ; Bu çalışmada, Esmer, Esmer x Doğu Anadolu Kırmızısı melezi veSiyah Alaca ineklerin Erzurum şartlarında laktasyon eğrisi tipleri (normal, anormal,konkav, down-hill) ve laktasyon devamlılık dereceleri belirlenmiştir.Araştırmada 388 laktasyona ait aylık peryollarla berlirlenen günlük sütverimleri kullanılmıştır. Laktasyon eğrisi tipleri ve şekilleri, Wood (1967) tarafındanbildirilen gamma fonksiyonu, yt - Ap e~ct parametreleriyle tesbit edilmiştir.İncelenen laktasyonların % 39.4'ü anormal laktasyon eğrisi karakterindedir.Anormal laktasyon eğrilerinin % 3I.3'ü Konkav % 45.8'i Down-Hill eğri tipindedir.% 22.9'u ise InA parametresinin negatif olması nedeniyle anormal olaraknitelendirilmiştir. Anormal laktasyon eğrisi oram Esmerlerde % 36.6 İleri Melezlerde% 42.6 ve Siyah Alacalarda % 32.1 olarak bulunmuştur.Normal ve anormal laktasyon eğrilerinin mevsimlere ve laktasyon sırasınadağtlımı bağımlı, genotiplere dağılımı ise bağımsızdır. Yaz ve Sonbahar aylarındabuzağılayan inekler diğer mevsimlerde buzağılayanlardan daha fazla anormallaktasyon eğrisi göstermişlerdir. 3. laktasyondaki inekler ise diğer laktasyonîara göredaha az anormal laktasyon eğrisine sahip olmuşlardır.Genellikle İleri Melezleri hariç, sonbaharda buzağılayan inekler daha yüksekdevamlılık derecesine sahip olmuşlardır.Belirleme katsayıları esas alındığında gamma fonksiyonu gerçek laktasyoneğrileri ile çok iyi bir uyum sağlamıştır. Gamma fonksiyonunun laktasyon eğrisinibelirleme katsayısı, R2, kışın buzağılayan Esmerler hariç tüm genotiplerde 85.7-99.2arasında oldukça yüksek bulunmuştur. LACTATION CURVE PARAMETERS AND PERSISTENCY OF M İLKYİELD OF BROWN SWISS, BROWN SWISS CROSSES ANDHOLSTEIN COWS IN ERZURUM CONDITIONS.SUMMARY : In this study, type (normal, abnormal, concave down-hill)and shape of lactation curves ofBrown Swiss, Brown Swiss Crosses and Holsteincows were determined in Erzurum condıtions.The data consisted of the monthly recorded milk yields of 388 lactations. Theshape and type of lactation curve were described by the gamma curve parameters ofWood (1967): Yt = A.P.e-ct.The 39.4 percent of lactation curve were atypical. In atypical curves, thepercentage of concave curve, down-hill curve and InA negative curve were 33.3 %45.8 % and 22.9 % respectively. Distribution of abnormal lactation curves atgenotypes were asfallows; 36.6 % ofBrown Swis, 42.6 % ofBrown Swiss Crossesand32.1 % Holstein. The distribution oftypical and atypical lactation curves weredepended upon the calving season and lactation number, but were not depended onthe genotype groups. Cows which calved in summer and autumn had more abnormallactation curve than the cows calved in other seasons. The cows in tfıird lactation hadless abnormal curves. Brown Swiss and Holstein cows which calwed in autumn hadhighly persistency value (S ), than others cows.The gamma functation provided a best fit to actual lactation curves based onR2 vatues. Determination coefficıent, R2, of gamma function were found to bebetween 85-99 %, except in winter calwed Brown $wis cows.