Hayati ŞEKER, Lütfü TAHTACIOĞLU, Celalettin AYÜGN

Doğu Anadolu yoncasından elde edilen hatların Kayseri ve bilensoy-80 çeşitleriyle karşılaştırmalı genel mahsul büyüme oranları ve bazı morfolojik özellikleri

Bu çalışma, Doğu Anadolu ekotipinden elde edilen ve polikros testi sonucunda üstün olduğu belirlenen 20 ana bitkinin projeni performansını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Şansa bağlı tam bloklar deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulan denemeye, kontrol olarak Kayseri ve Bilensoy-80 çeşitleri dahil edilmiştir. Üç yıllık ortalama sonuçlara göre, hat/çeşitler l, ve 3. biçim genel mahsul büyüme oram (GMBO) bakımından sırasıyla % l ve % 5 ihtimal seviyesinde önemli bulunmuşlardır. Doğu Anadolu ekotipine ait yonca hatları, Kayseri ve Bilensoy-80 çeşitlerinin 1. biçim GMBO sırasıyla 6.44, 4.48 ve 4.38, 2. biçim için 8.76, 9.76 ve 9.38, 3. biçim için 2.01, 2.79 ve 3.41 g/m2gün'dür. Hatlar/çeşitler l. biçimde belirlenen diğer karakterlerden sap kalınlığı, yaprakçık eni ye alanında % l ve yaprakçık boyu bakımından % 5 seviyesinde önemli bulunurken, yaprak oram (% 28.0-31.3), yaprak indeksi (2.12-2.30), bitki boyu (76.5-84.9) ve dal sayısı/ana sap (12.3-19.9) bakımından farksız bulunmuşlardır. En ince sap (3.18 mm), en kısa yaprakçık boyutu (7.85x17,96 mm) ve en dar yaprakçık alanı (96.6 mm2) Doğu Anadolu ekotipi yonca hatlarında tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Doğu Anadolu ekotipi yonca hatları kısa sürede çok daha fazla biomas üretmekte, sapları çok daha ince, çok daha fazla dal oluşturmakta ve buna bağlı olarak daha fazla sayıda daha küçük ve ince-uzun yaprakçıklara sahip yaprak üretmektedir.

General crop growth rates and some morphological traits of the traits of the lines selected from eastern anatolian alfaalfa in comparison with var. Kayseri and bilensoy-80

This study was purposed to determine the performance of the progenies of 20 superior mother plants obtained from Eastern Ecotype with polycross test. Kayseri and Bilensoy-80 varieties of alfalfa were included as the control ones into the study that was established in randomized complete block design with three replications. According to the results of three years, lines/varieties were very significant (P< 0.01) in the first cutting and significant (PO.05) in the third cutting for general crop growth rate (GCGR). GCGRs of the lines, var. Kayseri and Bilensoy-80 are 6.44,4.48 and 4.38 in the first cutting, 8.76, 9.76 and 9.38 in the second cutting, and 2.01,2.79 and 3.41 g/m2day in the third cutting, respectively. Of the other characters determined for the first growth, lines/varieties are very significant in stem thickness, leaflet width and area (P< 0.01), significant in leaflet lenght (P

PDF

___

Alınoğlu, N.A, Merttürk, H., özmen, A.T., 1.972. Kayseri yoncası (Medicago sativa var. Kayseri M. A.)'nın bazı önemli morfolojik ve fizyolojik özellikleri üzerine araştırmalar. Ankara Çayır Mer'a ve Zootekni Araşt Enst. Yay. No: 19, 51 s., Ankara.
Altın, M,, Gökkuş, A., 1988. Erzurum sulu koşullarında bazı yem bitkileri ile bunların karışımlarının değişik ekim şekillerindeki kuru ot verimleri üzerinde bir araştırma. Doğa Tu. Tar. ve Orm, Der., 12: 24-36,
Barnes, D.K., Pearce, R.B., Carlson, G.E., Hart, R.H., 1969. Specific leaf weight differences in alfalfa associated with variety and plant age. Crop Sci., 9: 421-423.
Craig, C.S., Martin, N.P., Lamb, J.F.S., Cuomo, G.R., Jewet, J.G., Quering, S.R., 2000. Leaf and stem properties of alfalfa entries. Agron. J. 92:733-739.
Delaney, R.H., Dobrenz, A.K., 1981. Carbon exchange and leaf morphology and anatomical characterictics. p: 15-26. In R.H. Delaney (Ed.) Physiological and Morphological Criteria for Alfalfa Plant Breeding. Wyoming Agric. Exp. Stn. Res. J. 164.
Evans, D.W., Peaden, R.N., 1981. Alfalfa leaf size over harvests and season, p: 94-102. In R.H. Delaney (Ed.) Physiological and Morphological Criteria for Alfalfa Plant Breeding. Wyoming Agric. Exp. Stn. Res. J. 164.
Foutz, A.L., Wilhelm, W.W., Dobrenz, A.K., 1976. Relationship between physiological and morphological characteristics and yield of nondormant alfalfa clones. Agron, J., 68: 587-591.
Khan, M.A., Tsunoda, S., 1970. Differences in leaf photosynthesis and leaf transpiration rates among six commercial wheat varieties of West Pakistan. Jap. J. Breeding, 20: 344-350.
Leavitt, J.R., Dobrenz, A.K., Stone, J.E., 1979. Physiological and morphological characterictics of large and small leaflet alfalfa genotypes. Agron. J., 71: 529-532,
Manga, İ., 1978. Yonca ve Korungada Değişik Olgunluk Devrelerinde Yapılan Biçimlerin Ot Verimine, Otun Kalitesine ve Yedek Besin Maddelerine Etkileri Üzerinde Bir Araştırma, Atatürk Üni. Ziraat Fak. Yay. No: 228, Erzurum.
Manga, İ., 1981. Erzurum Ekolojik Koşullarında Yetişebilen Önemli Yonca Varyetelerinin Bazı Agronomik Morfolojik ve Biyolojik Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Atatürk Üni. Yay. No: 577, Ziraat Fak. Yay, No: 261, Araştırma Serisi No: 172, Erzurum, 43 s.
Marble, V.L., Peterson, G., 1981. Planting dates and seeding rates for Central California. In Proc. 11th California Alfalfa Symposium, California, U.S.A., p.:22-26.
Poehlman, J.M., Sleeper, D.A., 1995. Breeding Field Crops. 4th Ed., Iowa State Uni. Press, Ames, Iowa, U.S.A.
Şeker, H., 2002. Doğu yoncasından elde edilen hatların Kayseri ve Bilensoy-80 çeşitleriyle mukayeseli yaş/kuru ot verimleri ve kuru ot verimlerinin biçimlere göre dağılımı. Atatürk Üni. Ziraat Fak. Der., 33: 375-381.
Terry, R.A.,. Tilley, J.M.A., 1964. The digestibility of the leaves and stems of perennial ryegrass, cocksfoot, timothy, tall fescue, lucerne and sainfoin, as measured by an in vitro procedure. J. Brit. Grassl. Soc. 19:363-372.
Troelsen, J.E., Campbell, J.B., 1969. The effect of maturity and leafmess on the intake and digestibility of alfalfas and grasses fed to sheep. J. Agr. Sci. 73:145-154.