Hemşin Irkı Koyunlarda Arteria Carotis Externa ve Son Dalları Üzerine Makroanatomik Araştırmalar

Bu araştırmanın amacı Hemşin ırkı koyunların baş bölgesinin arteriel vaskularizasyonunu sağlayan arteria carotis externa ve son dallarının makro-anatomisini incelemekti. Bu amaçla Artvin ili Ardanuç ilçesi mezbahasından elde edilen 10 adet koyun başı araştırma materyali olarak kullanıldı. A. carotis externa'dan a. auricularis caudalis, a. temporalis superficialis, a. transversa faciei isimli dalların orijin aldığı gözlendi. A. auricularis rostralis'in, materyallerin %20'sinde a. temporalis superficialis ve a. transversa faciei'ye ait ortak kökten ayrıldığı gözlendi. A. labialis superior ve a. labialis inferior'un, musculus (m.) masseter'in ön kenarında a. transversa faciei'den ayrıldığı gözlendi. A. transversa faciei'nin yalnızca m. masseter'in arteriel vaskularizasyonunu sağladığı gözlendi. A. lingualis'in devamı olan a. profunda lingua'nın, dilin apex'inde karşı tarafın benzer arteri ile ağızlaştığı gözlendi. A. alveolaris inferior'ün, a. maxillaris'den orijin aldığı ve canalis mandibularis içerisinde düz bir seyir izleyerek a. mentalis olarak sonlandığı gözlendi. A. ophthalmica externa'nın, tek kök halinde a. maxillaris'ten, a. malaris'in ise a. infraorbitalis'ten ayrıldığı gözlendi. A. palatina descendens'in, a. palatina major ve a. palatina minor olarak iki dala ayrıldığı gözlendi. Bu araştırmanın sonucu olarak Hemşin ırkı koyunların a. carotis externa ve dallarının genel olarak diğer küçük ruminantlara benzer olmasına rağmen bazı farklılıkların da olduğu tespit edildi.

Macro-Anatomical Investigations on Arteria Carotis Externa and Its Terminal Branches in Hemşin Sheep Breed

The aim of this research is to investigate the macro anatomy of the arteria carotis externa and its terminal branches which provides the arterial vascularisation of the head region of the Hemsin sheep breed. For this purpose heads of 10 Hemsin Sheep were used as research material Ardanuc Municipality of the province Artvin. It was observed that the branches named a. auricularis caudalis, a. temporalis superficialis, a. transversa faciei were originated from a. carotis externa.It was observed that in 20% of the materials, a. auriculais rostralis branched out from a common stem that belongs to a. temporalis superficialis and a. transversa faciei.It was observed that a. labialis superior and a. labialis inferior branches out from a. transversa faciei at the front edge of m. masseter.It was also observed that a. transversa faciei provided the arterial vascularizastion of only m. masseter.A. profunda linguae, which is the continuation of a. lingualis was observed to perform anastomosis with the similar artery of the opposite side.It was observed that a. alveolaris inferior originates from a.maxillaris and ends as a. mentalis after continuing straight inside canalis mandibularis. It has been observed that a. ophthalmica externa branches out from a maxillaris as one stem and a. malaris branches out form a. infraorbitalis. A. palatina descendens was observed to divide into two branches as a. palatina minor and a. palatina major. As a result of this investigation, even though the external carotid artery on head region of Hemsin sheep are similar to other small ruminants, it was found that there are various differences.

PDF

___

1. Akçapınar H., 2000. Koyun Yetiştiriciliği, İsmat Yayınevi, 2. Baskı, 109-115. Ankara.
2. Dursun N., 2000. Veteriner Anatomi II. 6. Baskı, Medisan yayınevi, Ankara.
3. Baldwin, BA., 1964. The anatomy of the arteriel supply to the cranial regions of the sheep and ox. The American Journal of Anatomy, 101-118.
4. Najafi G., Ahmedi A., Razi M., 2008. The topographical anatomy, Blood and nerve supply of the carotid body in the cattle. (1-3 years old) Journel of animals and veterinary advences. 7, 673-675.
5. Kuru N., 1991. Akkaraman koyunu ve Ankara keçisinin gl. parotis'i üzerinde karşılaştırmalı makroanatomik ve subgros çalışmalar. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Türkiye.
6. May NDS., 1982. Arterial anastomoses in the head and neck of sheep. Anatomischer Anzeiger, 151, 240-246.
7. Nur İH., 1995. Merinos koyunlarında arteria carotis externa ve uç dalları üzerinde makroanatomik bir çalışma. Turkish Journal of Veterinary and Animals Sciences, 19, 417-422.
8. Erençin Z., Hassa O., Sağlam M., Evren A., 1967. Enjeksiyon yolu ile damar ve kanal sistemleri için plastik demonstrasyon metodlarının geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 14, 444-452.
9. Ayçan K., Bilge A., 1984. Plastik enjeksiyon ve korozyon metodu ile vaskuler sistemin anatomisinin araştırılması. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,6, 545-552.
10. Bugge J., 1963. A standardised plastic injection technique for anatomical pusposes, Acta Anatomica, 51, 177-192
11. Çalışlar T., 1989. Evcil hayvanların anatomisi I köpek,sığır,koyun ve keçi diseksiyonu. Gür-av matbası İstanbul.
12. Tecirlioğlu S., 1986. Komparatif Anatomi Terimleri. A.Ü.Vet.Fak. Yayınları. 409, A.Ü Basımevi, Ankara.
13. Ghoshal NG., 1975. Ruminant heart and arteries. In ''The Anatomy of the Domestic Animals'', Ed., BR Getty, 960-1024, W.B. Saunders company, Philadelphia.
14. Nur İH., Dursun N., 1992. Ankara keçilerinde arteria carotis externa ve uç dalları üzerinde macroanatomik ve subgros çalışmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 3, 209-226.
15. May NDS., 1967. Arterial anastomoses in the head and neck of sheep. Journal of Anatomy, 101, 381-387.
16. Khamas WAH., Ghoshal NG., 1982. Blood supply to the nasal cavity of sheep (ovis aries) and its significance to brain temperature regulation. Anatomischer Anzeiger Jena, 159, 173-179.
17. Schummer A., Wilkens H., Vollmershaus B., Habermehl KH., 1981. The circulatory system,the skin, and the cutaneus organs of the domestic mammals. In ''The Anatomy of the Domestic Animals'' volume 3,Ed., By Nichel, A Schummer, E Seiferle, Verlag Paul Parey, Berlin-Hamburg.
18. Akbulut Y., 2010. Zavot ırkı sığırlarda a. carotis externa ve son dalları üzerinde makroanatomik çalışmalar. Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Türkiye.
19. Özdemir V., 2002. Mandalarda a. carotis communis ve son dalları üzerine makroanatomik araştırmalar. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Türkiye.