Tevfik Paşa Hükümeti’nin programı ve Meclis-i Mebusan’daki müzakereleri

Ahmet İzzet Paşa Hükümeti’nin istifasıüzerine göreve gelen Tevfik Paşa, hükümetini,11 Kasım 1918 tarihinde kurmuştur. Tevfik Paşabürokraside görev yapmış eski ve tecrübeli birpolitikacıdır. Bu, Mondros Mütarekesi’ninimzalanmasından sonra kurulan ilk hükümettir. Bu kabine İttihat ve Terakki Partisi’ne kurulmuştur. Hükümet programı, 18 Kasım 1918’de Meclis-i Mebûsân’da görüşülmüş vehükümet bir gün sonra güvenoyu almıştır. Hükümet programı okunurken mecliste ciddi ve önemli tartışmalar yaşanmıştır. Oldukça sıkıntılı bir dönemde göreve başlayan bu hükümet iç ve dış politikada önemli sorunlarlakarşı karşıya kalmıştır. Çok kısa bir süre görevde kalan Tevfik Paşa Hükümeti bu yüzden önemli bir icraat yapamamıştır.

The program of Tevfik Paşa cabinet and its debate in the Ottoman Parliament

Upon the resignation of the Izzet Pasha Government, Tevfik Pasha Government which was established on November 11, 1918, took office. Tevfik Pasha is an old and experienced politician who worked also in bureauc- racy.This is the first government that was established after the Armistice of Mondros. The new cabinet was formed from old and experienced politicians who opposed to the Union And Progress Party.The government's program was discussed at the Ottoman Parli- ament on November, 18, 1918 and a day after Government took the vote of confidence. When the goverment program was being presented to the parliament, there occured serious and important discussions on the issue. This government which began his work at a very troubled term had faced significant problems in domestic and foreign po- licy.Tevfik Pasha Cabinet was in power only for a limited period. So could not achieve a considerable work.

___

  • AKŞİN, Sina. İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, Mutlakiyete Dönüş (1918-1919) I. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1998.
  • ARMAOĞLU, Fahir. 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (cilt1-2: 1914-1995). İstanbul: Alkım Yayınevi, 1996.
  • AYDEMİR, Şevket. Tek Adam Mustafa Kemal 1881-1919 I. İstanbul: Remzi Kitapevi, 1999.
  • BAYUR, Yusuf Hikmet. Türk İnkılabı Tarihi III, Kısım IV, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1991.
  • ÇAVDAR, Tevfik Çavdar. Talat Paşa Bir Örgüt Ustasının Yaşam Öyküsü. Ankara: Dost Kitapevi Yayınları, 1984.
  • İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal. Son Sadrazamlar, IV, İstanbul: Dergah Yayınları, 1982.
  • KARAL, Enver Ziya. Osmanlı Tarihi, İkinci Meşrutiyet ve Birinci Dünya Savaşı (1908-1918) IX. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1996.
  • KILIÇ, Selami. Türk Sovyet İlişkilerinin Doğuşu. İstanbul: Dergah Yayınları, 1998
  • KOCAHANOĞLU, Osman Selim. İttihat ve Terakki’nin Sorgulanması ve Yargılanması. İstanbul: Temel Yayınları, 1998
  • Meclis-i Mebûsân Zabıt Ceridesi, I , (1 Teşrin-i Evvel 1334 (1918) Tarihli Birinci İnikaddan 21 Kanun-ı Evvel 1334 (1918) Tarihli Yirmi dokuzuncu İnikada Kadar ). Ankara: 1992.
  • POTYEMKİN, Vladimir, S. Bakruşin, A. Efımov, E. Kosmınski, İ. Mintz, A. Naroçnitski, A. Pank- ratova, V. Sergeyev, S. Skazin, V. Kuostov, N. Koltcnovsky, E. Tarle. Uluslararası İlişkiler Tari- hi (Diplomasi Tarihi) 2. (Çev. Attila Tokatlı). İstanbul: İstanbul: Evrensel Basım Yayın, 2009.
  • TANSEL, Selahattin. Mondros’tan Mudanya’ya Kadar I. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1991.
  • TUNAYA, Tarık Zafer. Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952. İstanbul: Arba Yayınları, 1995.
  • TÜRKGELDİ, Ali Fuad. Görüp İşittiklerim, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1949.
  • UÇAROL, Rifat. Siyasi Tarih (1789-2010). İstanbul: Der Yayınları, 2010.
  • URAS, Esat. Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi. İstanbul: Belge Yayınları, 1987.
  • Takvim-i Vakayi
  • Vakit