GELİN AĞITLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME / AN OVERVIEW ON THE BRIDE WAILINGS

Öz Öz Bu makalede, sözlü kültürümüzün önemli bir bölümünü oluşturan ağıt, kına ağıtları ve çeşitli sosyal sebeplerle söylenmiş ağıtlar olmak üzere, iki alt başlık altında ele alınmıştır. Özellikle gelin ağıtları üzerinde durulmuş, bu bağlamda gelin ağıtlarının öznesi olarak kadın ve sosyal konumu, ağıt türünün imkânları içinde değerlendirilmiştir.   Anahtar Sözcükler: Gelin, sözlü kültür, ağıt, kınaAbstract In this article, wailing having a great place in our oral culture has been studied in two subordinate headlines as henna wailings told due to varied social reasons. It has been given a particular importance to bride wailings. In this consept, woman as a subject of bride wailings and her social condition have been appreciated within the possibilities of wailing genre.   Key Words: Bride, oral culture, wailing, henna

___

ARSEVEN Veysel, (Vasili ÖKÜZÇÜ), Biyografisi Makaleleri ve Müzik Eserleri, (Yayına Haz. Stephan Bulgar), Türksoy, Ankara, 2004.

ARTUN Erman, ‚Osmaniyede Ağıt Söyleme Geleneği ve Osmaniye Ağıtları‛, Karacaoğlan’dan-Bela Bartok’a Dadaloğlu’ndan-Âşık Feymani’ye Osmaniye Kültür Sanat ve Folklor Sempozyumu Bildirileri, Matsa Basımevi, Ankara, 2005.

BALİ Muhan, Ağıtlar, Kültür Bak. Yay., Ankara 1997.

ÇELİK Ali, Trabzon Şalpazarı Çepni Kültürü, Trabzon Valiliği İl Kültür Yay. 1. Baskı Trabzon 1999.

DOWLİNG Colette, Sindrella Komleksi; Çağdaş Kadında Bağımsızlık Korkusu, (Çev. Selçuk BUDAK), Öteki Yayınevi, Psikoloji Dizisi, İstanbul 1999.

ELÇİN Şükrü, Türkiye Türkçesinde Ağıtlar, Kültür Bak. Yay. Ankara 1990.

ER, Tülay. ‚Kına Türkülerinde Evlilik Felsefesi.‛ II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara, 1982.

ERGİN Muharrem, Dede Korkut Kitabı, Ankara 1958.

ERDENTUĞ, Nermin, Sosyal Âdetler ve Gelenekler, Kültür Bak. Yay. Ankara, 1977.

ESEN, A. Ş., Anadolu Ağıtları, İletişim Yay. İstanbul 1997/ İş Kültür Yay. Ankara 1982.

HENSLİN, James M, Social Problems Sixth Edition, Prentice Hall New Jersey, 2003.

KAYA, Doğan, Anonim Türk Halk Şiiri, Akçağ Yay. Ankara, 1999.

KÖPRÜLÜ Fuad, Edebiyat Araştırmaları, İstanbul 1996.

KURAY Meryem, Türkiye’de Kadınlar, Türkiye’nin Sorunları Dizisi-4 Yeni Yüz Yıl Kitaplığı, Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı İstanbul 1990.

ORKUN Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları, İstanbul 1936.

ÖGEL Bahaeddin, İslâmiyet’ten Önce Türk Kültürü Tarihi, Ankara 1962.

ÖNÜR Huriye Tekin, Türk Toplumunda Cinsiyete Dayalı İşbölümünü Etkileyen Faktörler, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Malatya 2004.

ÖRNEK, Sedat Veyis, Türk Halkbilimi, Kültür Bak. Yay. Ankara, 1995.

PHİLİPS Adam, Öpüşme, Sıkılma ve Gıdıklanma Üzerine, (Çev. Fatma Taşkent), Ayrıntı Yay. İstanbul 2004.

RANK, Otto, Doğum Travması, (Çev. Sabir Yücesoy), Metis Yay. İstanbul 2001.

RİDGEWAY, L. Cecilia, CORREL, Shelley J, ‚Limiting İnequality Through İnteraction: The End(s) of Gender‛ Contemporaray Sociology Volum 29, No: 1 January 2000.

SEGAL Lynne, Ağır Çekim: Değişen Erkekler, Erkeklikler, (Çev. Volkan Ersoy), Ayrıntı Yay. Birinci Baskı, İstanbul 1992.

SULLİVAN, Tomas J., Introduction to Social Problems, Sixth Edition, Pearson Edition, Boston 2003.

SYMONDS, P. ‚Eneurotic Dependency in Successful Women‛, içinde Journal of the American Academy of Psychoanalysis, 1976’dan (Çev. Dowling), İbid

ŞENEL, Süleyman, Türk Edebiyatında Ağıt, TDV İslâm Ansklopedisi Cilt I TDV Yay. İstanbul 1988.

ŞİMŞEK Esma, Kadirli ve Osmaniye Ağıtları, Antakya, 1993.

TANER Haldun, ‚Selçuk Erez’le Yaptığı Röportajdan‛, Bütün Dünya, Başkent Üniversitesi Kültür Yay. Ankara, Mart 2002.

TANYOL Cahit, Örf ve Âdetler Sosyolojisi Bakımından Sanat ve Ahlâk, İstanbul 1958

YAVUZ Muhsine Helimoğlu, Pertev Nailî Boratav, Masallar 1 Uçar Leyli ‚Önsözden‛, Tarih Vakfı Yay. İstanbul 2001.