Atatürk Devri Türk-Fransız İlişkileri

I. Dünya Savaşı sonucunda galip devletler, Osmanlı Devleti’nin biran önce parçalanmasını bekliyorlardı. Ancak Fransa, menfaatleri gereği Osmanlının parçalanmasını istemiyordu. Fransızların Türklere karşı askeri bir üstünlük sağlaması çok zordu. Fransızların en önemli çekinceleri ekonomik kaygılardan kaynaklanıyordu. Bu sebeplerden dolayı Fransızlar, siyasi arayışlara girmişler, Mustafa Kemal ile görüşme yollarını aramışlardır. Bunu çok iyi değerlendiren Mustafa Kemal, Fransızlarla İtilaf Devletlerinin denge unsurunu bozacak hamleler yapmaya başlamıştır. Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması ile Türk – Fransız ilişkileri oldukça yapıcı bir hal almıştır. Bu anlaşma neticesinde Türk milli bağımsızlık hareketi gücünü dağıtmadan emperyalist güçlere karşı daha diri bir savunma imkânına kavuşmuştur. 12 Ağustos 1926 yılında meydana gelen Bozkurt Lotus gemilerinin çarpışması ile uluslararası hukuk alanında ilk başarı kazanılarak, Lahey Adalet Divanı’ nın 7 Eylül 1927 tarihinde verdiği kararla da, Türk yargısının bağımsız olduğu uluslararası bir mahkemede Dünya’ya gösterilmiştir. Atatürk döneminde Türkiye ile Fransa arasındaki problemlerden biriside Hatay Meselesi idi. Bu dönemde yapılan anlaşmalarla Hatay artık sancak olarak anılmayıp Hatay Cumhuriyeti olarak ayrı bir devlet olarak tanınmış olup, sonrasında Hatay Meclisi’ nin 29 Haziran 1939’da yaptığı son toplantıda Hatay oy birliğiyle Anavatana katılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Fransa, Sovyetler Birliği

The Atatürk Period France and Turkey Relations

As a result of The First World War, the victorious states were waiting for The Ottoman State to disintegrate as soon as possible. However, France did not want The Ottoman to break down due to its advantages. It was very difficult for The French to have a military superiority against The Turks. The most important worries of The French were due to the economic concerns. Because of these reasons, The French turned to the political pursuits, and called for a meeting with Mustafa Kemal. Mustafa Kemal, who evaluated this very well, began to make actions to break the balance of entente states with the French. With The Ankara Treaty signed with The French, Turkish – French relations became quite constructive. As a result of this treaty, The Turkish Independence movement obtained a better defense against the imperialist forces without disturbing its power. With the battle of the Bozkurt Lotus ships, which took place on August 12, 1926, the first success in international law was gained and the decision of The Hague Court of Justice on September 7, 1927 was shown to the world in an international court where the Turkish judiciary is independent. Atatürk's period in Hatay Problem was one of the problems between Turkey and France. With the agreements made in this period, Hatay is no longer referred to as a sancak but is known as a separate state as Hatay Republic, Hatay Parliament participated in the last meeting of Hatay on 29 June 1939 after Hatay participated in the Motherland.

Keywords:

Turkey, France, The Soviet Union,

PDF

___

Altamira, Refael. (1927). Beynelmilel Bozkurt-Lotus davasında Türk-Fransız müdafaaları, müt.: Menemenlizâde Edhem Menemencioğlu, Adliye Vekâleti İstatistik ve Neşriyat Müdüriyeti. Ankara: Türk Ocakları Matbaası. Armaoğlu, Fahir. (1992). 20, Yüz Yıl Siyasi Tarihi, C:I, Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları. Balcıoğlu, Mustafa ve M.Akif Kütükçü. (2004). Cumhuriyetin 80.Yılına Armağan:“Cumhuriyet’in Uluslararası Hukuk Alanındaki İlk Başarısı: Bozkurt-Lotus Davası”. Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkilap Tarihi Enstitüsü. Baykara, Tuncer. (1996). Türk İnkılap Tarihi ve Atatürk İlkeleri. İzmir: Akademi Kitapevi. Düstur, Üçüncü Tertip, C:II,( 10 Mart 1337-28 Şubat 1338), İstanbul 1929. Ersaydı, Alper. (2010). “Bozkurt-Lotus Davası ve Genç Türkiye’nin Hukuksal Yetkinliği”, S. VI. yyy: Tarih Okulu Dergisi. Fromkin, David. (1994). Barışa Son Veren Barış, Modern Ortadoğu Nasıl Yaratıldı, (1914-1922), İstanbul: Sabah Kitapları. Gönlübol, Mehmet ve Cem Sar. (1990). Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. Karakuş, H.Burak. (2013). Atatürk Özel Sayısı: “Genç Türkiye’nin İlk Hukuk Zaferi: Bozkurt-Lotus Davası”. Ankara: Hukuk Gündemi Dergisi. Mumcu, Ahmet. (1986). Türk Devriminin Temelleri ve Gelişimi. İstanbul: İnkilap Kitapevi. Quelquejay, Chantal Lemercier. (1998). “ Atatürk Dönemi Türk-Fransız Münasebetleri, (1921-1938 ), Üçüncü Uluslararası Atatürk Sempozyumu, C:II. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. Selek, Sebahattin. (1987). Anadolu İhtilali, C:II. İstanbul: Zafer Matbaası. Sonyel, Salahi Ramadan. (1991). Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika. Ankara: Türk Tarih Kurumu. Soysal, İsmail. (1989). Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, C.I, ( 1920-1945 ). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Uçarol, Rıfat. (1995). Siyasi Tarih. İstanbul: Filiz Kitapevi. Yavuz, Bige. (1994). Türk – Fransız İlişkileri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=354136 (Son Erişim Tarihi: 25.01.2018) http://www.fortunes-de-mer.com/mer/en/18-court-cases.html (Son E. Tarihi: 01.