Türkiye Cumhuriyeti'nde Kadın Hareketleri

Toplumsal değişim süreci, yaşadığımız dünyada, birbirine eklemlenen süreçler ve etkileşimler ile varlık kazanmaktadır. Geçmişte küçük çaplı olan ve sadece ortaya çıktığı yeri etkisi altına alan toplumsal değişim(ler)in etkisi, bugün medyanın artan sayıda sunumuyla güçlü bir mesaj niteliğine bürünmüştür. Öyle ki bir yandan insanlar sosyalleşme sürecini yaşarken diğer yandan enerji kaybına uğramadan dünyanın dört bir yanına hızlı bir şekilde kendi mesajlarını iletmekte, dünyadan da mesajlar edin(ebil)mektedir. Ele alacağımız değişimin çeşitlenen ve artan sürekliliği, dünyadaki kadın hareketlerini Türkiye Cumhuriyeti'nde de hayli önemli bir konuma yerleştirmiştir. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinden günümüze gelene değin Kemalist modernleşme süreci ve özellikle 1980'lerde üniversitelerde yükselen İslamî kadın hareketleri, hakların ve taleplerin ifade edilişiyle birlikte düşünülmelidir. Bu bakımdan bu çalışmada, genel olarak dünyadaki toplumsal hareketlilikler ve değişimin kuramsal çerçevesi ile birlikte, özel bir ayırıcı sıfat olarak kadın bahsi Türkiye içerisinde değerlendirmeye tabi tutulmuştur

The Women's Movement in the Republic of Turkey

A social changing process exists in the world we live by the processes connecting to one another and interacting. The effects of social changes which were formerly in small scales and affecting only the place where it aroused now is being a powerful message by the multiple refference of the media so that people both experience the process of socialisation and send their messages rapidly to the world and at the same time get messages from the world without any loss of energy. The varying and increasing continuity of the change we handle, has put the women's movement in the world to an important condition in Turkish republic as well. From the time of the Ottoman empire to today, Kemalist Modernisation process and especially the islamic women movement arousing at universities in 1980's must be thought together with the mentioning of rights and demands. On this basis, in this work generally woman as a special distinctive title was evaluated in Turkey with the social movements in the world and the conceptual framework of the change

___

  • Akşit B., Şentürk R., Küçükkural Ö. ve Cengiz K. (2012). Türkiye'de Dindarlık: Sosyal Gerilimler Ekseninde İnanç Biçimleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Arat, N. (2010). Feminizmin ABC'si. İstanbul: Say Yayınları,.
  • Bora, A. (2010). “Hatırlananlar ve Unutulanlar: İslam Coğrafyasında Modernleşme ve Kadın Hareketleri”. Bilig, Bahar, 53, 51-66.
  • Caig, J. ve Form W. (2013). Toplumsal Hareketler ve Toplumsal Değişim. (Der:T.
  • Janoski, R. Alford, A. Hicks, M. A. Schwartz), Ankara: Phoenix Yayınevi, 419-445.
  • Castells, M. (2008). Kimliğin Gücü Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. (2. Cilt). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Cohen, Jean, (1999), Strateji ya da Kimlik: Yeni Teorik Paradigmalar ve Sosyal Hareketler, (Haz: Kenan Çayır), Kaknüs Yayınları, İstanbul, s.109-129.
  • Coşkun, M.K. (2007). Demokrasi Teorileri ve Toplumsal Hareketler, Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Coşkun, M. K. (2006). “Süreklilik ve Kopuş Teorileri Bağlamında Türkiye'de Eski ve Yeni Toplumsal Hareketler”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61/1, 67-102.
  • Çakır, S. (2010). Osmanlı Kadın Hareketi: XX. Yüzyılın Başında Kadınların Hak Mücadelesi, (Der: H. Durudoğan, F. Gökşen, B. E. Oder, D. Yükseker), İstanbul Koç Üniversitesi Yayınları, 99-114.
  • Çayır, K. (1999). Toplumsal Sahnenin Yeni Aktörleri: Yeni Sosyal Hareketler, (Haz: Kenan Çayır), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Çetinkaya, Y. D. (2014). Tarih ve Kuram Arasında Toplumsal Hareketler, (Der: Y. Doğan Çetinkaya), İstanbul.
  • Çınar, A. (2011). Toplumsal Bedenin İnşasında Kadının Çağrılması ve Çağrısı: Namus Olgusu Üzerinden Bir Çözümleme. Kadir Canatan (Ed.). İstanbul: Açılım Kitap Yayınları, 499-521.
  • Demiroğlu, E. T. (Mart 2014). “Yeni Toplumsal Hareketler: Bir Literatür Taraması”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, 133-144.
  • Faucault, Michel, (2007), Cinselliğin Tarihi, (Çev: Hülya U. Tanrıöver), Ayrıntı Yayınları.
  • Giddens, A. (2010). Modernite ve Bireysel Kimlik: Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum, (Çev:Ümit Tatlıcan), İstanbul:Say Yayınları.
  • Göle, N. (2012). Seküler ve Dinsel: Aşınan Sınırlar, İstanbul: Metis Yayınları. Figen KANBİR Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2017 21(1): 209-224
  • Göle, N. (2011a). Melez Desenler: İslam ve Modernlik Üzerine, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Göle, N. (2011b). Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Güç, A. (2008). “İslamcı Feminizm: Müslüman Kadınların Birey Olma Çabaları”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 17/2, 649-673.
  • Işık, G. (2011). Toplumsal Hareketler: Tarih-Kuram ve Kapsam, Ankara: Nobel Yayınları.
  • Işık, G. (2013). Yeni Toplumsal Hareketler ve Sanal Gerçeklik Boyutunda Gezi Parkı Eylemleri, Konya: Selçuk İletişim, 19-33.
  • İlyasoğlu, A. (2013). Örtülü Kimlik: İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Öğeleri, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Offe, C. (1999). Yeni Sosyal Hareketler: Kurumsal Politikanın Sınırlarının Zorlanması, (Haz: Kenan Çayır), İstanbul: Kaknüs Yayınları, 53-79.
  • Sancar, S. (2013). Türkiye'de Kadın Hareketlerinin Politiği: Tarihsel Bağlam, Politik Gündem ve Özgünlükler, Ankara Üniversitesi, 53-109..
  • Suman, D. (2009). Feminizm, İslam ve Kamusal Alan, (Ed. Nilüfer Göle), İstanbul: Metis Yayınları, 68-92.
  • Johnston, H., Larana, E. ve Gusfield, J. R. (1999). Kimlikler, Şikâyetler ve Yeni Sosyal Hareketler, (Haz: Kenan Çayır), İstanbul: Kaknüs Yayınları, 131-161.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev: O. Akınhay, D. Kömürcü), Bilim ve Ankara: Sanat Yayınları.
  • Melucci, A. (1999). Çağdaş Hareketlerin Sembolik Meydan Okuması, (Haz: Kenan Çayır), İstanbul:: Kaknüs Yayınları, 81-107.
  • Tatar, T. (Eylül 2013). “Yeni Toplumsal Hareketler ve Küresel Projeler”, Ortadoğu Analiz, Cilt:5, Sayı:57, 10-19.
  • Tekin, M. (2011). Feminizmin Kadın Algısında Beden İmgesi ve Din, (Ed: Kadir Canatan), İstanbul: Açılım Kitap Yayınları, 523-537.
  • Touraine, A. (2014). Modernliğin Eleştirisi, (Çev: Hülya U. Tanrıöver), (9. Baskı), İstanbul:Yapı Kredi Yayınları.
  • Yıldırım, Y. (Eylül, 2010). “Tekel Direnişi Bir Toplumsal Hareket Miydi?”, Ankara
  • Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi GETA Tartışma Metinleri, No:111, Ankara, 1-19.
  • Yıldırım, Y. (2012). Yeni Toplumsal Hareketlerin Siyasal Olanı Belirlemedeki Rolü: Avrupa Sosyal Forumu ve Hareketlerin Avrupasını Kurmak, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.