Tüketim Toplumunda Kusursuzlaş(tır)ma Ayinlerinin Kurbanı Olarak Beden
Modernliğin farklı evresinde beden ve bedene yönelik müdahaleler çokça söz edilen toplumsal olgular arasında yer almaktadır. Adeta bir yapboz oyununa tabi tutularak, estetik ve cerrahi müdahalelerle sürekli şekillendirilen beden toplumsal olarak tüketim toplumun hazcı yapısıyla yeniden inşa edilmektedir. Beden, modernliğin klasik evresinden farklı olarak, tüketim kültüründe estetikleştirilerek görselleştirilmektedir. Beden, görsel kültürün ticari kaygılarıyla nesneleştirilirken, gündelik hayatın tıbbi söylemlerle işgal edilmesi bedene yönelik müdahaleleri sağlıkla ilişkilendirilmekte ve meşrulaştırılmaktadır. Akılcılaşmayla büyüsü bozulan dünyamızın, yapay kutsallıklarla yeniden büyülenme ihtiyacı; bedene yönelik müdehalelerin kusursuzlaş(tır)ma ayinleri olarak okunabileceğini düşündürtmektedir. Bu makale, bedenin tüketim toplumundaki kutsanmış konumuna atıfta bulunarak, modernliğin farklı kavramsallaştırmasını incelemeyi amaçlamaktadır. evresinde, bedene müdehalenin "kusursuzlaş(tır)ma ayinleri" olarak kavramsallaştırmasını incelemeyi amaçlamaktadır.
Body as the Victim of the Perfection(ing) Rituals in the Consumption Society
Body and the interventions against the body are among the social cases mentioned frequently in the different phases of modernity. The body, which -as if a puzzle- is constantly reshaped with easthetical and surgical interventions, is rebuilt with the hedonist form of the consumption society. Different from the classic phase of the modernity, body is visualized with an easthetical perspective in the consumption culture. While the body is objectified with the commercial concerns of the visual culture, as the daily life is invaded with medical discourses, the interventions against the body are both correlated and justified with health and wellbeing. The need to glamorize our world -which is spoiled with the rationalismwith artificial sanctities, leads interventions against the body be regarded as the perfection(ing) rituals. This article makes a reference to the sacred status of the body within the consumption society and it aims to analyze the "perfection(ing) rituals" as the body intervention concept.
___
- Baudrillard, J. (2011). Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
- Baudrillard, J. (2012). Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Baudrillard, J. (2014). Simülakrlar ve Simülasyon. Ankara: Doğu- Batı Yayınları.
- Bauman, Z. (2011). Postmodern Etik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bauman, Z. (2012). Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bauman, Z. (2014). Parçalanmış Hayat. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bruckner, P. (2006). Masumiyetin Ayartıcılığı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bruckner, P. (2012). Ömür Boyu Esenlik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Cox, L. J. (2004). Kutsalı İfade Etmek. İstanbul: İz yayıncılık.
- Çabuklu, Y. (2004). Toplumsalın Sınırında Beden. İstanbul: Kanat Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2006). Bedenin Farklı Halleri. İstanbul: Kanat Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2007). Toplumsal Kurgular ve Cinsiyetçilik. İstanbul: Kanat Yayınları.
- Featherstone, M. (2013). Postmodernizim ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2007). İktidarın Gözü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Foucault, M. (2014). Özne ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Illich, I. (2014). Sağlığın Gaspı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Işık, E. (1998). Beden ve Toplum Kuramı. Ankara: Bağlam Yayınları.
- İnceoğlu Y. Kar. A. (2010). "Yeni Güzellik İkonları: İnsan Bedeninin Özgürlüğü Mü, Mahkûmiyeti Mi?" İnceoğlu Y. Kar. A. (Ed). Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Karacalar, A. (2011). Estetik Cerrahi ve Kül Kedisi Masalı. İstanbul: GOA Yayınları.
- Kızılçelik, S. (2003). "Küreselleşme, Beden ve Şizofreni", C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), 89-94.
- Kristeva, J. (2014). Korkunun Güçleri: İğrençlik Üzerine Bir Deneme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Michaud, Y. (2013). "Görselleştirme, Beden ve Görsel Sanatlar". Corbin, A. Courtine ve diğerleri (Ed). G. Bedenin Tarihi III, Bakıştaki Değişim: 20. Yüzyıl. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Moulin, A. M. (2013). "Tıbbın Karşısında Beden". Corbin, A. Courtine ve diğerleri (Ed).
- G. Bedenin Tarihi III, Bakıştaki Değişim: 20. Yüzyıl. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Özben, M. (2010). "Risk Toplumunda Nostaljinin Kaçınılmazlığı: Güvenli Bir Yaşam Arayışı ve Nostalji". Muhafazakar Düşünce Dergisi, Yıl: 7 Sayı: 25-26, 16- 26.
- Özben, M. (2012). "Yüzer- Gezer Kimlikler: Turistler ve Aylaklar". Hüseyin Köse (Ed).
- Flanör. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Özben, M. (2015). Yapay Kutsallıklar- Postmodern Dönemde Kutsallıkların Ölümcül Sıçrayışı. Ankara: Siyasal Kitabevi Yayınları.
- Ritzer, G.(2011). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. İstanbul: Ayrıntı Yayınları Sağır, A. (2014). Ölüm Sosyolojisi. Ankara: Phoenix Yayınları.
- Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam, Bireyselleştirilen Sağlık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sezgin, D. (2015). "Toplumsal Cinsiyet Perspektifinde Sağlık ve Tıbbileştirme" Duygu Alptekin (Ed). Hasta Toplum. Ankara: Nobel Yayınları.
- Shiling, C. (2003). The Body and Social Theory. London: Sage Publications.
- Taburoğlu, Ö. (2008). Dünyevi ve Kutsal: Modernlerin Maneviyat Arayışları. İstanbul: Metis Yayınları.
- Tuğrul, S. (2010). Ebedi Kutsal Ezeli Kurban: Çok Tanrılıktan Tek Tanrılığa Kutsal ve Kurbanlık Mekanizmaları. İstanbul: İletişim Yayınları.
- User. İ. (2010). "Biyoteknolojiler ve Kadın Bedeni". Yasemin İnceoğlu ve. Altan Kar (Ed). Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Vigarello, G. (2013). Güzelliğin Tarihi: Rönesans'tan Günümüze Beden ve Güzelleşme Sanatı. Ankara: Dost Yayınları.
- Zola, I. K. (1994). "Sağlık ve Köreltici Tıp". Ivan Illich ve Diğerleri (Ed). Profesyoneller İktidarı. İstanbul: Pınar Yayınları.