Pozitif ve Negatif Yaşlı Ayrımcılığı Ölçeği (PNYAÖ) Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Öz Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerin yaşlılara ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Yaşlı ayrımcılığının tüm boyutlarını kapsayacak biçimde 31 ifade oluşturulmuş ve 400 üniversite öğrencisine uygulanmıştır. Verilerin analizinde, AFA ve DFA kullanılmıştır. Ölçeğin güvenilirliğine ilişkin bilgi edinebilmek amacıyla Cronbach Alfa katsayıları değerleri hesaplanmıştır. AFA analizi ile faktör yük değerleri 0,32 değerinin altında çıkan maddeler çıkarılarak ölçek oluşturulmaya çalışılmış ve 8 madde ölçekten çıkarılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği çalışması için DFA yapılmış ve iki faktörlü bir ölçek elde edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre; RMSEA 0.062, NNFI 0.90 ve CFI 0.91 olarak elde edilmiştir. Bu değerler alt faktörler ile ölçek arasında iyi düzeyde uyum olduğunu göstermiştir. Ölçeğe ait genel Cronbach Alfa (0,801) kat sayısına göre, ölçeğin oldukça güvenilir düzeyde olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı, Ayrımcılık, Yaşlı Ayrımcılığı, Tutum, tutum ölçeği

PDF

___

Arun, Ö. & Pamuk, D. (2014). “Kurumsal bakım sektöründe ageism: yaşlı bakım personelinin yaşlanma ve yaşlılığa ilişkin ayrımcı tutumlarının nedenleri ve müdahale önerileri”. Mediterranean Journal of Humanities. IV(2), 19-33.

Bulut, M., (2015). “Kültürel bağlamda yaşlılık”. Hasan Bacanlı, Şerife (Işık) Terzi (Ed.), Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişimi ve Psikolojisi, İstanbul, Türkiye: Açılım Kitap, ss. 393-418

Buz, S., (2015). “Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (53), 268-278.

Büyüköztürk, Ş., (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.

Can, A., (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Yayınları.

Canatan, A., (2015). “Yaşlılar ve toplum”. Hasan Bacanlı, Şerife (Işık) Terzi (Ed.), Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişimi ve Psikolojisi, İstanbul, Türkiye: Açılım Kitap, ss. 357-392

Çilingiroğlu, N. & Demirel, S., (2004). “Yaşlılık ve yaşlı ayırımcılığı”. Türk Geriatri Dergisi 7 (4), 225–230.

Danış, M. Z., Kara, H. Z., Çolak, F., Kırpık, S. & Ayyıldız, A., (2015). “Sosyal hizmet ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlılara yönelik tutumları”. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 8 (XXIV), ss. 539-559.

Fraboni, M., Saltstone, R. & Hughes, S., (1990). “The Fraboni Scale of Ageism (FSA): An Attempt at a More Precise Measure of Ageism”. Canadian Journal on Aging, 9(1), 56–66.

Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M., (2008). “Structural Equation Modelling: Guidelines For Determining Model Fit”. Journal of Business Research Methods, 6, 53-60.

İnceoğlu, M., (2011). Tutum algı iletişim. Ankara: Siyasal Kitabevi.

Kâğıtçıbaşı, Ç. & Cemalcılar, Z., (2015). Dünden bugüne insan ve insanlar sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi.

Kalaycıoğlu, S., Tol, U. U., Küçükural, Ö. & Cengiz, K., (2003). “Yaşlılar ve yaşlı yakınları açısından yaşam biçimi tercihleri”. Türkiye Bilimler Akademisi Raporları,.Ankara.

Kalayci, Ş., (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınları.

Kalınkara, V. (2012). “Geleneksel toplumdan modern topluma yaşlı: yaşlının statüsü ve geleceği”. International Symposium on Relations of Turkey-Belgium and Co-Exhibition of Turkish Arts. June 03 07 2012. Brussels Belgium, http://docplayer.biz.tr/647507-Geleneksel-toplumdan-modern-topluma-yasli-yaslinin-statusu-ve-gelecegi-1.html. [Erişim: 28.11.2015].

Onur, B., (2010). Gelişim psikolojisi:(yetişkinlik-yaşlılık-ölüm). Ankara: İmge.

Ömay, Ç., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş., (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları.

Sümer, N. (2000). “Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar”. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.

Tekarslan, E., Kılınç, T., Şencan, H. & Baysal, A. C., (2000). Davranışın sosyal psikolojisi. İstanbul: Dönence Basım.

Tezbaşaran, A., (2008). Likert tipi ölçek geliştirme klavuzu. [Elektronik Sürüm]. Mersin.

Tufan, İ., (2003). Modernleşen Türkiye'de yaşlılık ve yaşlanma yaşlanmanın sosyolojisi. İstanbul: Anahtar Kitaplar.

Vefikuluçay, D., (2008). Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Walt, A., (2004). “The Treatment of Age and Age Discrimination in Employment in the United States, Canada and South Africa”. Elder Law Review 9-3.