Kalkınma Planlarının Yoksulluğu Azaltmadaki Etkisi Üzerine Bir Analiz

1980’lerde kalkınma felsefesinde yaşanan değişim ile birlikte IMF ve Dünya Bankası gibi kuruluşların gündeminin ilk maddesi yoksulluk olmuştur. Yeni yaklaşımlar ile birlikte kalkınma kavramının, yalnızca iktisadi değil, sosyal ve politik değişkenleri de içeren çok boyutlu bir niteliğe sahip olduğu kabul edilmiştir. Böylece yoksulluk, yoksullukla mücadele ve gelir dağılımı adaleti kalkınmanın temel hedefleri arasında yer almaya başlamıştır. Türkiye’de kalkınmanın planlı hale gelmesi 1963 yılındaki 1.Beş Yıllık Kalkınma Planı ile başlamıştır. Kalkınma planları ile ekonomik ve sosyal anlamda önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu çalışmada, Kalkınma Planları ile yoksulluk arasındaki ilişki incelenmiştir. GSYİH verileri ile yoksulluk verileri arasındaki ilişkinin tespiti için Regresyon Analizi uygulanmıştır.

In 1980, along with the change in the philosophy of development, poverty has become the first priority of the agenda for the organizations such as the IMF and World Bank. The concept of development has a multifaceted character such as economic, social and political variables. Thus poverty, poverty alleviation and justice in the distribution of income began to take place in the main objectives of development. Planned development in Turkey started in 1963, as the first five-year development plan. With development plans, important progress has occured in terms of economic and social areas in society. This study investigates the relationship between development plans and poverty. GDP and poverty data were analyzed by regression.

___

  • Adelman, I. ve Yeldan, E.(2000). “Is This the End of Economic Development?”. Structural Change and Economic Dynamics, 11, 95-109.
  • Aksan, G. (2012). “Yoksulluk ve Yoksulluk Kültürünün Toplumsal Görünümleri”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 9-19.
  • Altan, Ö. Z. (2004). Sosyal Politika Dersleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Aren, S. (2008). İstihdam Para ve İktisadi Politika. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Arpacıoğlu, Ö. ve Yıldırım, M. (2011). “Dünyada ve Türkiye’de Yoksulluğun Analizi”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 60-76.
  • Aşgın, S. (2009). “Türkiye’nin Yerel ve Bölgesel Kalkınma Deneyimine Tarihsel Bir Bakış: Hatalar ve Kazanımlar” [Bildiri]. Ulusal Kalkınma ve Yerel Yönetimler, 4.Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyum Bildirileri Kitabı, 19- 20 Ekim 2009. Ankara: TODAİE.
  • Axinn, J. (1985). Explorations of the Definition of Poverty, içinde: Economic Justice: Private Rights and Public Responsibilities. New Jersey: Rowman & Allanheld Publishers.
  • Aydın, M. ve Türgay, T. (2011). “Yoksullukla Mücadelede Vergi Politikası ve Türkiye”. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 16(1), 249-274.
  • Bağdadioğlu, E. (2003). “Yoksullukla Mücadeleye Yaklaşımlar”. TÜRKİŞ Sosyal Hizmet Sempozyumu 2003, Yoksulluk ve Sosyal Hizmetler, 9-11 Ekim, Antalya.
  • Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009). “Kentsel Yoksulluk, Göç ve Sosyal Politikalar Komisyon Raporu”. Ankara, http://www.bayindirlik.gov.tr (http://www. csb.gov.tr/)
  • Bronfenbrenner, M. (1971). Income Distribution Theory. Chicago: Aldine-Atherton.
  • Coşkun, S. ve Tireli, M. (2008). Avrupa Birliğinde Yoksullukla Mücadele Stratejileri ve Türkiye. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Çalışkan, Ş. (2010). “Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 59(2), 89-132.
  • Cypher, J. M. ve Dietz, J. L. (2004). The Process of Economic Development. London: Routledge.
  • Çavdar, T. (1992). Türkiye’de Liberalizm. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Deaton, A. (2003). “Measuring Poverty”. Princeton University, http://www.rrojasdatabank. info/deaton_povertymeasured.pdf (Erişim Tarihi: 01.07. 2014).
  • Dinler, Z. (2010). “Cumhuriyetimizin Kuruluşundan Günümüze İzlenen Bölgesel Kalkınma Politikaları ve Kalkınma Ajansları”. Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Yeni Örgütleri Kalkınma Ajansları. (Ed: Akgül, B. ve Uzay, N.). Bursa: Ekin Kitabevi.
  • DPT. (1961). “Planlama”.Ankara: DPT.
  • DPT. (1963). “Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1967). “İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1972). “Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1977). “Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1984). “Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1989). “Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı, (1990-1994)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1995). “Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, (1996-2000)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (1997). “İllerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Sıralaması – 1996”. Ankara: DPT.
  • DPT. (2000). “Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005)”. Ankara: DPT.
  • DPT. (2006). “Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013)”. Ankara: DPT.
  • Dumanlı, R. (1996). Yoksulluk ve Türkiye’deki Boyutları. DPT Uzmanlık Tezi. Ankara: DPT Yayın No: 2449.
  • Ensari, S. (2010). “TÜİK’in Yoksulluk Analizleri Üzerine”, Güncel Dergisi, Sayı:87.
  • Field, F. (1983). The Minimum Wage. Londra: Policy Studies Institute.
  • Freyssinet, J. (1985). Azgelişmişlik İktisadı. (Çev. M. Ali Kılıçbay- Tezer Öçal). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Gafar, J. (1998). “Growth, Inequality and Poverty in Selected Caribbean and Latin American Countries, with Emphasis on Guyana”. Journal of Latin American Studies, 30, 591-617.
  • Gafar, J. (2004). “Income Distribution, Inequality and Poverty During Economic Reforms in Guyana”. The Journal of Developing Areas, 38:1, 55-77.
  • Han, E. Ve Kaya, A. A. (2012). Kalkınma Ekonomisi: Teori ve Politika. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • İnsel, A. (2001), “İki Yoksulluk Tanımı ve Bir Öneri”. Toplum ve Bilim Dergisi, 89, 62- 72.
  • Kaynak, M. (2011). Kalkınma İktisadı. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Koçak, H. (2009), “Yerel Kalkınmaya Katkısı Bağlamında Yerel ve Bölgesel Kalkınma Kuruluşlarının İşlevleri (Avrupa Örnekleri ve Türkiye)”. TODAİE 19-20 Ekim Ulusal Kalkınma ve Yerel Yönetimler Sempozyumu, 727-733.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü). İstanbul: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • May, J. (2001). “An Elusive Consensus: Definitions, Measurement and Analysis of Poverty”. Choices for the Poor: Lessons from National Poverty Strategies. United Nations Development Programme.
  • Mitlin, D. (2003). “Adressing Urban Poverty Through Strengthening Assets”. Habitat International, 27, 393-406.
  • Nafziger, E. W.(2006). Economic Development (Fourth Edition). Cambridge: Cambridge University Press.
  • O’Boyle, E. (1990). “Poverty: A Concept That Is Both Absolute And Relative Because Human Beings Are At Once Individual and Social”. Review of Social Economy, 48(1), 2-17.
  • Okyar, O. (1967). “Doğu Kalkınması ve Plan İlişkileri”. Doğu Anadolu’yu Kalkındırma Semineri, Ankara.
  • Örnek, İ. (2010). “Türkiye’de Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Kalkınma Stratejilerinin Etkinliği” [Bildiri]. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu: Deneyimler ve Yeni Fikirler, Bildiriler Kitabı cilt 1, 13-15 Ekim 2010. İstanbul: SYDGM Yayınları.
  • Öztürk, M. ve Çetin, B.I. (2009). “Dünyada ve Türkiye’de Yoksulluk ve Kadınlar”. Jour- nal of Yasar, 16(l4), 2661-2698.
  • Poveda, A. C. (2011). “Economic Development and Growth in Colombia: An Empirical Analysis With Super-Efficiency DEA and Panel Data Models”. Socio- Economic Planning Sciences, 45, 154-164.
  • Ray, D. (1998). Development Economics, Princeton New Jersey: Princeton University Press.
  • Sam, N. (2008). “Yoksulluğa Bir Yaklaşım Biçimi: Kapasite Yaklaşımı”. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 59-70.
  • Şenkal, A. (2005). Küreselleşme Sürecinde Sosyal Politika. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Şenses, F. (2002). Küreselleşmenin Öteki Yüzü: Yoksulluk. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Takım, A. (2011). “Türkiye’de 1960 – 1980 Yılları Arasında Uygulanan Kalkınma Planlarında Maliye Politikaları”. Maliye Dergisi, 160, Ocak-Haziran, 154-176.
  • Taşçı, F. (2009). “Yoksulluğa ve Yoksullara Dönük Ahlak Yaklaşımları”. İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 57, 481-514.
  • Todaro, M. P. (2000). Economic Development. Massachusetts: Addison Wesley.
  • UNDP (1997). “Human Development Report”. New York: Oxford University Press.
  • Yavilioğlu, C. (2002). “Kalkınmanın Anlambilimsel Tarihi ve Kavramsal Kökenleri”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), 59-77.
  • Yıldırım, A., Doğan, C. ve Topcuoğlu, A. (2011). “Türkiye’de 1980 – 2010 Yılları Arasında Uygulanan Yoksullukla Mücadele Politikalarının Etkinliği Üzerine Bir Analiz”. Ekonomik Yaklaşım Kongreler Dizisi VII, Gazi Üniversitesi, Aralık 2011, Ankara.