Dinî tecrübeyi yaşamayan bilmez' mi? (Wayne Proudfoot'un dinî tecrübenin incelenmesini süjeye indirgeyen metodu üzerine eleştirel bir yaklaşım)

Dinî tecrübe, tabiatı itibariyle algısal tecrübeden bazı yönleriyle ayrılmaktadır. Özellikle, süjenin yaşadığı tecrübeyi yorumlamadaki belirgin etkisi (algısal tecrübeye kıyasla) ve bu yorumu dile getirirken yaşadığı zorluk, dışarıdan yapılacak bir incelemeyi önemli hale getirmektedir. Dolayısıyla bu durum onun felsefî açıdan değerlendirilmesinde farklı bazı yöntemlerin geliştirilmesini de gerekli kılmaktadır. Proudfoot, dinî tecrübeye yönelik çalışmasında yeni bir yöntem arayışına girmektedir. Bu yönteme göre, dinî tecrübenin doğru bir şekilde incelenmesi ancak onu yaşayan süjenin bakış açısından mümkündür ve bu inceleme nihayet bir kaynak araştırmasıyla sınırlandırılmalıdır. Bu çalışma Proudfootun Dinî Tecrübe adlı eserindeki görüşleri çerçevesinde hazırlanmıştır.

Do those who have not lived the religious experience, do not know it? (A critical approach on Wayne Proudfoot s method of reducing the examination of religious experience to subject)

Religious experience is distinguished by perceptual experience in some ways because of its nature. Especially, the significant effect on interpreting individual s lived experience (in comparison with perceptual experience) and his difficulty while expressing this interpretation make a research by outsider, important. So this situation requires developing several different methods on evaluation of its philosophical aspects. Proudfoot searches for a new method on his study of religious experience. According to this method, an accurate examination of religious experience is only possible from the point of view of the subject who has experienced this, and this review should finally be limited to a genesis research. This paper has been prepared within the frame of Proudfoot s opinion expressed in Religious Experience.

PDF

___

Aydın, Mehmet. (1999). Din Felsefesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyât Fakültesi Vakfı Yayınları.
Broad, C. D. (1964). The Theory of Sensa. Perceiving, Sensing and Knowing, Robert J. Swartz (Ed.). California: University of California Press. ss. 85-129.
Cevizci, Ahmet. (2000). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Dretske, Fred. (2004). Seeing, Believing and Knowing. Perception, Robert Schwarts (Ed.). Berlin: Blackwell Publishing. ss. 268-286.
Düzgün, Şaban Ali. (2005). Allah, Tabiat ve Tarih. Ankara: Lotus Yayınevi.
Ertürk, Ramazan. (2004). Sûfî Tecrübenin Epistemolojisi. Ankara: Fecr Yayınevi.
Güngör, Erol. (1996). İslâm Tasavvufunun Meseleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat. Koç, Turan (ts.). Din Dili. Kayseri: Rey Yay.
Karuvelil, George. (1999). Missing the Wood for the Trees a Critique of Proudfoots Explanatory Reduction of Religious Experience. Oxford: The Heythrop Journal, Blackwell Publishing. ss. 31-43.
Kuvancı, Cenan. (2009). Bağlamcılıka Yönelik Bir Eleştiri. Adana: Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9 (1), 134-158.
Mill, J. S. (1965). Permanent Possibilities of Sensation. Perception and the External
World, R. J. Hirst (Ed.). New York: Macmillan Company. ss.274-282.
Özcan, Hanifi. (1997). Epistemolojik Açıdan İman. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
Proudfoot, Wayne. (1985). Religious Experience. London: University of California Press.
Reid, Thomas. (2004). Essays on the Intellectual Powers of Man. Perception, Robert Schwarts (Ed.). Cambridge: Blackwell Publishing. ss. 24-29.
Rock Irvin. (2004). Inference in Perception. Perception, Robert Schwarts (Ed.). Cambridge: Blackwell Publishing. ss. 200-216.
Warnock, G.J. (1964). Seeing. Perceiving, Sensing and Knowing, Robert J. Swartz (Ed.). Los Angeles: University of California Press. ss. 49-67.