Vatikan’da görevde iken bir Italyan dostum “Roma’da Türkler için çok değerli bir müze var” dedi. Gittim. Roma’nın ihtişamlı Pincio Parkı’nda Villa Borghese yakınında bulunan bu müze, tanınmış Italyan heykeltraş Pietro Canónica (Torina 1869-Roma 1959)’nın ömrünün son dönemini geçirdiği “La Fortezzuola” diye adlandırılan tarihi villa’dadır. Son zamanlara kadar helkeltraşın eşinin yaşadığı bu villa’da, bugün Canonica’nın eserleri teşhir edilmekte, ayrıca eşinin ölümünden sonra sanatkârın atölyesi de ziyarete açılmış bulunmaktadır. Müze her bakımdan sanatın evrenselliğini bir kez daha simgelemektedir. Heykel sanatında yeni klasikçilik ile insan psikolojisi üzerindeki derin vukufunu büyük bir incelikle bağdaştıran bu heykeltraş, İtalya’da ve çeşitli ülkelerde yaptığı anıtlarla da tanınmıştır. Roma’daki Canonica’ya ait müzenin bizim bakımımızdan Önemi, Atatürk’ün ilginç bir büstüne ilâveten, Türkiye’de yapmış olduğu anıtlara ait bazı büyük modellerin görkemli bir şekilde sergilenmiş olmasıdır. Heykeltraşın atölyesinde, ayrıca anıtlarla ilgili olarak hükümetimizle, bu arada o dönemin başbakanı İsmet Paşa İle yaptığı temaslara ilişkin resimler ve belgeler bulunmaktadır.

"There is a very valuable museum for Turks in Rome," one of my Italian friends said while he was on duty in the Vatican. I went. Located near the Villa Borghese in the magnificent Pincio Park of Rome, this museum is in the historical villa called "La Fortezzuola", where the well-known Italian sculptor Pietro Canónica (Torina 1869-Roma 1959) spent the last period of his life. In this villa, where the wife of the helk-shaker lived until recently, the works of Canonica are being exhibited today, and after the death of his wife, the artist's workshop has been opened to visitors. The museum symbolizes the universality of art once again. This sculptor, which blends the new classicalism in the art of sculpture with its deep knowledge on human psychology with great delicacy, is also known for its monuments in Italy and in various countries. Canonica in our care of our museum's Importance in Rome, Ataturk's an interesting addition to the bust, some large model of the monument which was built in Turkey is exhibited in a splendid way. In the workshop of the sculptor, there are also pictures and documents related to the contacts he had with the government about the monuments and the Prime Minister of that period, İsmet Pasha.