Adapazarı Kaymakamı Tahir (1919-1920)
Millî Mücâdelenin Hey'et-i Temsiliye döneminde, Mustafa Kemal Paşa'nın vilâyet, mutasarrıflık ve kazalarla sık sık tel görüşmesi yaptığı, devrin belgelerinde göze çarpmaktadır. Amasya Görüşmelerini takiben, özellikle D.Ferid Paşa veya İstanbul ile münâsebetlerin kesilmesi istenmişti. Kastamonu ve Bolu'dan sonra, İzmit Mutasarrıfından da aynı yolda hareket edilmesi tâlimatı verilmişti. Bu ve az zaman sonra meydana gelen Adapazarı hâdiselerinde, birçok belgede "Adapazarı Kaymakamı Tahir" imzasına rastlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Milli Mücadele, Adapazarı, Tahir Bey
Impact Of The San Remo Terms On Turkey And British Polıcy
After the First World War, the victorious Allied powers were unable to
dispose of the Turkish question despite months of deliberation. The rivalry
of the Allİed powers, particularly of Great Britain and France, över the
lands of the old Ottoman Empire, the Greek occupation of Smyma in May
1919 and the subsequent rise of the Nationalİst Movement in the interior
under the leadership of Mustafa Kemal *1 which resisted the post-war Allied adjustments and defied the inability of the Ottoman govemment to
save the country from foreign invasİon, ali combined to make such a treaty
impossible for the Allies. When anti-Nationalist Damad Ferid Paşa, the
Grand Vizier and the Sultan's son-in-law, was İn power on 5 April 1920 for
the fourth time, the British were confident that the Ottoman government in
Constantinople was önce again in their camp. In British eyes, Damad Ferid
was perhaps more sincerely convinced than any other statesman of the first
rank that Turkey’s sole hope of salvatioıı lay in a good understanding with
Great Britain. 2 Now, İt was time for the Allies to complete the Turkish treaty and force Damad Ferid to sign it. The Supreme council met at San
Remo on 18 April with such a purpose in mind.
___
- Salnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniye. 1333/1334, Seneil maliye Dersaadet 1334.
- Konukçu, Enver, Ali Suad'm Wilson'a Açık Mektubu, Uluslararası II. Atatürk Sempozyumu,9-11 Eylül 1991, Ankara, 1996.
- Konukçu, Enver, Hey'et-i Temsiliye İzmit İlişkileri, AAMD V/13, (1988) s.223-235).
- Çoker, Fahri, Türk Parlamento Tarihi, Ankara, 1955, III.
- Şehbal, 15 Teşrin-i Evvel 1329, no: 84, s. 287.
- Hey'et-i Temsiliye Kararları, sayfa 38.
- Servet-i Fünun No:1150 - 1151, Yıl: 1329, s.14; Yıl:1329, s. 161-166).
- Gör, Hamdi Namık, İstiklâl Mucizesi, Ankara 1956..
- Apak, Rahmi, Garb Cephesi Nasıl Kuruldu, İstanbul 1942.
- Tepedelenlioğlu, Nizamettin Nazif, Sultan II. Abdûlhâmid ve Osmanlı İmparatorluğunda Komitacılar, 1992.
- Altay, Fahrettin, 10 Yıl Savaş (1919-1922) ve Sonrası, Ankara 2008.
- Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk I, III.
- Kandemir, Feridun, İstiklâl Savaşı Başlarken Casuslar, İstanbul 1964.
- Takvim-i Vekâyi, 4 Teşrin-i Evvel 1335..
- Meclis-i Meb'usan Zabıt Ceridesi, 1336, İstanbul, 1920.
- Kocaeli Gazetesi, Seçimler, 10 Teşrin-i sani 1335.
- Çoker, Fahri, Türk Parlamento Tarihi, Ankara, 1995.
- Adıvar, Halide Edip, Türkün Ateşle İmtihanı. İstanbul, 1962.
- Tengirşek, Yusuf Kemal, Vatan Hizmetinde, İstanbul 1967.
- Cumhurbaşkanlığı Arşivi IH-3, D: 14 , F. 24-2.
- Çam, Yusuf, Milli Mücâdele'de İzmit Sancağı, İstanbul 1993.
- Tansel, Selahattin, Mondros'tan Mudanya'ya Kadar III.
- Derdli, 12 Nisan 1336, s. 2; Derdli, 12 Nisan 1336, No:9, s.1.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi, I, s. 60-61.
- Apak, Rahmi, İç Ayaklanmalar, Ankara 1964.
- Uluğ, Naşit, Siyasi Yönleri ile Kurtuluş Savaşı, İstanbul 1973.
- Çağlar, Günay, Hüsrev Bey Heyet-i Nasihası (Nisan-Mayıs 1920) , AÜ-TİTE Dergisi Sayı:5, (Mayıs 1990).
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi II.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi VII, Ankara 1994.
- İleri, 8 Nisan 1914, s.4; İleri, 24 mayıs 1335,s.3; İleri, 3 Kasım 1335,s.4; İleri, 8 Aralık 1335, s.3; İleri, 28 Teşrin-i Evvel 1335, s.2; İleri, 6 Nisan 1336, s.1.
- İleri, 26 Nisan 1336, s.1; İleri, 30 Nisan 1336, s.1; İleri, 12 Nisan 1336, s.2; İleri, 25 Mayıs 1336, s.2; İleri, 9 Mayıs 1336 , s.2.
- ISSN: 1011-727X
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1984
- Yayıncı: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ankara İtilafnamesi Sürecinde Suriye Sınırı Üzerindeki Tartışmalar
Türkiye Cumhuriyeti'ne Yönelik Bozguncu Hareketler Ve Tehditler
Adapazarı Kaymakamı Tahir (1919-1920)
İkinci Dünya Savaşı Öncesi Bulgar Basınında Atatürk ve Reformları
Bir Telgraf Memurunun İfadesiyle Mütareke Döneminde İstanbul-Anadolu Haberleşmesi