TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE DEĞERLER EĞİTİMİ TEMALI ARAŞTIRMA MAKALELERİ: BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI

Araştırmanın amacı, Türkçe öğretiminde değerler eğitimi temalı bilimsel makalelerin eğilimlerini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda yapılan bilimsel makaleler tespit edilmiş ve araştırmaların yayım yerleri, yayım yılları, konu alanları, araştırma yöntemleri, veri kaynakları, veri toplama araçları, veri analiz yöntemleri, yazar sayıları ve hedef kitleye yönelik dağılımları incelenerek araştırma eğilimleri ortaya konmuştur. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Veri kaynağını oluşturan çalışmalara ulaşmak için alan uzmanlarının da görüşleri doğrultusunda Türkçe öğretimi, Türkçe eğitimi, değerler eğitimi, değer aktarımı, kültür aktarımı gibi anahtar kavramlar ile tarama yapılmış; ayrıca ulaşılan çalışmaların kaynakça bölümleri de incelenmek suretiyle araştırmanın veri kaynağını oluşturan 106 akademik makaleye ulaşılmıştır. Bu makalelerin 95 tanesinin ana dili olarak Türkçe öğretimindeki, 11 tanesinin ise yabancılara Türkçe öğretimindeki değerlere yönelik hazırlandığı görülmüştür. Araştırma verilerinin toplanmasında Bilimsel Araştırma Sınıflama Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, 64 farklı akademik dergide makale yayımlandığı ve 19 makale ile en fazla çalışmanın da 2020 yılında yapıldığı tespit edilmiştir. Araştırmalarda daha çok ders kitabı incelemesi yapıldığı, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin, veri analizi olarak da içerik analizi yönteminin daha çok tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca yapılan araştırmalarda veri toplama aracı olarak ağırlıklı olarak ders kitabı ile inceleme ve sınıflandırma formu kullanıldığı, yapılan çalışmaların da daha çok çift yazarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe öğretimi, değerler eğitimi, makale, içerik analizi

RESEARCH ARTICLE ON VALUES EDUCATION IN TURKISH TEACHING: A CONTENT ANALYSIS STUDY

PDF

___

Aydın, M. (2011). Değerler İşlevleri ve Ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 0(19), 39-45.
Aydın, M. Z. & Gürler, Ş. A. (2010). Okulda Değerler Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Batur, Z. & Akdeniz, T. (2020). Değerler Eğitimiyle İlgili Yapılan Tezler Üzerine Bir İnceleme: Türkçe Eğitimi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 1-11.
Batur, Z. & Şaşmaz, E. (2018). Devlet Tiyatrolarında Oynanan Çocuk Tiyatro Oyunlarında Değer Eğitimi ve Bu Oyunların Türkçe Öğretimine Katkısı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2518-2550.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çalık, M. &Sözbilir, M. (2014). İçerik Analizinin Parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
Direkçi, B., Akbulut, S. & Şimşek, B. (2020). Türkçe Eğitimi Alanında Yapılan Değerler Eğitimi Tezlerinin İncelenmesi. ZfWT, 12(2), 117-140.
Doğan, B. & Gülüşen A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6-8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 75-102.
Dündar, H. & Hareket, E. (2016). Değerler Eğitimi Araştırmalarında Yönelimler: Değerler Eğitimi Dergisi Örneği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 0(55), 207-231.
Elbir, B. & Bağcı, C. (2013). Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1321-1333.
Erdem, A. R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
Friedman, B., Kahn, P. H., Jr., Borning, A. &Huldtgren, A. (2006). Value Sensitive Design and Information Systems. In P. Zhangand D. Galletta (Eds.). Human-Computer Interaction in Management Information Systems: Foundations. M. E. Sharpe: New York.
Glesne, C. (2012). Nitel Araştırmaya Giriş, (Çeviren: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
Halstead, J. M. & Taylor, M. J. (2000). Learning and Teaching About Values: A Review of Recent Research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202.
Kapkın, B., Çalışkan, Z. & Sağlam, M. (2018). Türkiye’de 1999-2017 Yılları Arasında Değerler Eğitimi Alanında Yapılmış Lisansüstü̈ Çalışmaların İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 16(35), 183-207.
Kardaş, M. N. & Cemal, S. (2017). Değerler Eğitimi ve Türkçe Öğretiminde Değer Eğitimi Üzerine Yapılan Araştırmalara İlişkin Kaynakça Denemesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(16), 383-412.
Kaygana M., Yapıcı Ş. & Aytan T. (2013). Türkçe Ders Kitaplarında Değer Eğitimi. JASS Studies, 6(7), 657-669.
Kıymaz, M. S., Altay, E. (2021). Behiç Ak’ın Tavşan Dişli Bir Gözlemcinin Notları Adlı Çocuk Romanı Üzerine Kök Değerler Açısından Bir İnceleme. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 27-61.
MEB (2017). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara.
MEB (2018). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara.
MEB, (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara.
Özbay, M. (2002). Kültür aktarımı açısından Türkçe öğretimi. Türk Dili Dergisi, 602, 112-120.
Sözbilir, M. & Kutu, H. (2008). Development and Current Status of Science Education Research in Turkey. Essays in Education, (Special Edition), 1-22.
Susar Kırmızı, F. (2014). 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Metinlerinde Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
Şen, Ş. (1997). Demokratik Değerlerin Benimsenmesinde Eğitimin Rolü. Yeni Türkiye, 0(17), 599.
Tulumcu, İ. F. & Tulumcu F. M. (2015). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Programlarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 535-560.
Tulunay Ateş, Ö. (2017). Türkiye’de Değerler Eğitimi Uygulamalarının Öğrencilere Kazandırılması İstenen Olumlu Özellikler Üzerindeki Etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 41-60.
Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe Sözlük (10. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2012). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim-Education And Science, 0(23), 7-17.