Bu çalışmada H.292-301 (M.1875-1884) yıllarına ait 345 Numaralı Diyarbakır Şer’iyye Sicil Defteri  incelenmiştir. Bu Defter, tereke kayıtlarından meydana gelmektedir. Bu bağlamda şehrin sosyo- ekonomik ve kültürel yapısı hakkında önemli bilgiler içermektedir. İncelenen tereke kayıtları içerisinde Diyarbakır halkının dini yapısı ve çeşitliliği, kullanılan eşyalar, aile yapısı, ekonomik uğraş alanları, ekimi yapılan ürünler, vs. konular tespit edilmiştir. Defterden elde edilen bu bilgiler başka çalışmalar ile de desteklenerek Diyarbakır’ın sosyo-ekonomik ve kültürel yapısı ortaya konmaya çalışılmıştır.

In this study, Diyarbakır Şer'ye Sicil Book of 345 number of H.292-301 (M.1875-1884) century was examined. This Notebook comes out of its records. For this reason, it contains important information about the socio-economic and cultural structure of the city. The religious structure and diversity of the people of Diyarbakir, the living nations, the materials used, marriage structure and number, the economic occupation areas, the products made by the sowing, etc. Issues were identified. These information obtained from the booklet were supported by a number of sources related to the period and many information related to the socio-economic and cultural structure of Diyarbakır was included.