Ekolojik sürdürülebilirlik kavramının 3B gölge analizi tekniği ile irdelenmesi: Amasya Üniversitesi Hâkimiyet Yerleşkesi örneği

Çalışmada; küçük ölçekte kent modeli olarak değerlendirilen üniversite yerleşkesi ele alınarak Amasya ili Merkez ilçe sınırları içerisinde yer alan Amasya Üniversitesi Hâkimiyet Yerleşkesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmanın amacı Hâkimiyet Yerleşkesi’nde yer alan eğitim ve idari binaların yeşil alanlar üzerinde oluşturdukları gölge süresi uzunlukları doğrultusunda yerleşke yeşil alanlarında kullanılan bitkilerin ışık-gölge-su isteklerine göre bitki tür seçiminin doğru olup olmadığını tespit ederek yerleşkelerin ekolojik sürdürülebilirliğe ve kent ekosistemine olan katkısını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle literatür taraması ile arazi çalışması yapılarak yerleşkede bulunan bitki türleri tespit edilerek farklı açılardan fotoğraf çekimi yapılmıştır. Hâkimiyet Yerleşkesi’nde bulunan 3 eğitim binası ve 3 idari bina CityEngine yazılımı kullanılarak, prosedürel modelleme teknikleriyle 3 boyutlu (3B) olarak modellenmiştir. 3B Kampüs modeli, Sketchup Pro 2019 programına aktarılarak, yılın farklı aylarına göre 3B gölge analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında Hâkimiyet Yerleşkesi’ndeki binaların oluşturduğu gölge sürelerinin Aralık ve Ocak aylarında daha fazla, Haziran ve Temmuz aylarında ise daha az olduğu görülmektedir. Yerleşkenin 392-400 m. ile 410-420 m. kotları arasında yerleşke sınırlarında yer alan her dem yeşil ağaç ve ağaççıklar ile çalı gruplarının binaların oluşturduğu gölgeden olumsuz etkilenmediği, 400-410 m. kot aralığında bina yakın çevrelerinde yer alan yaprağını döken ağaç ve ağaççık bitki türleri ile çalı gruplarının ise bu durumdan olumsuz etkilendiği belirlenmiştir. Bulgular dâhilinde yerleşkenin ekolojik sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

The Concept of ecological sustainability examined via 3D shadow analysis: the case of Amasya University Hâkimiyet Campus

The Amasya University Hâkimiyet Campus, located within the central district of Amasya, was chosen as the study area. The university campus was considered as a small-scale urban model. The aim of the study was to determine whether the plant species selection was correct according to the light- shadow-water requirements of the plants used in the green areas of the campus and in line with the duration of the shadows cast on the green areas of the educational and administrative buildings of the Hâkimiyet Campus and also to determine the contribution of the campus to ecological sustainability and the urban ecosystem. To this purpose, the plant species in the campus were identified by first carrying out a literature review and a field study and then taking photographs from different angles. Three educational buildings and three administrative buildings on the Hâkimiyet Campus were modeled in three-dimension (3D) using procedural modeling techniques via CityEngine software. The 3D campus model was transferred to the Sketchup Pro 2019 program and a 3D shadow analysis was performed according to different months of the year. The findings indicated that the shadows cast by the buildings on the Hâkimiyet Campus persisted for a longer time in December and January, and a shorter time in June and July. Evergreen trees, shrubs, and bush groups located on the boundaries of the campus at the elevations of 392-400 and 410-420 m were not adversely affected by the shadows of the buildings; however, those located in the vicinity of the buildings at the elevation range of 400-410 m were negatively affected by this situation. Within the scope of the findings, recommendations were made to ensure the ecological sustainability of the campus.

PDF

___

Büyükkurt U (2019) Sürdürülebilir Kampüslerde Su Tasarrufuna Yönelik Çalışmalar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon, 97 s
Colantonio A, Dixon T (2011) Urban regeneration and social sustainability: Best practice from European cities. John Wiley & Sons, New York
Cole MA (1999) Limits to growth, sustainable development and environmental Kuznets curves: an examination of the environmental impact of economic development. Sustainable Development 7(2):87-97
Costanza R (1999) The ecological, economic, and social importance of the oceans. Ecological Economics 31:199-213
Goodland R (2002) Sustainability: Human, Social, Economic and Environmental. In: Harold AM, Josep GC (ed) Encyclopedia of Global Environmental Change, John Wiley&Sons, New York, pp 220-225
Güllü G, Köksal MA, Şengül H (2012) Dünyada ve Türkiye’de Sürdürülebilir Kampüs Uygulamaları. Kalkınmada Anahtar Verimlilik Dergisi 284:24-30
Günerhan SA, Günerhan H (2016) Türkiye İçin Sürdürülebilir Üniversite Modeli. Mühendis ve Makina 57(682):54-62
Kurt Konakoğlu SS, Usta Z (2019) Ekolojik Sürdürülebilirlik Kavramının 3B Gölge Analizi ile KTÜ Kanuni Kampüsü Örneğinde İrdelenmesi. In: Bildiriler Kitabı TMMOB 6. Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, Ankara, Türkiye, pp 976-985
McDonough W (1992) The Hannover Principles: Design for Sustainability. William McDonough Architects, New York
Muscoe M (1995) A Sustainable Community Profile. Places 9(3):30-37
Orr M (2010) Intertextuality. The encyclopedia of literary and cultural theory. John Wiley&Sons, England
Özcan A (2007) Ekolojik Temele Dayalı Sürdürülebilir Kentsel Gelişme: Malatya Kent Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme. In: Bildiriler Kitabı 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara, Türkiye, pp 689-710
Özdal Oktay S, Özyılmaz Küçükyağcı P (2015) Üniversite Kampüslerinde Sürdürülebilir Tasarım Sürecinin İrdelenmesi. In: Proceedings of 2nd International Sustainable Buildings Symposium, Ankara, Türkiye, pp 564-571
UC Davis (2021) URL: https://www.ucdavis.edu/about. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
UNEP (2013) Greening Universities Toolkit: Transforming Universities into Green Campuses. URL: https://www.unenvironment.org/resources/toolkits-manuals- and-guides/greening-universities-toolkit-v20. Erişim Tarihi 24 Ocak 2021
URL-1 (2020) https://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_s%C3%BCrd%C3%BCr%C3% BClebilirlik#:~:text=Sosyal. Erişim Tarihi 15 Aralık 2020
URL-2 (2021) https://www.adelaide.edu.au/tours/. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
URL-3 (2021) https://en.wikipedia.org/wiki/University_of_Adelaide. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
URL-4 (2021) https://tr.maps-adelaide.com/adelaide-kamp%C3%BCs- haritas%C4%B1. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
URL-5 (2021) https://www.nottingham.ac.uk/. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
URL-6 (2021) https://tr.wikipedia.org/wiki/Nottingham_%C3%9Cniversitesi. Erişim Tarihi 17 Ocak 2021
URL-7 (2021) http://greenmetric.ui.ac.id/overall-rankings-2020/. Erişim Tarihi 18 Ocak 2021
URL-8 (2021) https://www.itu.edu.tr/hakkimizda. Erişim Tarihi 18 Ocak 2021
URL-9 (2021) https://yesilkampus.itu.edu.tr/. Erişim Tarihi 18 Ocak 2021
URL-10 (2021) https://www.metu.edu.tr/tr/tarihce. Erişim Tarihi 19 Ocak 2021
URL-11 (2021) https://www.metu.edu.tr/tr/konum-ve-yerleske. Erişim Tarihi 19 Ocak 2021
URL-12 (2021) https://kampus.metu.edu.tr/en/science/sustainable- green-campus-management-metu-campus-application. Erişim Tarihi 19 Ocak 2021
URL-13 (2021) https://w3.beun.edu.tr/hakkimizda/tarihce.html. Erişim Tarihi 20 Ocak 2021
URL-14 (2021) https://greenmetrics.beun.edu.tr/kampuslerimiz/yesil- kampuslerimiz.html. Erişim Tarihi 20 Ocak 2021
Vivien FD (2008) Sustainable Development: An Overview of Economic Proposals. SAPIENS 1(2):1-8
Vural NH (2016) Ekolojik Sürdürülebilirlik Çerçevesinde Cendere Vadisi Dönüşümünün Mimarlık Bağlamında Değerlendirilmesi Silahtarağa-Kâğıthane Merkez Mahallesi Aksı Örneği. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 107 s
Zor A (2012) “Geleneksel Konut Yapılarının” Korunmasının Ekolojik Dengeye Sağladığı Katkılar Üzerine Bir İnceleme. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 168 s