ESKİŞEHİR KENTİNİN ESKİ SİT ALANLARI VE FONKSİYONEL ÖZELLİKLERİ (İLK ÇAĞDAN CUMHURİYETE KADAR)

Eskişehir’in yerleşim tarihi Paleolitik döneme kadar uzatmak mümkündür. Antik çağlardave Ortaçağda Dorylaion adıyla tanınan Eskişehir ile ilgili ön bilgi, batı Anadolu'da önemli birmedeniyet kuran Friglere uzanır. Şehir, Eretria Doryleos tarafından kurulmuştur. Çeşitliyazarlar, şehrin ilk kurucu yeri olarak Karacaşehir, Şarhöyük ve bugünkü pazar alanınınbulunduğu üç farklı yerin varlığına dikkat çeker. Görüşümüze göre kentin en eski yeri şimdiKöprübaşı olarak anılan pazar alanındadır. Roma İmparatorluğunun ikiye bölünmesiyleşehir Bizanslıların egemenliğine girdi ve termal suları vasıtasıyla rekreasyonel bir önemkazandı. 1071 yılından sonra Anadolu'da Türk fethi ve hakimiyetini takiben şehirBizanslılar ve Türkler arasında el değiştirdi ve 1175 Karacaşehir'e taşınarak bir kale kentedönüştü. Selçukluların 13. yüzyılda gerilemesinin ardından kent Osmanlıların eline geçti veOsmanlı İmparatorluğunun ilk yerleşilen alanlarından biri oldu. 1877-78 arasındakigöçlerden sonra ve 1894 yılında Berlin-Bağdat demiryolunun açılmasıyla şehir çok canlı birhale kavuştu. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra kent, Kurtuluş Savaşı sırasında batıcephesinin üssü haline geldi ve 1921 ise Yunan kuvvetlerinin eline geçti. 2 Eylül 1922'deözgürlüğüne kavuştu ve 1925'te bir ilçe merkezi haline geldi.

OLD CITY AREAS AND FUNCTIONAL CHARACTERISTICS OF ESKİŞEHİR CITY (FROM THE FIRST ERA TO THE REPUBLIC)

It is possible to prolong the age of settlement in Eskişehir, a city with a long historical past as far back as the paleolithic period. Preliminary information concerning Eskişehir known as Dorylaion (Doryleaum) in ancient times and middle ages, fallas to the tiem of Phyrigians who established an important civilization in the western Anatolia. The city was founded by Doryleos of Eretria. Various authors have pointed to the presence of three different sites,namely, Karacaşehir, Şarhöyük and the present market area as the first founding place of the city. In our opinion oldest location of the city is at the market area now called Köprübaşı. Upon dividing of the Roman Empire into two the city fell under the rule of Bizantians and gained importance as recreational place with its thermal waters. Following the Turkish conquests and dominancy in Anatolia after 1071, the city frequently changed sides between Byzanthians and Turks for sometime and then in 1175 moved to Karacaşehir and turned into a stronghold place. Uponits capture by Seldjuk Turks when the Byzantine Empire weakened, the city moved to the place now called “Odunpazarı”.With the decline of Seldjuchs in the 13 th century, the city fell to the Ottoman forces and became one of the first settling places of the Ottoman Empire. The city became activated following migrations in 1877-78 and especially with the opening of the Berlin-Baghdad railroad in 1894. The city after the 1st World War became a base for western front during Turkish Independence War and fell to the Greek forces in 1921. The city was liberated in September 2, 1922 and became a district center

PDF

___

Ainsworth, F.M. 1840. Traveles and Researche of Asia Minor. London
Anonim, 1938. Cumhuriyetin On beşinci yılında Eskişehir, İstanbul, Eskişehir Valiliği
Barth, Reise 1860, Trapezunt nach Scutari, 1, Pettermann’s Mitteilungen Cilt 98-99
Comnene Anne, 1945, Alexiade, C:III, , Leib, s:97,Paris
Cuinet Vital. 1894 La Turque d’Asie, , Tome IV, Paris, s.207- 208
Darkot, Besim 1945 İslam Ansiklopedisi-. İstanbul, Milli Eğitim Basımevi,
Diest W.Von, 1889. Von Permagon über den Dindymos zum Pontas Petersmannn’s Mitteilungen Erganzunsheft, No:94, s.51-53
Evliya Çelebi,2000 Seyahatname, Yapı Kredi Yayınları, Cilt:3 İstanbul.
Huart, Clement,1892 Konia, Paris
Gürol, Abdülkadir 1949. Eskişehir Kılavuzu, Eskişehir,
İbn-Hurdezbeh-1889. Kitab-al-mesalik-wa-l-Mamalik, , Lieden,
Işık,Cemal- Şanlıer, Kenan, 1988. Sosyo-ekonomik Gelişmede Eskişehir, Nereden Nereye; Eskişehir, Eskişehir Ticaret Odası Yayınları No:2
Katip Çelebi,1648 Cihannüma
Kinnier, Mac J. 1813. Journey Throught Asia Minor, London
Körte Aleksandr. 1886 Anatolitche Skizzen, Berlin
Kumann. K Puchstein O. 1890 Reisen in Kleinasien und Nordsyrien. Berlin
Leake.William .M. 1824 Journal of a tour in Asia Minor;London
Lukas, Paul 1712 Voyage du Steur Paul Lucas fait par ordre dur oy dans L’asia Mineure, Tome I Paris,
Oberheimer R. - Zimmerer H 1899 Durch Syrien und Kleinaisen, Berlin
Ramsay William,1890 The Historical Geography of Asia Minor, London
Strabo,1930 : The geography of Strabo, , C:V Kitap XII, , Londra
Şemsettin Sami, 1899 Kamus-al-a’alam, İstanbul
Tchihatcheff, Pierre de 1855. Asie Mineure III Paris,
Texier, Charles ,1862. Asie Mineure, Paris, s.408
Togan, Zeki Velidi 1946. Umumi Türk Tarihine Giriş. Tarih Araştırmaları, No:2, Cilt:1 İstanbul, , s.309- 130)
Tunçdilek, Necdet 1957 “Eskişehir ve şehrin tekamülü”, İ.Ü.Coğrafya Enstitüsü Dergisi, C:4, s:8, , s.36)
Wissowa, Pauly-, 1577-1578. Realencyelopadie d. Klass. Altertumswi- V(Dorylaion), Stutgard.