ANTALYA KALEİÇİ'NDE BİR SİMGE YAPI: YİVLİ MİNARE

Selçuklulardöneminde,Akdeniz'inönemlibirticaretmerkeziolanKaleiçiAntalyakentininilkkurulum bölgesidir.BubölgedekendiadıileanılankülliyeiçerisindeyeralanYivliMinareI.AlaeddinKeykubat döneminde,13.yüzyıldayaptırılmışolupkentinilkİslameserlerindendir. Günümüzde kentisimgeleyen önemli biryapı olanYivli Minare en çokziyaret edilen eserlerden birisidir.BuçalışmanınamacıYivliMinare'ninkentisimgeleyenyapıolmasınısağlayanözelliklerinin vurgulanmasıdır.Tarihi değeri,yapısal özellikleri, konumu, doğal çevre özellikleri, kentsilüetinde etkin olması ve fonksiyonelliğini devam ettirmesi açısından yapı irdelenmiş ve Antalya Kenti tarihindekiönemiortayakonmuştur.

A LANDMARK IN ANTALYA KALEICI: YIVLI MINARET

Kaleici, one of important Mediterranean trade centers in Seljuk period is the first settlement centerof Antalya city. In this region Yivli Minaret, located in the complex referred to its name was builtduring Alaeddin Keykubat era in 13th century, as one of the first Islamic monuments of the city.Yivli Minaret, an important building symbolizing the city is today one of the most visited monuments.The aim of this study is to highlight the characteristics providing Yivli Minaret a special feature, thelandmark of the city. The building is examined in terms of historical value, structural characteristics,location, natural land features, the strength in city skyline and ongoing functionality, and itsimportance in the history of Antalya City is presented.

___

  • Ahunbay, Z., (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.
  • Armağan L., (2004). “XVI. Yüzyılda Antalya’da Dini ve Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma” Tarih Araştırmaları Dergisi 2004, A.Ü., D.T.C.F. Tarih Bölümü, C:20, Sayı:36, Ankara.
  • Aslanapa, O., (1997). Türk Sanatı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • ASYEP, (2015). Anadolu Selçuklu Yapı Envanteri, http://www.anadoluselcuklumimarisi.com
  • Ateşoğlu, İ., (2008). Şehir Markası Oluşturmada Sembol Yapıların Etkisi, Yerel Siyaset Dergisi, Sayı:4, İstanbul.
  • Bakırer, Ö., (1971). “Anadolu’da XIII. Yüzyıl Tuğla Minarelerinin Konum, Şekil, Malzeme ve Tezyinat Özellikleri” , Vakıflar Dergisi, Sayı:9, Ankara.
  • Cevher, E., (2012). “Kentsel Markalaşma Süreci: Antalya Örneği” , Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Sayı:4.
  • Duru, B., (2001). Gökdelenler ve Kent, Prof. Dr. Cevat Geray'a Armağan, Mülkiyeliler Birliği Yayınları, Ankara. Emin, N., (2012). Marka Kent Oluşturmada Sembol Yapıların Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 76
  • Emecen, F., (1991). Antalya, TDV İslam Ansiklopedisi, 1991/3. Envanter, (2003). Antalya Kültür Envanteri (Antalya Merkez), Antalya: İl Özel İdaresi Kültür Yayınları 2004/1, Antalya.
  • Güçlü, M., (1997). XX. Yüzyılın İlk Yarısında Antalya, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yayını, Antalya. Gül, M., (2006). “Antalya Kent Merkezi Kültür ve Turizm Gelişim Bölgesinde Yer Alan Sit Alanları ve Bu Alanlarda Antalya Büyükşehir Belediyesince Başlatılan Çalışmalara İlişkin Genel Bir Değerlendirme”, Planlama Dergisi, Sayı:4.
  • Gündüz, F., (2005). “Minare, TDV İslam Araştırmaları Merkezi” , İslam Ansiklopedisi, C. 30.
  • Güvenç Duran, Ş. ve Çelik Okur, Z., (2007). Antalya Yivli Minare Değerlendirme ve Rölöve Analiz Raporu, Biz Mimarlık Müh. Hiz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Antalya.
  • Hoşgör, N., (2010). Kent Vizyonu ve Kent İmajı Açısından Kültürel Değerler, Konya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Kemaloğlu, M., (2013). “XI.-XIII. Yüzyıl Türkiye Selçuklu Devletinde Dini Eserlerinden Kümbet-Türbe-Ziyaretgah-Namazgah ve Camiler”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı:39, Kırgızistan.
  • Kuban, D., (1973). “Anıt Kavramı Üzerine Düşünceler” , Mimarlık Dergisi, Sayı:7, Ankara.
  • Kuran, A., (2012). Selçuklulardan Cumhuriyet'e Türkiye'de Mimarlık, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Kucur, S. S., (2009). “Selçuklular (Anadolu Selçuklularında Sosyoekonomik ve Kültürel Hayat)”, TDV İslam Ansiklopedisi, C:36.
  • Lynch, K., (2011). The İmage of The City (Kent İmgesi), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Madran, E., (2009). Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması ve Onarımına İlişkin Temel Bilgiler, Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yayınları 12/4, Antalya.
  • Mülayim, S., (1987). Yivli Minare ve Geleneği, Antalya 2. Selçuklu Semineri Bildiriler ve Seçkiler, Antalya İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, 11-25, Antalya. 77
  • Nefes, E., (1996). Minarenin Cami Mimarisine Katılımı ve İlk Minare Örnekleri, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
  • Okatan, F., (2004). Attaleia Kent Kapıları, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Özcan, K. ve Yenen, Z., (2010). “Anadolu-Türk Kent Tarihine Katkı: Anadolu Selçuklu Kenti (XII. Yüzyılın Başından XIII. Yüzyılın Sonuna Dek)”, YTÜ Megaron Dergisi, C:5, Sayı:2, İstanbul.
  • Parla, C., (2002). “Alaeddin Keykubad Dönemi Işığında Anadolu Selçuklu Devletinde Yapı Organizasyonu”, Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C:1, Sayı:3, Eskişehir.
  • Riefstahl, R., (1941). Cenubi Garbi Anadolu'da Türk Mimarisi, Cezmi Berktin (çev.), Maarif Vekaleti Yayınevi, İstanbul.
  • Seyirci, M., (1987). Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubad, Antalya 2. Selçuklu Semineri Bildiriler ve Seçkiler, Antalya İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, Antalya.
  • Sönmez, C. C., (2009). Antalya Kaleiçi Selçuklu ve Beylikler Dönemi Eserleri, Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yayınları 12/4, Antalya.
  • Strabon, (1993). Antik Anadolu Coğrafyası (Geographika: XII-XIII-XIV), Adnan Pekman (çev.), Arkeoloji Sanat Yayınları, İstanbul.
  • Sözen, M., (1973). “Türklerde Anıt” , Mimarlık Dergisi, Sayı:7, Ankara.
  • Sümer, F., (2009). “Anadolu Selçukluları” , TDV İslam Ansiklopedisi, C:36.
  • Taşkıran, A. E., (2010). Kentsel Mekanda Plastik Sanat Eserlerinin Kent Estetiği ve Kent Kültürüne Katkısı (Antalya Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
  • Tekin, B. B., (2012). “Anadolu Selçuklu Kültürünü Anlamak: Sanat Tarihi Açısından Bir Değerlendirme”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:32, Kayseri.
  • Tiryaki, Y., (2013). “Yivli Minare Külliyesi” , İslam Ansiklopedisi, C:43.
  • Tokay, H. ve Kuşzümü K. H., (2011). “Kaide, Pabuç ve Şerefe Özelliklerine Göre İstanbul Minareleri”, Restorasyon Yıllığı Dergisi, Sayı:2, Ankara.
  • Uysal, A. O., (1990). “Anadolu Selçuklularından Erken Osmanlı Dönemine Minare Biçimindeki Gelişmeler”, DTCF Dergisi, C:XXXIII, Say:1-2, Ankara.
  • Yıldız, B., (2014). “Burana Cumhuriyet Arkeolojik-Mimari Müze Kompleksi”, Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:2, Amasya.
  • Yılmaz, L., (2002). Antalya-Bir Ortaçağ Türk Şehrinin Mimarlık Mirası ve Şehir Dokusunun Gelişimi (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.