Yaşlı Kadınların Cinselliğe Bakış Açısı, Yaşadığı Sorunlar veSağlık Profesyonellerinin Rolü

Yaşlanma, intrauterin hayatta başlayarak ölüme kadar devam eden ve geri dönüşümü olmayan bir süreçtir. Cinsellik ise, fetal hayatta başlayıp ömür boyu süren, üreme ve cinsel doyumu içeren, tüm bedeni ve aklı ilgilendiren, toplumun kültürel değerleri ve ahlaki unsurlarından etkilenen bir ihtiyaçtır. Yapılan araştırmalarda, yaşlılık döneminde cinsel aktivitenin azalacağı veya olumsuz yönde etkileneceğinin düşünüldüğü toplumlarda kadınların bu durumdan etkilendiği görülmektedir. Bazı çalışmalarda yaşlı kadınlar cinselliği önemli bulmaktadır. Cinsel yönden aktif olan kadınlarda yüksek cinsel doyum yaşanmaktadır. Kadınlar için cinsellik sadece cinsel ilişki değil eşle beraber geçirilen güzel vakitleri de içine almaktadır. İlerleyen yaş ile beraber biyolojik ve hormonal değişimler cinsel fonksiyonu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Kültürel faktörler, toplum baskısı, dini inanışlar da cinsel yaşama etki etmektedir. Yaşlı kadınların cinsellik ile ilgili sorunlarından birinin de eş bulamama olduğu görülmektedir. Sağlık çalışanlarının yaşlılıktaki cinsel yaşama karşı olan düşünceleri bu dönemin daha sağlıklı bir şekilde devam etmesi bakımından oldukça önemlidir. Yaşlılıkta cinselliğe karşı, profesyonel yaklaşımın nasıl olması gerektiği ile ilgili çalışmaların arttırılması gerekmektedir.

Perspective of Old Women on Sexuality, Living Problems and the Role of Health Professionals

Aging is a process that starts in intrauterine life and continues until death and is not recycled. Sexuality is a need that is affected by the cultural values and moral elements of the society, involving the entire body and mind, including reproduction and sexual satisfaction, which starts in fetal life and lasts for a lifetime. In studies conducted, it is observed that in the societies, where sexual activity is thought to be decreased or adversely affected in the elderly period, women are more affected by this situation. In some studies, older women find sexuality important. Sexually active women have high sexual satisfaction. Sexuality for women includes not only sex but also good times spent with the partner. With advancing age, biological and hormonal changes can affect sexual function negatively. Cultural factors, oppression of society, religious beliefs also affect sexual life. It seems that one of the problems of sexuality of older women cannot find a partner. Health workers' attitudes towards sexual life in old age are very important in terms of continuing this period in a healthier way. There is a need to increase the work on how to approach the professional approach to sexuality in old age.

___

  • Akan N. Yaşlılık-seniyum. In Kadın Sağlığı (Eds A Şirin, O Kavlak ):168-74. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri. 2015.
  • World Health Organization. Ageing and health Erişim yeri: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs404/en/, Erişim tarihi: 30.11.2018.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İstatistiklerle Yaşlılar, 2015. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13466 Erişim tarihi: 20.10.2018
  • Abalı Çetin S, Aslan E. Kadın cinsel sağlığı ve kadına yönelik cinsel şiddet. In Kadın Sağlığı ve Hastalıkları (Ed N Kızılkaya Beji N): 161-86. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri. 2015.
  • Mete S. Kadın ve cinsellik. In Kadın Sağlığı. (Eds A Şirin, O Kavlak ): 38-46. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri. 2015.
  • Bilgin Z, Kömürcü N. Kadın cinselliği ve kanıt temelli yaklaşımlar. Androloji Bülteni. 2016;18:48–55.
  • Yapan Göral N, Yılmazer T, Dişcigil G. Yaşlılık ve cinsellik. Türkiye Klinikleri Journal of Family Medicine Special Topics. 2015;6:23-7.
  • Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği (CETAD). Kadın cinselliği http://www.cetad.org.tr/ 2006. Erişim tarihi: 15.09.2018.
  • Choi KB, Lang SH, Lee MY, Kim KH. Sexual life and self-esteem in married elderly Archives of Gerontology and Geriatrics. 2011;53:17-20.
  • Öz F. Yaşamın son evresi: yaşlılık psikososyal açıdan gözden geçirme. Kriz Dergisi. 2002;10:17-28.
  • Ginsberg TB, Pomerantz SC, Kramer Feeley V. Sexuality in older adults: behaviours and preferences. Age Aging. 2005;34:475-80.
  • Thomas HN, Hess R, Thurston RC. Correlates of sexual activity and satisfaction in midlife and older women. Annals of Famıly Medıcıne. 2015;13:336-42.
  • Woloski-Wruble AC, Oliel Y, Leefsma M, Hochner-Celnikier D. Sexual activities, sexual and life satisfaction, and successful aging in women. The Journal of Sexual Medicine. 2010;7:2401-10.
  • Shea JL. Older women, marital relationships, and sexuality in china. Ageing International. 2011;36:361–77.
  • Watson WK, Stelle C, Bell N. Older women in new romantic relationships: understanding the meaning and importance of sex in later life. The International Journal of Aging and Human Development. 2017;85:33-43.
  • Sivaslıoğlu AA. Yaşlılık döneminde menopoz ve cinsel sorunlar. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ankara: Yaşlı Sağlığı Modülleri Eğitimciler İçin Eğitim Rehberi; 2011. 335-340. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/yaslisagligi.pdf. Erişim tarihi: 15.09.2018.
  • Taylor A, Gosney MA. Sexuality in older age: essential considerations for healthcare professionals. Age Ageing. 2011;40:538-43.
  • Gallicchio L, Schilling C, Tomic D, Miller SR, Zacur H, Flaws JA. Correlates of sexual functioning among mid-life. Climacteric. 2007;10:132-42.
  • Ören M, Kızıltepe R, Çengelci Özekes B. Yaşlılıkta cinsellik. Ege Tıp Dergisi. 2016;55:38-44.
  • Hotun Şahin N. Klimakteryum dönemi ve menopoz. In Kadın Sağlığı ve Hastalıkları. (Ed N Kızılkaya Beji N): İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri. 2015;135-41.
  • Aslantaş Ertekin B. Yaşlıda cinsel yaşam ve sorunları. Turkiye Klinikleri Journal of Psychiatry Special Topics. 2009;2:81-5.
  • Yıldırım Kaptanoğlu A. Yaşlı sağlığı. 2012. http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/542937ba369dc32358ee2aa6/05_05_yaslisagligi.pdf, Erişim tarihi: 25.08.2018.
  • Cook JM, Dinnen S, O'Donnell C. Older women survivors of physical and sexual violence: a systematic review of the quantitative literature. J Womens Health. 2011;20:1075-81.
  • Lee DM, Nazroo J, O’Connor, DB, Blake M, Pendleton N. Sexual health and well-being among older men and women in england: findings from the english longitudinal study of ageing. Arch Sex Behav. 2016;45:133-44.
  • Lindau ST, Schumm LP, Laumann EO, Levinson W, O’Muircheartaigh CA, Waite LJ. A study of sexuality and health among older adults in the united states. The New England Journal of Medicine. 2007;357:76274.
  • Laganà L, Maciel M. Sexual desire among mexican-american older women: a qualitative study. Culture, Health & Sexuality. 2010;12:705-19.
  • Şen S, Usta E, Aygin D, Sert H. Yaşlılık ve cinsellik konusunda sağlık profesyonellerinin yaklaşımları. Androloji Bülteni. 2015;17:64-7.
  • Aksu H, Şirin A. Yaşlılık ve cinsel yaşam. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2007;23:243-53.
  • Phanjoo AL. Sexual dysfunction in old age. Advances in Psychiatric Treatment. 2000;6:270-7.
  • Karakoyunlu FB, Önce S. Cinsel fonksiyon bozukluklarında kadına ait hemşirelik bakım süreci örneği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009;12:82.92.