Gebelikte Akılcı İlaç Kullanımı

Gebelikte ilaç kullanımı hem annenin, hem de fetüsün sağlığını yakından ilgilendirmekte olup, birçok ilacın potansiyelteratojenik etkisi ortaya konulamadığı için dikkatlice ele alınması gereken bir konudur. Bu dönemde alınan ilaçlar direkfetüs üzerine etki ederek fetotoksisiteye neden olmaktadır. Teratojenite riskinin olduğundan daha az olarakdeğerlendirilmesi fetüste anomali riskini artırırken, olduğundan fazla olarak değerlendirilmesi, annenin hastalığınınyetersiz tedavi edilmesine veya istenmesine rağmen gebeliğin sonlandırılmasına neden olabilmektedir. Akılcı ilaçkullanımı; belirlenen doğru ilacın, doğru miktarda, doğru kişiye, doğru zamanlamayla, yeterli bilgilendirme yapılarakverilmesidir. Gebelikte oluşan fizyolojik değişiklikler ve ilaçların fetüs üzerinde yaptığı sonuçlar göz önüne alınırsa akılcıilaç kullanımının önemini, sağlık profesyonellerinin gebelikte ilaç kullanımı konusunda gerekli bilgiye sahip olmasını vebu konuda dikkatli davranması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu derlemede; anne ve fetüsün sağlığının korunmasındagebelikte akılcı ilaç kullanımının önemi ve ebenin rolü literatür doğrultusunda incelenmiştir.

Rational Drug Use in Pregnancy

Drug use in pregnancy is closely related to the health of both the mother and the fetus, and the potential teratogenic effect of many medicines can not be established. Drugs taken during this period directly affect the fetus and cause fetotoxicity. Considering less than the risk of teratogenicity increases the risk of fetal anomaly, which may lead to termination of pregnancy despite inadequate treatment or desire of the mother's disease. Using medicine with care; the correct amount of medication, the correct amount, the right person, the right timing, and adequate information. Given the physiological changes in pregnancy and the consequences of drugs on the fetus, the importance of rational drug use and the need for health professionals to have knowledge about drug use in pregnancy and to be careful in this regard. In this compilation; the role of rational drug use in pregnancy and the role of ebenine in the protection of maternal and fetal health has been examined in the light of the literature.

PDF

___

1. World Health Organization (WHO). Erişim tarihi: 10 Nisan 2018. Available from: http://apps.who.int. 2. Toklu HZ, A.Dülger G. Akılcı ilaç kullanımı ve eczacının rolü. J.Res.Pharm. 2011;15:89-93.
3. Holloway K, van Dijk L. The World Medicines Situation 2011-Rational use of medicines. WHO, Geneva. 2011.
4. Öztürk Z. Gebelikte İlaç Kullanımı ve Risk Değerlendirmesi: Beni kategorize etme. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2018;49:109- 12.
5. Kamuhabwa A, Jalal R. Drug use in pregnancy: Knowledge of drug dispensers and pregnant women in Dar es Salaam, Tanzania. Indian J Pharmacol. 2011;43:345-9.
6. Miral M, K.Beji N. Gebelikte ilaç kullanımı ve danışmanlık. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2017;4:142-8.
7. Duman M. Different Risk Categorizations Related to the Use of Drugs During Pregnancy. Türkiye Klinikleri J Gynecol ObstSpecial Topics. 2013;6:12-7.
8. Saygılı M, Özer Ö. Hekimlerin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2015;18:35-46.
9. Sirakov M, Mircheva J. Are herbs safe during pregnancy and breastfeeding. Suvr Med (Sofiia). 2012;51:33-8.
10. T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı. Topluma Yönelik Akılcı İlaç Kullanımı. SGK Yayın No: 93ISBN: 978-605-63932- 4-2 Editör Prof. Dr. Ahmet AKICI, 2013;63.
11. World Health Organization (WHO). Conference of Experts on The Rational Use of Drugs. World Health Organization 1985, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI. 25-29.
12. World Health Organization (WHO). Erişim tarihi: 2 Mayıs2018. Avaliable The Role Of The Pharmacist In The Health Care System. Report of a WHO Consultative Group 1990, Geneva. http://apps.who.int/iris/handle/10665/37174.
13. Brum LF, Pereira P, Felicetti LL, da Silveira RD. Prescribed and unprescribed drug use among pregnant patients attended by the Unified Health System in Santa Rosa (State of Rio Grande do Sul, Brazil). Cien Saude Colet. 2011;16:2435-42.
14. Aydın B, Gelal A. Akılcı ilaç kullanımı: Yaygınlaştırılması ve tıp eğitiminin rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012;26:57-63.
15. World Health Organization (WHO). The World Health Report, Health Systems Financing, The Path to Universal Coverage, Achieving Better Health Outcomes and Efficiency Gains Through Rational Use of Medicine Technical Brief Series 2010 Brief No 3.
16. TC. Sağlık Bakanlığı. Hekimlerin Akılcı İlaç Kullanımına Bakışı, Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü 2011, Ankara. ISBN : 978-975-590-398-9, s:118.
17. Mitchell AA, Gilboa SM, Werler MM et al. National Birth Defects Prevention Study. Medication use during pregnancy, with particular focus on prescription drugs: 1976-2008. Am J Obstet Gynecol. 2011;205:1-17.
18. Molenaar N, Brouwer M, Bockting C, Bonsel G, van der Veere C, Torij Hanneke et al. Stop or go? Preventive cognitive therapy with guided tapering of antidepressants during pregnancy: Study protocol of a pragmatic multicentre non-inferiority randomized controlled trial. BMC Psychiatry. 2016;16:1-10.
19. Mothupi MC. Use of herbal medicine during pregnancy among women with access to public healthcare inNairobi, Kenya: A cross-sectional survey. BMC Complement Altern Med. 2014;14:1-8.
20. Göker A, Duman M, Gürpınar T, Muci E, Yıldırım Y, Erköseoğlu İ, Dikayak Ş, Koyuncu F. Retrospective Evaluation of the Pregnant Women Consulted Due to Drug Exposure During Pregnancy. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrik. 2012;22:9094.
21. Kaplan YC, Can H, Demir Ö, Karadaş B, Yılmaz İ, Temiz TK. A new era begins in risk communication regarding drug use in pregnancy: Changes in FDA pregnancy risk categories. Turkish Journal of Family Practice. 2014;18:195-8.
22. Costa DB, Coelho HL, Santos DB. Use of medicines before and during pregnancy: prevalence and associated factors. Cad Saude Publica. 2017;33:1-14.
23. Ambwani S, Mathur A.K. Rational Drug Use. J Health Adm Educ. 2006;19:5-7.
24. Sel G, Küçük H, Harma M İ, Harma M. Teratojenite Riskli İlaç Kullanan İlk Trimester Gebelerin, Gebeliklerinin Devamı Konusundaki Tercihleri. Tıp Araştırmaları Arşivi. 2017;2:17-20.
25. Kayaalp SO. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 13. Baskı. Ankara: Pelikan Yayınevi. 2012.
26. Nagi AH. Placenta examination and pathology. Biomedica. 2011;27:81-9.
27. Öztürk Z. Approaching Pregnant Women using Medicine: Risk of Teratogenicity and Counselling Services. Sted. 2014;24:201- 5.
28. Özbudak, H, Ünal Z, Sabuncuoğlu, S. Gebelikte Non-Steroidal Antiinflamatuvar İlaçların Kullanımının Değerlendirilmesi, Marmara Pharmaceutical Journal. 2016;20:72-9.
29. Adam MP, Polifka JE, Friedman JM. Evolving knowledge of the teratogenicity of medications in human pregnancy. Am J Med Genet. 2011;157:175-82.
30. Orer HS. Teratojen Ajanlar. InTemel Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi. 3. Baskı (Ed Günalp S): 1706-1709. Ankara, Güneş Tıp Kitapevi, 2014.
31. Tel E, Sabuncuğlu S. Gebelikte Tiroid Fonksiyon Bozukluğunda Kullanılan İlaçlar ve Toksisiteleri. FABAD Journal Pharmaceutical Sciences. 2017;42:239-48.
32. Lo WY, Friedman JM. Teratogenicity of recently introduced medications in human pregnancy. Obstetrics and Gynecology. 2002;100:465-73.
33. Sinclair SM, Miller RK, Chambers C, Cooper EM. Medication Safety During Pregnancy: Improving Evidence-Based. Practice. J Midwifery Womens Health. 2016;61:52-67.
34. Demir Ö, Arıcı A, Demiral Y, Tunçok Y. Evaluation of Drugs Exposure in Pregnancy According to Different Risk Categories: Do FDA-Based Decisions Lead to More Curettage?. Türkiye Klinkleri Journal Medical Science. 2012;32:901-9.
35. Kaplan YC, Kelekçi S, Demir Ö. Risk evaluation, risk communication and perinatal evaluation in pregnancies with drug exposure. Nobel Medicus. 2015;11:14-21.
36. İskit AB. İlaç. Sted. 2007;16:15-7.
37. Pisa FE, Casetta A, Clagnan E, Michelesio E, Brumatti LV, Barbone F. Medication use during pregnancy, gestational age and date of delivery: Agreement between maternal self-reports and health database information in a cohort. BMC Pregnancy Childbirth. 2015;15:1-14.
38. Burkey B, Holmes A. Evaluating medication use in pregnancy and lactation: What every pharmacist should know. J Pediatr Pharmacol Ther. 2013;18:247-58.
39. Uydeş S, Çarçak N. Gebelik ve emzirme döneminde ilaç kullanımı. Güvenli annelik ve gebelik. Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi. 2008;47-59.
40. Zorlu C, Arı E. Use of antibiotics and treatment of parasitic infestations in pregnancy]. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrics. 2006;16:17-32.
41. Feibus KB. FDA’s proposed rule for pregnancy and lactation labeling: Improving maternal child health through well-informed medicine use. J Med Toxicol. 2008;4:284–8.
42. Çetin M. Gebelikte Psikotrop İlaç Kullanımı: Bir Güncelleme. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni. 2011;21:161-73.
43. Arıkan İİ, Barut A. Drug Usage in Pregnancy: Basic Principles]. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst- Special Topics. 2013;6:18- 22.