Bilgi Saklama Süreçlerinde Yapay Zekâ Sistemlerinin Kullanımına Yönelik Risk Değerlendirmesi

Artan bilgi miktarına bağlı olarak kalıcı bilgi depolama ortamlarının kapasiteleri de her geçen yıl artmaktadır. İşlenen ve saklanan bilgi miktarındaki artışın meydana getirdiği zorluklar, bu işlemlerin otomatikleştirilmesine yönelik arayışları da hızlandırmaktadır. Bu kapsamda bilgi seçimine ve saklama süreçlerine ilişkin olarak son yıllarda yapay zekâ sistemlerinin kullanımına yönelik ilginin artmakta olduğu görülmektedir. Yapay zekâ sistemleri, otomatikleştirmeye yönelik diğer bilgi işlem süreçlerinden farklı olarak, karar verme aşamasında da etkili olmaktadır. Yapay zekâ, kararların çok daha hızlı alınmasını sağlamakta ve hizmetleri kişiselleştirilmiş bir seviyeye yükseltmektedir. Doğru bir şekilde eğitildiği ve doğru veri kaynakları kullanıldığı sürece, yapay zekâ ile daha az önyargılı ve daha etik kararların alınması mümkün olabilmektedir. Ancak bununla beraber yapay zekâ sistemleri ile otomatikleştirilen karar verme ve saklama süreçlerinin, telafisi mümkün olmayan sonuçlarına hazırlıklı olunmalıdır. Sanallaştırılan bilgi depolama ortamlarında, bilgi kaynaklarının birinci el olma özelliğinin en önemli kanıtı niteliğindeki bilgi bütünlüğünün sağlanmasına yönelik teknik sorunlar, yapay zekâ sistemlerinin kullanımında da geçerliliğini korumaktadır. Bununla beraber, yapay zekâ sistemlerinin bilgi saklama süreçlerine olumsuz etkileri, hukuksal zeminde henüz açıklanabilir durumda değildir. Bu çerçevede çalışmada yapay zekâ sistemlerinin bilgi saklama süreçleri ve kalıcı bilgi depolama ortamlarındaki bilgilerin bütünlüğüne yönelik etkileri değerlendirilmektedir. Bağımsız olarak karar veren ve uygulayan yapay zekâ sistemlerinin hukuksal sorumluluğuna da dikkat çekilerek, çalışma içinde sınırlandırılmış, denetlenebilir ve kontrol edilebilir yapay zekâ sistemlerinin kullanımına yönelik öneriler sunulmaktadır.

Risk Assessment For The Use Of Artificial Intelligence Systems In Information Retention Processes

The capacities of permanent information storage environments have been increasing year by year due to the increasing amount of information. The difficulties posed by the increase in the amount of information processed and stored accelerate the search for the automation of these processes. In this context, it is observed that interest in the use of artificial intelligence systems related to information selection and retention processes has been increased in recent years. Artificial intelligence systems, unlike other information processing for automation, are also effective in decision-making processes. Artificial intelligence makes it possible to take decisions much faster and move services to a personalized level. It is possible to make less biased and more ethical decisions through artificial intelligence as long as they are trained properly and right data sources are used. However, it is necessary to be prepared for the irreversible results of decision-making and retention processes automated by artificial intelligence. In virtualized information storage environments, technical problems related to the ensuring the integrity of information, which is the most important proof of the firsthand information, are also valid in use of artificial intelligence. In addition, adverse effects of artificial intelligence systems on information retention processes are not yet explicable on legal basis. In this context, in this study the effects of artificial intelligence systems on information retention processes and the information integrity in permanent storage environments are examined. By drawing attention to the legal responsibility of artificial intelligence systems that independently decide and implement, suggestions for the use of artificial intelligence systems that are able to be limited, checked and controlled are presented within the study.

Keywords:

Information Retention, Integrity of Information, Artificial Intelligence Systems Decision Making,

PDF

___

5070 Sayılı Kanun. (2004). Elektronik İmza Kanunu. Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5070.pdf
5237 Sayılı Kanun. (2004). Türk Ceza Kanunu. Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf
5651 Sayılı Kanun. (2007). İnternet Ortamında Yapılan Yeyınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun. Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf
6100 Sayılı Kanun. (2011). Hukuk Muhakemeleri Kanunu. Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110204-2.htm
6698 Sayılı Kanun. (2016). Kişisel Verilerin Korunması Kanunu. Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6698.pdf
Aletras, N., Tsarapatsanis, D., Preoţiuc-Pietro, D. ve Lampos, V. (2016). Predicting judicial decisions of the European Court of Human Rights: a Natural Language Processing perspective. PeerJ Computer Science, 2. doi: https://doi.org/10.7717/peerj-cs.93
Bhuvaneswari, M. S., Vasuki, K. A. ve Kumar, J. Karthik. (2017). Homomorphic Encryption in Cloud. International Journal of Recent Engineering Research and Development, 2(5), 84-89. Erişim adresi: http://www.ijrerd.com/papers/v2-i5/part-II/14-IJRERD-B205.pdf
BTK. (2005a). Elektronik İmza İle İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ. Erişim adresi: https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/eimza-teblig-5a33fe9b1f2a2.pdf
BTK. (2005b). Elektronik İmza Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. Erişim adresi: https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/eimza-yonetmelik-5a33fe7fe7d86.pdf
BTK. (2017). Elektronik İmza Mevzuatı. Erişim adresi: https://www.btk.gov.tr/elektronik-imza-mevzuati Chinnikatti, S. K. (2018). Artificial intelligence in forensic science. Forensic Science & Addiction Research, 2(5), 182-183. doi: 10.31031/FSAR.2018.03.000554
Conway, M. O. H. (2015). Taking stock and making hay: Archival collections assessment. J. Michalko (Ed.), Making archival and special collections more accessible içinde (s. 17-39). Dublin: OCLC Research.
Davenport, T. H. ve Prusak, L. (2000). Working knowledge: How organizations manage what they know. Boston: Harvard Business Review Press.
Dursun, S. A. (2008). Borçlar Hukukunda hakimin sözleşmeyi tamamlaması (Yayımlanmamış Doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=wBmNpkQC9Nhi90NLW7E7-dTxxRiDxyYLewLAgjV-4tAtb_KWKO0a_TPlaxs8npu1
ETSI. (2002). ETSI TS 102 023: Policy requirements for time-stamping authorities. Erişim adresi: https://www.etsi.org/deliver/etsi_ts/102000_102099/102023/01.01.01_60/ts_102023v010101p.pdf
European Commission. (2019a). A definition of AI: Main capabilities and disciplines. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/newsroom/dae/document.cfm?doc_id=60651
European Commission. (2019b). Ethics guidelines for trustworthy AI. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/ethics-guidelines-trustworthy-ai
EY. (2018). Managing integrity risks with AI: Enabled by EY virtual analytics infrastructure. Erişim adresi: https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_gl/topics/assurance/assurance-pdfs/ey-forensics-managing-integrity-risks-with-ai-enabled-by-ey-virtual-analytics-infrastructure.pdf
Ganesan, R. (2019). Data integrity key to a secure, AI-driven enterprise - ManageEngine. Erişim adresi: https://itbrief.com.au/story/data-integrity-key-to-a-secure-ai-driven-enterprise-manageengine
Google. (2019). Perspectives on Issues in AI Governance. Erişim adresi: https://ai.google/static/documents/perspectives-on-issues-in-ai-governance.pdf
Gringras, C., Stevens, I., Tench, D. ve Free, R. (2019). Integrity and transparency: Ethical considerations for the evolving AI landscape. Erişim adresi: https://cms.law/en/GBR/Publication/Integrity-and-transparency
Hey, J. (2004). The data, information, knowledge, wisdom chain: The metaphorical link. Erişim adresi: http://www.dataschemata.com/uploads/7/4/8/7/7487334/dikwchain.pdf
IRIS. (2017). How can artificial intelligence affect courts? Erişim adresi: http://irisbh.com.br/en/how-can-artificial-intelligence-affect-courts/
Karliuk, M. (2018). The ethical and legal issues of artificial intelligence. RIAC. Erişim adresi: https://russiancouncil.ru/en/analytics-and-comments/analytics/the-ethical-and-legal-issues-of-artificial-intelligence/
Laudon, K. C. ve Laudon, J. P. (2014). Management information systems: Managing the digital firm (13 bs.). London: Pearson Education Limited.
McDermott, R. (1999). Why information technology inspired but cannot deliver knowledge management. California Management Review, 41(4), 104-119. Erişim adresi: http://www.moderntimesworkplace.com/good_reading/GRKnowledgeWork/IT___Knowledge_Management.McDermott.1999.pdf
Rolan, G., Humphries, G., Jeffrey, L., Samaras, E., Antsoupova, T. ve Stuart, K. (2019). More human than human? Artificial intelligence in the archive. Archives and Manuscripts, 47(2), 179-203. doi: 10.1080/01576895.2018.1502088
Rowley, J. (2007). The wisdom hierarchy: representations of the DIKW hierarchy. Journal of Information Science, 33(2), 163-180. Erişim adresi: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0165551506070706?casa_token=FIHTYDa3zsMAAAAA%3AJJqMuTL6xr9NaR81g1R1jGicPFD9yh7I1qFYGM4j2VFV2B4fZPutDTdMEuIF5F9TfjHZdLTQxm63&
Tomek, M. (2019). 5 Challenges automation rates face today within RPA projects. Erişim adresi: https://www.minit.io/blog/explore-the-true-value-of-automation-rates-and-associated-challenges-in-rpa
UK National Archives. (2017). Digital strategy. Erişim adresi: https://www.nationalarchives.gov.uk/documents/the-national-archives-digital-strategy-2017-19.pdf
UNCITRAL. (2007). United Nations Convention on the Use of Electronic Communications in International Contracts. New York: United Nations Publication.
Villaronga, E. F., Kieseberg, P. ve Li, T. (2018). Humans forget, machines remember: Artificialintelligence and the Right to Be Forgotten. Computer Law & Security Review, 34(2), 304-313. doi: 10.1016/j.clsr.2017.08.007
Wolf, K. (2019). AI, data integrity, & the life sciences: Let's not wait until someone dies. Erişim adresi: https://www.pharmaceuticalonline.com/doc/ai-data-integrity-the-life-sciences-let-s-not-wait-until-someone-dies-0001
Yargıtay. (2015). T.C. Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Bilişim Suçu, Esas No:2014/29566, Karar No:2015/13421.