Tanbûrî Numan Ağa (1750?-1834)

Tanbûrî Numan Ağa, Osmanlı musikisi tarihinde çok değerli bir yere sahip musiki erbabındandır. Sarayın Enderun mektebinde eğitim alması, orada önce çavuş daha sonra da musâhib olarak bulunması Numan Ağa’ya parlak bir istikbal hazırlamıştır. Numan Ağa, musiki hayatının en parlak, en verimli devrini II. Mahmud’un saltanat yıllarında (1808-1839) yaşamış ve onun padişah olduğu bir zamanda 1834’te de vefat etmiştir. Sarayda olduğu sürece padişahın huzurunda yapılan musiki meclislerinde her zaman yer almış, tanbûru ile bu meclislerin aranan sazendelerinden olmuştur. Numan Ağa asıl şöhretini daha çok sâzendeliğine ve saz eserleri besteciliğine borçludur. Her ne kadar bazı şarkıları varsa da onu esas büyük yapan, eserleriyle günümüze getiren bestelediği çok başarılı saz eserleridir. Doğum tarihi ve doğum yeri hakkında henüz herhangi bir arşiv belgesi olmayan Numan Ağa’nın, boşandığı Emetullah adlı bir eşi ile Mehmed Ârif, Mustafa Vâhid (d.1820), Ahmed Muhtar (d.1823) adlı üç oğlu ve Şerîfe Âişe adlı bir kızı vardır. Musiki tarihlerinde hep sözü edildiği gibi Tanbûrî Zeki Mehmed Ağa, Numan Ağa’nın oğlu değildir ve aralarında bir akrabalık bağı da görülmemektedir. Bu araştırmayla ortaya çıkan en büyük gerçek de budur. Bu bilgilerden başka Numan Ağa’nın iki tane eşi olmalı. En büyük oğlunun annesinin ismi mevcut belgelerde yoktur. En küçük kız Şerife Ayşe’nin annesi hakkında da her hangi bir kayıt görülmemiştir. Kendisine dedesinin adı verilen Numan Ağa’nın ilmiye mensubu kadı olan İbrahim adlı bir de kardeşi bulunmaktadır.

Tanbûrî Numan Agha (1750?-1834)

Master Tanburi Numan was a member of the Ottoman Empire Music Association and played a very crucial role in the Ottoman Music History. Completing his education in the School of Palace (Enderun) and working as a sergeant and an artist (musâhib), respectively, contributed to his career development substantially. His music career had peaked during the reign of Madmud II (1808-1839) and he died in 1834, when Mahmud II was still the Sultan of The Ottoman Empire. He actively participated in the music associations, held in the presence of the Sultan and was one of the most popular musicians in these types of communities. His skills in playing Turkish musical instrument (tanbur) and composing instrumental works were the real factors in building his great reputation. In the present time, although there are some well-known songs of his, what carried his reputation through the centuries with success are his instrumental works. His wife’s name was Emetullah. They had three sons, Mehmed Ârif, Mustafa Vâhid (b.1820), Ahmed Muhtar (b.1823) and a daughter, Şerîfe Âişe. As discussed in some music history resources, Master Tanburi Zeki Mehmed was not Master Numan’s son. On the contrary, they did not have any relationship, which may be the greatest truth found out by this research. Master Numan, named after his grandfather, had also a brother, Ibrahim, who was working as a judge.

___

  • Şeriyye Sicilleri Arşivi