Manavgat İlçesi ve Köylerindeki Düz Dokumalar

Öz İnsanlar, ihtiyaçlarını karşılamak için tabiatta bulunan malzemeleri kullanarak çok değişik ürünler ortaya çıkarmıştır. İhtiyacını karşıladığı, farklı fonksiyonları olan ürünleri çok farklı işlemlerle estetik ve göze hoş gelecek şekilde bezemişlerdir. Bunların en önemlileri de düz dokumalardır. Düz dokumalar yüzyıllardan beri insanoğlunun yaşamında geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Yörede yaşayan Yörükler tarafından da Manavgat ve köylerinde düz dokumaların oldukça yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir. Yörede bulunan dokumalarda tabii malzemeler (yün, kıl, pamuk… vb) oldukça fazla kullanılmıştır. Farklı alanlarda kullanılan düz dokumalar farklı tekniklerle dokunmuştur. Oldukça estetik bir şekilde hazırlanan bu dokumalar Yörüklerin göçlerini taşımada, eşya olarak evlerinde, genç kızların çeyizlerinde yıllarca kullanım alanı bulmuştur. Manavgat ve köylerinde Yörük kültürünün etkisiyle hayvancılıkla uğraşın sonucu yün ve kıl çok kolaylıkla temin edilmiştir. Dokumaların, evlerde hammaddeden taranan, eğirilen ve boyanan iplerle yapıldığı tespit edilmiştir. Düz dokumalarda bu malzemelerin oldukça geniş bir kullanım alanı bulduğu bu çalışma ile belgelenmeye çalışılmıştır. Bu dokumaların yapım teknikleri ve bezeme konuları tespit edilmeye çalışılmıştır. Bezeme konuları Manavgat merkez ile bazı köylerinde benzerlik, bazılarında farklılıklar göstermektedir.Çalışma hazırlanırken Manavgat ve köylerinde ulaşılan örnekler fotoğraflanıp konu ile ilgili kaynaklar taranmıştır. Kullanılan dokuma tezgâhları incelenmiştir. Malzeme, form, renk, bezeme konuları ve yöresel ürünleri kaynak kişilerden alınan bilgilerle literatüre eklenmesi amaçlanmıştır. 

___

  • Barışta, H. Örcün (1998), Türk El Sanatları, Ankara, T. C. Kültür Bakanlığı.
  • Deniz, Bekir (5- 10 Mayıs ’08), ‘’Gazipaşa (Antalya) Yöresi Kirkitli Dokumaları’’, G S E 1 Güzel Sanatlar Etkinlikleri, Antalya, s. 115.
  • Kademoğlu, Osman (1973), “Anamas Yaylalarında”, Türkiyemiz, Yıl: 4, S.10, İstanbul, s.27
  • Kırtı, Hasan (2003), Kuvay-ı Milliye’de Manavgat ve Antalya’nın İtalyanlar Tarafından İşgali, Manavgat.
  • Onuk, Taciser, Akpınarlı Feriha (1998), Şanlıurfa Karakeçili Kilimleri, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, s. 18.
  • Pekin, Ersu (2002), ‘’Yörük Çuvalları’’, Türkeli, Ankara, s.72.
  • Tunçdemir, Orhan (1973), Manavgat Tarih ve Turizm, Manavgat.