İktisadi risk algısına kültürel eğilimler ışığında analitik bakış: Türkiye - Rusya - ABD - Japonya örneği

Risk kavramı, geçmişten bugüne birçok bilim insanının ilgisini çeken bir konu olmuştur. Bu ilgi risk ile ilgili çalışmaları da beraberinde getirmiştir. Ancak risk algısı iktisat literatüründe her alanda incelenmiş olmasına rağmen kültürel boyutta bir araştırma içerisinde yer almamıştır. Bu doğrultuda ortaya çıkan çalışmanın amacı, toplum kültürlerinin davranışsal iktisada olan olası etkilerini analitik bir bakış ile çözümleyebilmektir. Çalışma iktisadi risk algısına kültürel açıdan bir bakış açısı yaratarak literatüre katkılar sağlarken belirsizlik durumlarında riske yönelmelerin devletlerin ekonomik gelişmişlikleri ve dini inanışlarıyla herhangi bir ilişkisi olup olmadığının ortaya koyulması amaçlanmıştır. Ekonomik ve dini boyutların ele alınması neticesinde çalışmada Türkiye, Rusya, Japonya ve ABD’nin kültürel boyut ve skorları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda ise ABD’nin, Türkiye, Japonya ve Rusya’dan farklı olarak, riskten kaçınmayan, kolektif hareketten ziyade bireysel davranış sergileyen ve serbest hareket eden bir toplum olduğu tespit edilmiştir. İlgili ülkelerdeki bu kültürel yapının da bireysel harcamalar ile iktisadi tutumlara yansıdığı tümcesel olarak ispat edilmeye çalışılmıştır. Davranışsal iktisat literatüründe ilk defa kaleme alınmış bu çalışma, iktisadi kültürde yeni çalışmaların doğmasına da sebep olabilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Davranışsal İktisat, Risk, Kültür Boyutları

Analytical view the perception of economic risk in the light of cultural tendencies: example of Turkey, Russia, USA, Japan

The concept of risk has been a subject that has attracted the attention of many scientists from past to present. However, although risk perception has been examined in every field in the economics literature, it has not been included in a cultural study. The aim of the study was to analyze the possible effects of social cultures on behavioral economics with an analytical view. Within the scope of the study conducted with the data analysis method, the cultural dimensions and scores of Turkey, Russia, Japan and the USA were analyzed comparatively. As a result of the study, it has been determined that the USA, unlike Turkey, Japan and Russia, is a society that does not avoid risk, exhibits individual behavior rather than collective action, and acts freely. It has been tried to prove that this cultural structure in the relevant countries is reflected in individual expenditures and economic attitudes. This study, which was written for the first time in the behavioral economics literature, may also lead to the emergence of new studies in economic culture.

Keywords:

Behavioral Economics, Risk, Culture Dimensions,

PDF

___

Altınkaynak, F. (2020). Finansal raporlama çerçevelerindeki ölçümleme esaslarının kültür kodları. Malatya Turgut Özal Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 1 (1), 1-22
Aksoy T. ve Şahin I. (2015). Belirsizlik altında karar alma: geleneksel ve modern yaklaşımlar. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-28.
Bryan W. Husted (1999). Wealth, culture and corruption. Journal of International Business Studies, 30 (2). 339-359
Basım, H., N., Korkmazyürek, H. ve Osman, A., T. (2008). Çalışanların öz yeterlilik algılamasının yenilikçilik ve risk alma üzerine etkisi: kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 121-130
Cesarini D, Dawes CT, Johannesson ve Ark. (2010). Genetic variation in financial decision- making. The Journal of Finance, 65(5), 1725-1754
Fone, M. & Young, P., C. (2005). Managing risks in public organisations, Oxfordshire: Palgrave Macmillan Perpetutiy Press.
Gökgöz, Elif (2006). Riske maruz değer (var) ve portföy optimizasayonu. Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Kararları.
H. Park, S. F. Borde & Y. Choi (2002). Determinants of insurance pervasiveness: A cross- national analysis. International Business Review. (11), 79-96
Hofstede G. (1983). The Cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, 14, 75-89.
Hüseyin A. (2004). Güç mesafesi, erkeklik-dişilik ve belirsizlikten kaçınma özellikleri ile başarı arasındaki ilişkilerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 9(1). 301-321
Intercultural Lınk An Afs Learning Program (2012). Hofstede’nin Kültürel Boyutları, 1-5.
Itulua A., F. (2013). Sociological Concepts Of Culture And Identitiy, https://www.academia.edu/3626920/Sociological_concepts_of_culture_and_identity. 1-6.
Kahneman, D. and Tversky, A. (1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 263-291.
Karen L. Newman and Stanley D. Nollen (1996). Culture and congruence: The fit between management practice and national culture. Journal of International Business Studies. (4), 753-780.
Karabınar, S., (2005). Muhasebe iklimi. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Kır, H. (2010). Stratejik denetim ve denetimde risk odakları. Denetişim Dergisi, 4, 47-62).
Karabınar, S. ve Altınkaynak, F. (2019). Muhasebe ve yatırım hilelerine kültürel eğilimlerin etkisi. Modavıca 16 International Conference On Accounting. 93-99.
Marieke de Mooij and Greert Hofstede (2002). Convergence and divergence in consumer behavior: Mplications for international retailing. Journal of Retailing, 78, 61-69.
Öneş, U., (2014). Risk alma davranışı: Davranışsal iktisat açısından bir gözden geçirme. Kriz Dergisi, 22(1-2-3), 21-31.
Özlem, D. (2015). Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi. İstanbul: Notos Kitap
Riabacke Ari (2006). Managerial decision making under risk and uncertainty. IAENG International Journal of Computer Science, 32(4), 4-12.
Sinn Hans Werner (2012). Economic decision under uncertainty. Second Edition. Physıca- Verlag Heidelberg.
Soroudi A. and Amraee T. (2013). Decision making under uncertainty in energy systems: State of the art. Renewable and Sunstainable Energy Reviews, 28, 376-384.
Şentürk, F. & Hakkı, F. (2014). Rasyonel karar alan ekonomik birimin risk altında verdiği kararlara davranışsal yaklaşım: Kahneman-tversky beklenti teorisi perspektifinden eleştirel bir bakış. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(42), 127-139.
Triandis, H. C. (1994). Culture and social behavior. Book Review. New York: McGraw-Hill.
Tomasz L. and Kendall R., (1999). A Framework for Culture Assessment. Journal of International Business Studies, 30 (4), 781-798
Trompenaars, F. (1993). Riding The Waves of Culture Understanding Diversity in Global Bısiness, Irwin Professional Publishing, London.
Yiğitbaş B. Şehnaz (2021). Risk ve belirsizlik altında karar verme davranışı ve nöroekonomi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 25-38.