Göç Araştırmaları Lisansüstü Program Öğrencilerinin Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumu (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği)

İnsanların doğal, sosyal, ekonomik, dinsel, siyasi nedenlerle bulundukları yerlerden ayrılmasıyla oluşan toplumsal hareketlilik ile ifade edilen göç kavramı ulusal sınırlar içinde veya uluslararası sınırlar arasında kişi veya grupların yer değiştirmesi olarak ifade edilebilir. Göçün gerçekleşmesi sadece mekansal değişim olarak ifade edilmemeli, sosyal sonuçlar yaratan sosyal bir durum olarak da nitelendirilmelidir. Türkiye, Suriye’de gerçekleşen iç savaşın sonucu olarak ülkelerini terk etmek zorunda kalan göçmenlere kapılarını açmış ve onları misafir etmektedir. Yerli halkın kültürel ögeleri ile Suriyeli göçmenlerin kültür dinamikleri karşılaştığında yerli halkın ve göçmenleri birbirlerini kabul edip etmemesi karşılıklı olarak birbirlerini etkilemelerine neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Göç Araştırmaları Anabilim Dalı lisansüstü program öğrencilerinin Türkiye’de geçici koruma statüsünde yaşayan Suriyeli göçmenlere yönelik tutumlarını tespit etmeye yöneliktir. Araştırmanın örneklem grubunu Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Göç Araştırmaları Anabilim Dalında lisansüstü eğitime devam eden 48 öğrenci oluşturmaktadır. Göç Araştırmaları Anabilim Dalını tercih edip, bu alanda eğitim alan lisansüstü program öğrencilerinin Suriyeli göçmenlere yönelik tutumlarını araştırmak için bu örneklem grubu seçilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden (betimleyici) betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Kabaklı Çimen ve Ersoy Quadir (2017) tarafından geliştirilen Suriyeli Sığınmacılarla İlgili Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Veriler Covid-19 salgını nedeniyle genellikle uzaktan çevrimiçi yolla elde edilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bazı bulgulara göre araştırmaya katılanların %75’i Suriyeli sığınmacıları zulümden kaçan kişiler olarak görmekteler. Araştırmaya katılanların %54,2’si Suriyelilerin ülkelerindeki sorun çözüldükten sonra geri gönderilmesine katılmaktadırlar. Araştırma bulgularına göre örneklemin Suriyeli göçmenlerle ilgili olumsuz düşüncelere katılmaması, onlara yardımda bulunması, onlarla ilgili radikal çözüm önerilerine katılmaması, ılımlı çözüm önerileri katılması ve haklarına saygı duyması göçmenlerin varlığının kabul edildiğini göstermektedir.

Migration Researches Graduate Program Students' Attitudes towards Syrian Immigrants (Sample of Hatay Mustafa Kemal University)

The concept of immigration, which expressed with the social mobility that occurs when people leave their places for natural, social, economic, religious and political reasons, can expressed as the mobilization of persons or groups within national borders or between international border. Migration should not only be expressed as spatial change, but also a social situation that creates social consequences. Turkey opened its doors to immigrants who had to leave their country as a result of the civil war in Syria and host them. When the cultural elements of the indigenous people and the cultural dynamics of Syrian immigrants meet, whether the indigenous people and the immigrants accept each other or not, causes them to mutually affect each other. The purpose of this study is to find the attitudes of the graduate program students of the Department of Migration Studies towards Syrian immigrants living in Turkey under temporary protection status. The sample group of the study consists of 48 students who continue their graduate education at the Hatay Mustafa Kemal University, Department of Migration Studies. In the research, descriptive research method, one of the quantitative research methods, was used. This sample group was chosen to investigate the attitudes of graduate students towards Syrian immigrants who preferred the Department of Migration Studies. In the study, the Attitude Scale towards Syrian Refugees developed by Kabaklı Çimen and Ersoy Quadir (2017) used. Data were often obtained remotely online due to the Covid-19 outbreak. According to some findings obtained at the end of the research, 75% of those participating in the research see Syrian refugees as people fleeing persecution. 54.2% of those participating in the research agree that Syrian sent back after the problem in their country resolved. Also, 20.9% of the respondents stated that Syrians should accommodated only in camps and not be allowed to disperse elsewhere. Likewise, the rate of those perceiving Syrians as a threat to the family institution in the society was low (20.8%). Even if the problems in their homeland continue, 87.5% of the respondents do not agree with the sending of Syrian immigrants to their countries. According to research findings the sample group did not agree with the negative thoughts about Syrian immigrants. Graduate program students did not participate in producing radical solutions regarding immigrants. At the same time, graduate program students did not participate in producing radical solutions regarding immigrants. Migration Studies graduate program students agreed with the statements that they respect and defend the rights of Syrian immigrants. Lastly graduate program students participated in helping Syrian refugees. There are mostly positive attitudes towards Syrian immigrants in Turkey. In Turkey, integration policy is implemented for Syrian immigrants in many areas such as health institutions, schools, social life and economic life. According to the research findings, the fact that the sample does not agree with negative thoughts about Syrian immigrants, helps them, does not agree with radical solution proposals about them, participates in moderate solution proposals and respects their rights shows that the existence of immigrants is accepted. 

___

Akkayan, T. (1979). Göç ve Değişme, İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yay.

Aksoy, Z. (2012). Uluslararası Göç ve Kültürlerarası İletişim. Journal of International Social Research, 5(20).

Ankaralı, H. ve ark. (2017). Üniversite öğrencilerinin Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılara bakış açısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 122-132.

Antakya Ticaret ve Sanayi Odası. (2020, Şubat). Hatay İli Özel Teşvik Talep Analiz Raporu. Erişim tarihi: 18.05.2021.

Balcıoğlu, İ. (2007). Sosyal ve psikolojik açıdan göç, Elit Kültür yayınları.

Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5-34.

Berry, J. W. (2006), Stress perspectives on acculturation. In The Cambridge Handbook of Acculturation Psychology, 2nd ed. (eds DL Sam, JW Berry): 43 57. Cambridge University Press.

Burns, N., and Grove, S. K. (1993). The Practice of Nursing Research: Conduct, Critique and Utilization, 2nd Edition, Elsevier Science Health Science.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.

Canatan, K., Hıdır, Ö. (2007). İslamofobi ve Anti-İslamizm. Eskiyeni Yay.

Chambers, I. (2014). Göç, kültür, kimlik. Ayrıntı Yayınları.

Çağlar, A. (2011). Türkiye’de sığınmacılar. Hacettepe Üniversitesi Yay.

Çimen, L. K. ve Quadir, S. E. (2017). Üniversite öğrencilerinin Suriyeli sığınmacılarla ilgili tutumlarının sivil katılımları bağlamında incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1251-1273.

De Vaus, D. (2001). Research Design in Social Research, Sage Publications, London.

Duruel, M. (2017). Suriyeli Sığınmacıların Karşılaştıkları Temel Sorunlar, Algı ve Beklentiler: Hatay Örneği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 57-79.

Emin, M. Nur (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi temel eğitim politikaları. Seta Yayınları.

Erdem, B. B. (2017). Geçici Koruma Statüsündeki Suriyelilerin Sosyal, Siyasi ve Vatandaşlık Hukuku Bakımından Türkiye’deki Durumları. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 37(2): 332-351.

Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara.

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2021, Nisan). Geçici Koruma Kapsamında Bulunan Suriyelilerin İlk 10 İle Göre Dağılımı. Erişim Tarihi: 28.04.2021 https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638

Günay, Ü., (2003). “Göç, Din ve Değişme: Batı Avrupa’daki Türk İşçileri Örneği” Bilimname, 3, 35-64.

Gürkan, M. (2006). Sosyolojik açıdan göç ve yasadışı göç hareketleri. Yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Kırıkkale.

Harunoğulları, M., Cengiz, D. (2014). Suriyeli Göçmenlerin Mekânsal Analizi; Hatay (Antakya) Örneği. TÜCAUM VIII. Coğrafya Sempozyumu, 23-24.

IOM (Uluslararası Göç Örgütü). (2009). Göç terimleri sözlüğü, Cenevre: IOM, Yayın No: 18.

İçduygu, A., Erder, S., Gençkaya, Ö. (2014). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları 1923 2023 Ulus-devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere. Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Merkezi.

Karan, O., Çakır, B. ve Kurtarır, E. (2020). Hatay’daki Suriyeli Mültecilerin Girişimcilik Alanındaki Deneyimleri ve Mekânsal Faktörler. Göç Dergisi, 7(1), 77-94.

Karasu, M. A. (2018). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacıların Kentlerde Neden Oldukları Güvenlik Riskleri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(2), 51-74.

Kirman, M.A. (2017). Sosyal Bir Olgu Olarak Göç, İslam Coğrafyasında Terör, Göç ve Mültecilik. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Yayınları.

Kirman, M. ve Dölek, İ. (2021). Göç ve Din. A. Özkan & G. Taşçı (Ed.) Göç, Disiplinlerarası Bakış Açısıyla içinde (255-272. ss.). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Küçük, O, Koçak, M. (2020). Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Yaşamda Konumlandırılışı: Trabzon Örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 10 (1), 130-142.

Oytun, O., Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri raporu. Orsam Tesev Rapor, (195), 1-40.

Öner, S. (2014). Avrupa’da Yükselen Aşırı Sağ, Yeni “Öteki’ler” ve Türkiye’nin AB Üyeliği”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 13: 163-184.

Özmen, N. (2010). Din, göçmenler ve entegrasyon. Tuomas Martakaınen ‘’Religion, Immıgrants and İntegration’’ makalesi çevirisi. M.Ü İlahiyat Fakültesi dergisi (38).

Özüdoğru, H. Y., Adnan, K. A. N., Yaman, E., Latife, U. S. L. U. (2018). Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18, 115-140.

Quadir, S. E. ve Çimen, L. K. (2018). Türk Vatandaşlarının Suriyeli Sığınmacılarla İlgili Görüşleri (Konya İli Örneği). Third Sector Social Economic Review, 53(2), 327-345.

Schmitz P.G. (2001). Psychological aspects of immigration, 2nd edition London, Praeger.

Süleymanov, A. (2017). Suriyelilerin Türk toplumunda toplumsal uyum ve sosyal kabul düzeyi. Türk Yurdu Dergisi, 361, 27-30.

Şen, G., Şimşek Keskin, H. (2019). Türkiye’deki Kamu Yönetimi Öğrencilerinin Suriyeli Sığınmacılara İlişkin Tutumları. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1958-1974.

Uluç, G. (2009). Medya ve oryantalizm. Anahtar Kitaplar Yayınevi.

Yalçın, G. M (2017). Göç psikolojisi. Pharmakon Yayınevi.