Orijinal Araştırma Hemşirelerin Mobbing Davranışlarına Maruz Kalma Durumlarının Belirlenmesi
Bu çalışma hemşirelerin mobbing davranışlarına maruz kalma durumlarının belirlenmesi amacı ile yapıldı. Araştırma, tanımlayıcı olarak Şubat-Nisan 2015 yılında Malatya Devlet Hastanesi ve İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezinde çalışan 311 hemşire ile yapıldı. Veriler katılımcıların mobbing algılarını ve mobbinge maruz kalma durumlarını ölçmek amacıyla Laymann tarafından geliştirlen mobbing algı ölçeği aracılığı ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, frekans, aritmetik ortalama ile Unpaired t testi, One Way ANOVA, Mann-Whitney U, Kruskal- Wallis testleri kullanıldı. Bu çalışmada hemşirelerin %38.6’sı 32 yaş ve üstü, %87.1’i lisans muzunu, %75.9’unun üniversite hastanesinde çalıştığı belirlendi. Hemşirelerden haftalık 40-47 saat arasında çalışanların mobbing algıları arasında fark önemli bulundu. Hemşirelerin maruz kaldığı mobbing davranışları; konuşurken sebepsiz yere sözlerinin kesilmesi %84.6 , işi ile ilgili kararlarda fikirlerinin önemsenmemesi %76.3 , kötü söze ve küfre maruz kalma %57.2 olarak belirlendi. Hemşirelerin %62.1’i hasta yakınları tarafından mobbing’e uğradıkları, %35.4’ü maruz kaldığı bu davranışa tepki olarak “karşılık” verdiği belirlendi. Bu bulgular doğrultusunda hemşirelerin çalışma şartlarının iyileştirilmesi, tüm topluma ilk eğitim yıllarından başlayarak kişiler arası iletişime yönelik “etkin” eğitim verilmesi ayrıca mobbing ve sonuçları hakkında farkındalık oluşturulması önerilebilir
Assessment of Nurses’ Exposure to Mobbing Behaviour
This study aimed to determine nurses’ exposure to mobbing. The study was conducted at Malatya State Hospital and Inonu University Turgut Ozal Medical Center with 311 nurses between February-April 2015 as a descriptive study. The data collected by survey form Laymann,1993 , which prepared for the assessment of perception of mobbing and exposure situation to mobbing. Percentage, frequency, arithmetic mean t-test "OneWay ANOVA", Mann-Whitney U, Kruskal- Wallis tests has been used for evaluation of data. In this study, 38.6% of nurses were 32 years old and 75. 9% of them were working at the university hospital. The perception of mobbing was statistically significant between nurses, who works 40-47 hours per week. Exposed mobbing behaviour was causeless cutting their words 84.6% , underestimation their ideas any decision about job 76.3% and exposure to bad words and profanity 57.2% . It detected that 62.1% of nurses exposed to mobbing by patients’ relatives and 34.5% of them answered back in response. In conclusion, it can be adviced improving working conditions of nurses, providing “active” training to interpersonel communication to all society by beginning early years of education, creating awareness about psychological violence and their results
___
- 1. Çamcı O, Kutlu Y. Kocaeli’nde sağlık çalışanlarına
yönelik işyeri şiddetinin belirlenmesi. Psikiyatri
Hemşireliği Dergisi 2011; 2(1): 9-16.
- 2. Annagür B. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: risk
faktörleri, etkileri, değerlendirilmesi ve önlenmesi.
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2010; 2(2): 161-73.
- 3. Ünsal Ş, Dönmez S. Hemşirelere karşı işyeri şiddeti.
Adli Tıp Dergisi 2011; 25 (1): 71-80.
- 4. Şahin B, Dündar T. Sağlık çalışanlarının yıldırma
(mobbing) davranışlarıyla karşılaşma düzeylerini
etkileyen faktörlerin incelenmesi: Bolu ili örneği. Tisk
Akademi 2011; 2 (12): 103-4.
- 5. Leymann H. Mobbing and psychological terror at
workplace. Violence and Victims 1990; 5: 119–126.
- 6. Ayrancı Ü, Yenilmez Ç, Günay Y, Kaptanoğlu C.
Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek
gruplarında şiddete uğrama sıklığı. Anadolu Psikiyatri
Dergisi 2002; 3: 147-54.
- 7. Yıldırım A. Yıldırım D. Mobbing in the workplace by
peers and managers: mobbing experienced by nurses
working in healthcare facilities in turkey and its effect
on nurses. J Clin Nurs 2007; 16: 1444- 53.
- 8. Tutar H. Akbolat M. Sağlık çalışanlarının yönetici
cinsiyetleri bakımından mobbing algıları. Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012; 28:
19-29.
- 9. Yıldız S, Eliş Yıldız S. Bullying ve depresyon
arasındaki ilişki: kars ilindeki sağlık çalışanlarında bir
araştırma. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi 2009; 8(15): 133-50
- 10. Tiyek R. Yıldırma ve yönetim becerileri üzerine bir
araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi 2011; 2(1): 113-42.
- 11. Tınaz P. İşyerinde psikolojik taciz (mobbing). Çalışma
ve Toplum 2006; 4: 13-28.
- 12. Altuntaş C. Mobbing kavramı ve örnekleri üzerine
uygulamalı bir çalışma. J Yasar University 2010; 18(5):
2995‐3015.
- 13. Topa G. Moriano JA. Stress and nurses’ horizontal
mobbing: moderating effects of group identity and
group support. Nurs Outlook 2013; 61(3), 25-31.
- 14. Güven Ş, Özcan A, Kartal B. "Nevşehir il merkezinde
kamuya bağlı sağlık kuruluşlarında çalışan ebe ve
hemşirelerin mobbinge uğrama durumları." Balıkesir
Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1(3): 117-23.
- 15. Çöl Ö.S. İşyerinde psikolojik şiddet: Hastane çalışanları
üzerine bir araştırma. Çalışma ve Toplum 2008; 4(9):
107-134.
- 16. Dikmetaş E, Top M, Ergin G. Asistan hekimlerin
tükenmişlik ve mobbing düzeylerinin incelenmesi. Türk
Psikiyatri Dergisi 2011; 22(3): 137-49.
- 17. Keser ÖN, Bilgin H. Türkiye’de sağlık çalışanlarına
yönelik şiddet: sistematik derleme. Turkiye Klinikleri
2011; 31(6): 1442-56.
- 18. Yılmaz E, Özkan S. Bir ilçede çalışan hemşirelerin
sağlık sorunları ve yaşam alışkanlıklarının
değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2006;
1(3): 82.
- 19. Özdemir S, Tosun B, Bebiş H, Yava A. Hemşire
kaleminden mobbing: iş yerinde psikolojik saldırı. Taf
Prev Med Bull 2013; 12(2): 183-92.
- 20. Pınar T, Pınar G. Sağlık çalışanları ve iş yerinde şiddet.
TAF Prev Med Bull 2012; 12(3): 315-26.
- 21. Arcak, R. Kasımoğlu E. Diyarbakır merkezdeki hastane
ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık
hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri. Dicle Tıp
Dergisi 2006; 33(1): 23-30.
- 22. Yavuz H. Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Siddet)
Algısını Etkileyen Faktörler: Sdü Tıp Fakültesi Üzerine
Bir Arastirma. Yayimlanmamis yüksek lisans tezi,
Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü İsletme Ana Bilim Dalı 2007.
- 23. Yıldırım D, Yıldırım A. Timuçin A. Mobbing
behaviors encountered by nurseteaching staff. Nurs
Ethics 2007; 14 (4): 447-68.
- 24. Alçelik A ve ark. Aibü tıp fakültesi hastanesinde görev
yapan hemşirelerin sağlık sorunları ve yaşam
alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu
Hekimlik Bülteni 2005; 4: 55-66.
- 25. Ayrancı U. Violence toward health care workers in
emergency departments in west Turkey. J Emerg
Med 2005; 28(3): 361-5.
- 26. Talas MS, Kocaöz S, Akgüç S. A survey of violence
against staff working in the emergency department in
ankara, turkey. Asian Nurs Res 2011; 5: 197-
203.
- 27. Şahin B ve ark. Yardımcı acil sağlık personeline
yönelik şiddet. Turkiye Acil Tıp Dergisi - Tr J Emerg
Med 2011; 11(3): 110-4.
- 28. Bahçeci GN. Sağkal T. Ödemiş’te çalışan hemşirelerin
mobbinge maruz kalma durumlarının incelenmesi.
Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı
Dergisi 2011; 4(1): 54-62.
- 29. Dilman T. Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin
Duygusal Tacize Maruz Kalma Durumlarının
Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
İstanbul, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü 2007.
- 30. Turaç İS, Şahin B. Mobbinge maruz kalma durumunun
belirlenmesi: hemşireler üzerine bir çalışma. Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2014;
15(1): 87-112.
- 31. Adaş B, Elbek O, Bakır K. Sağlık sektöründe şiddet
raporu. Türk Tabipleri Birliği Gaziantep-Kilis Tabip
Odası 2008.
- 32. Eker HH ve ark. Bir eğitim ve araştırma hastanesindeki
şiddet sıklığı. Bidder Tıp Bilimleri Dergisi 2011; 3(3):
16-22
- 33. Hanan A, Ezzat A. Workplace violence against nursing
staff in a saudi university hospital. Int Council Nurs
2016; 226-32.
- 34. Samir N. Mohamed R, Moustafa E, Saif HA. Nurses’
attitudes and reactions to workplace violence in
obstetrics and gynaecology departments in cairo
hospitals. EMHJ 2012; 8(3): 200-1.
- 35. Sucu G, Cebeci F, Karazeybek E. Acil birim
çalışanlarına hasta ve yakınları tarafından uygulanan
şiddet. Turkiye Acil Tıp Dergisi 2007; 7: 156-62.