Görkem YAMAN, AYTEKİN ÇIKMAN, Mustafa BERKTAŞ, MEHMET PARLAK, HÜSEYİN GÜDÜCÜOĞLU, MUSTAFA KASIM KARAHOCAGİL

Hastane kökenli staphylococcus aureus izolatlarında MLSB, fusidik asit ve antibiyotiklere direnç

Çalışmada, hastane infeksiyonlarından izole edilen 100 Staphylococcus aureus suşunda makrolid-linkozamid-streptogramin B (MLSB) direnci ile fusidik asit ve diğer antibiyotiklere direnç oranlarının saptanması amaçlanmıştır. Konvansiyonel yöntemlerle tanımlanan ve CDC kriterlerine göre hastane kökenli olduğu kabul edilen 50 metisilin dirençli S.aureus (MRSA) ve 50 metisilin duyarlı S.aureus (MSSA) suşunun D-zon yöntemi ile MLSB direnci, Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemi ile fusidik asit, penisilin, eritromisin, klindamisin, gentamisin, tobramisin, tetrasiklin, rifampisin, siprofloksasin, trimetoprim-sulfametoksazol, vankomisin ve teikoplanine karşı antibiyotik dirençleri araştırılmıştır. Çalışma sonucunda tüm S.aureus suşları için yapısal MLSB (cMLSB) direnci % 9, indüklenebilir MLSB (iMLSB) direnci % 22 olarak tespit edilmiştir. MRSA suşlarında cMLSB ve iMLSB direnci % 12 ve % 42 olarak saptanırken, MSSA suşlarında bu oranlar sırasıyla % 6 ve % 2 olarak bulunmuştur. Antibiyotik duyarlılık testi sonucunda fusidik asid direnci MSSA’larda % 4, MRSA’larda % 6 oranında bulunurken, MSSA ve MRSA suşlarında vankomisin ve teikoplanine direnç görülmemiştir. Diğer antibiyotiklerden MSSA ve MRSA için sırasıyla penisiline % 84 - 100, eritromisine % 20 - 70, tetrasikline % 10 - 90, rifampisine % 10 - 88, siprofloksasine % 6 - 88, klindamisine % 6 - 12, trimetoprim-sulfametoksazole % 6 - 6, gentamisine % 4 - 62, tobramisine % 2 - 26 oranlarında direnç saptanmıştır. Çalışmada S.aureus suşlarının hepsinin vankomisin ve teikoplanine duyarlı olduğu, ancak metisilin direnci ile birlikte diğer antibiyotiklere karşı da direnç gelişiminde artış olduğu gözlenmiştir. Özellikle MRSA suşlarında yüksek iMLSB direnç oranlarının görülmesi, tedavi başarısızlıklarının önlenebilmesi amacıyla, eritromisin direnci görüldüğünde MLSB direncinin araştırılmasını gerektirmektedir. Ayrıca S. aureus suşlarının fusidik aside yüksek oranlarda duyarlı olması, fusidik asidin bazı durumlarda alternatif olarak kullanılabileceğini göstermektedir. *Gülhane Mikrobiyoloji Günleri: Antimikrobik Kemoterapi, Laboratuvar Uygulamaları ve Yenilikler’de sunulmuştur. Poster No.60 (20-22 Nisan 2010, İstanbul)

The MLSB, fusidic acid and various antibiotic resistance rates of nosocomial staphylococcus aureus isolates

The purpose of this study was to detect the macrolid-lincosamide-streptogramin B (MLSB) and fusidic acid as well as various other antibiotic resistance rates of a total of 100 Staphylococcus aureus strains isolated from nosocomial infections. 50 methicillin resistant S.aureus (MRSA) and 50 methicillin susceptible S.aureus (MSSA) strains, which were identified with conventional methods and agreed to be nosocomial according to CDC criteria, were investigated for MLSB resistance by D-zone method and tested for antimicrobial resistance for fusidic acid, penicillin, erythromycin, clindamycin, gentamicin, tobramycin, tetracycline, rifampicin, ciprofloxacin, trimethoprim-sulphamethoxazole, vancomycin and teicoplanin by Kirby-Bauer disk diffusion method. As a result of our study, among all of the tested S.aureus strains, the constitutive (cMLSB) and inducible (iMLSB) MLSB resistance rates were detected as 9 % and 22 %, respectively. In MRSA strains the cMLSB and iMLSB resistance rates were detected as 12 % and 42 %; and in MSSA strains the rates were 6 % and 4 %. None of MSSA or MRSA strains was resistant to vancomycin or teicoplanin. The resistance rates of MSSA and MRSA strains for various antibiotics were as follows; 84 %-100 % for penicillin, 20 %-70 % for erythromycin, 10 %-90 % for tetracycline, 10 %-88 % for rifampin, 6 %-88 % for ciprofloxacin, 6 %-12 % for clindamycin, 6 %-6 % for trimethoprim-sulphamethoxazole, 4 %-62 % for gentamicin and 2 %-26 % for tobramycin. In this study, the resistance rates were detected to increase for various antibiotics along with methicillin resistance. The high iMLSB resistance rates particularly seen in MRSA strains require the need to investigate MLSB resistance when there is resistance to erythromycin. The high susceptibility rates for fusidic acid, make it possible for this antibiotic to be an alternative treatment option in some cases.

PDF

___

1. Altun B, Kocagöz S, Hasçelik G, Uzun Ö, Akova M, Ünal S: Çeşitli hastanelerde izole edilen stafilokok suşlarının fusidik asit ve sık kullanılan diğer antibiyotiklere duyarlılıkları, Türk Mikrobiyol Cem Derg 2000;33(1):8-11.
2. Batı Kutlu S: Çeşitli klinik materyallerden izole edilen Staphylococcus aureus suşlarında metisillin direnci ve E-test ile vankomisin MİC değerlerinin araştırılması, Sağlık Bakanlığı, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Uzmanlık Tezi, İstanbul (2006).
3. Baysal B, Tuncer İ, Erayman B, Arslan U: Klinik örneklerden izole edilen Staphylococcus aureus suşlarının fusidik asit ve bazı antibiyotiklere duyarlılıkları, İnfeksiyon Derg 2003;17(1):27-30.
4. Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI) (Çeviri ed. D Gür): Antimikrobik Duyarlılık Testleri için Uygulama Standartları, Onaltıncı Bilgi Eki, M100-S16, Bilimsel Tıp Kitabevi, Ankara (2009).
5. Comite de L’Antibiogramme de la Socit Française de Microbiologie: Communique 1996: Path Biol 1996;44:1.
6. Çelen MK, Ayaz C, Özmen E, Geyik MF, Hoşoğlu S: Klinik örneklerden izole edilen Staphylococcus aureus suşlarında fusidik asit direnci, Klimik Derg 2005;18(3):114-6.
7. Çetin ES, Güneş H, Aynalı A, Kaya S, Arıdoğan BC, Demirci M: Makrolid-linkozamid-strepto-gramin B direnci gözlenen klinik stafilokok izolatlarında fusidik asidin in-vitro aktivitesinin değerlendirilmesi, ANKEM Derg 2008;22(2):59-63.
8. Çetin ES, Güneş H, Kaya S, Arıdoğan BC, Demirci M: Macrolide-lincosamide-streptogramin B resistance phenotypes in clinical staphylococcal isolates, Int J Antimicrob Agents 2008;31(4):364-8.
9. Dobie D, Gray J: Fusidic acid resistance in Staphylococcus aureus, Arch Dis Child 2004; 89(1):74-7.
10. Fokas S, Fokas S, Tsironi M, Kalkani M, Dionyso-Pouloy M: Prevalence of inducible clindamycin resistance in macrolide-resistant Staphylococcus spp., Clin Microbiol Infect 2005;11(4):337-40.
11. Keşli R, Cander S, Çelebi S: Stafilokok suşlarında fusidik asit direnci, Kocatepe Tıp Derg 2005;5(1):31-6.
12. Öztürk F, Öngüt G, Demirbakan H ve ark: Çeşitli klinik örneklerden izole edilen metisiline dirençli Staphylococcus aureus suşlarında fusidik asit duyarlılığının sıvı mikrodilüsyon yöntemi ile araştırılması, ANKEM Derg 2005;19(3):135-8.
13. Patel M, Waites KB, Moser SA, Cloud GA, Hoesley CJ: Prevalence of inducible clindamycin resistance among community and hospital-associated Staphylococcus aureus isolates, J Clin Microbiol 2006;44(7):2481-4.
14. Randrianirina F, Soares JL, Ratsima E et al: In vitro activities of 18 antimicrobial agents against Staphylococcus aureus isolates from the Institute Pasteur of Madagascar, Ann Clin Microbiol Antimicrob 2007;6:5.
15. Sipahi OR, Pullukçu H, Aydemir Ş ve ark: Mikrobiyolojik kanıtlı hastane kökenli Staphylococcus aureus bakteremilerde direnç paternleri: 2001-2005 yıllarının değerlendirilmesi, ANKEM Derg 2007;21(1):1-4.
16. Şengöz G, Yıldırım F, Kart KY, Şengöz A, Nazlıcan Ö: Stafilokok suşlarının fusidik asit ve çeşitli antibiyotiklere direnci, ANKEM Derg 2004;18(2): 105-8.
17. Uyanık MH, Yazgı H, Bilici D, Özden K, Karakoç E: Hastane kökenli Staphylococcus aureus türlerinde makrolid-linkozamid-streptogramin B araştırılması, ANKEM Derg 2009;23(2):66-70.
18. Winn WR, Allen S, Janda W, Koneman E, Procop G, Schreckenberger P, Woods G: Koneman’s Color Atlas and Textbook of Diagnostic Microbiology, 6. baskı, s. 624-74, Lippincott, Philadelphia PA (2006).