İSLÂM FELSEFESİNE BİR ADIM OLARAK NEOPLATONİSM (YENİ EFLATUNCULUK): PROCLUS VE FÂRÂBÎ ARASINDA METAFİZİK BİR KARŞILAŞTIRMA

İslâm felsefesi üzerinde en çok tesiri olan akımlardan biri de Yeni Eflatunculuktur. Bu akımın sembol isimlerinden Plotinus ve Proclus’un, Enneads ve The Elements of Theology adlı eserleri Fârâbî’nin de içinde yer aldığı bir dönemde Arapça literatürde Usûlûciyâ ve Hayru’l-Mahz olmak üzere Aristoteles’e ait iki eser olarak bilinmektedir. Bu iki eseri İslâm felsefesinde önemli kılan şey ‘bir’, ‘akıl’, ‘ruh’ ve ‘sudûr’ gibi muhtevaları açısından bıraktıkları izlerdi. Bu makalede Proclus ve Fârâbî açısından söz konusu eserler bağlamında metafizik bir karşılaştırma yapmaya ve böylece Yeni Eflatuncu tesirlere bir katkı sağlamaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Fârâbî, Proclus, Enneadlar, Sudûr

___

  • Adamson, Peter, “Al-Kindî and the Reception of Greek Philosophy”, The Cambridge Companion to Arabic Philosophy içinde, ed: P. Adamson ve R.C. Taylor, 2. baskı, Cambridge University Press, 2005.