İŞ AİLE YAYILIMININ BİREYİN İŞ VE YAŞAM TATMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Bireyin yaşamının büyük kısmı iş ve aile içerisinde geçmekte, bu nedenle de iş ve aile hayatı arasındaki etkileşim, bireyin hem iş hayatını hem de genel yaşamını büyük ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmada iş ve aile hayatı arasındaki etkileşime bütüncül bir açıdan bakan iş aile yayılımı kavramı ele alınmış ve iş aile yayılımı boyutlarının, bireyin iş tatmini ve yaşam tatmini üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bir sosyal medya ağı aracılığıyla insan kaynakları uzman ve yöneticilerinden toplanan verilerin analizi sonucunda iş aile yayılımının negatif boyutlarının hem iş hem de yaşam tatminini olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca pozitif iş-aile yayılımı iş ve yaşam tatminini artırırken, pozitif aile-iş yayılımının sadece yaşam tatminini artırdığı, iş tatminini etkilemediği belirlenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, araştırmacı ve uygulayıcılar için öneriler geliştirilmiştir.

A Research on the Effects of Work Family Spillover on Job and Life Satisfaction

In human life work and family lives have been defined as the two most important parts, and the interaction between these two parts are largely affect the work and general life of the people. For this purpose, the concept work family spillover, which has a holistic viewpoint on the relationship between work and family lives, is used in the current study. The dimensions of work family spillover and the effects of work family spillover on job and life satisfaction were examined. Data were collected from the human resource professionals and managers via a social media network. Results suggested that negative work family spillover dimensions effect job and life satisfaction negatively. On the other hand, it was found that positive workfamily spillover increases job and life satisfaction, while positive family-work spillover increases only life satisfaction, but does not affect to the job satisfaction significantly. According to the findings, suggestions have been developed for researchers and practitioners.

___

  • Allen, Tammy D., David E. L. Herst, Carly S. Bruck ve Martha Sutton (2000), "Consequences Associated with Work to Family Conflict: A Review and Agenda for Future Research", Journal of Occupational Health Psychology, 5 (2): 278-308.
  • Aryee, Samuel, Dail Fields ve Vivienne Luk (1999), "A Cross-Cultural Test of a Model of the Work- Family Interface", Journal of Management, 25 (4): 491-511.
  • Al-Attiyah, Asma ve Ramzi Nasser (2016), "Gender and Age Differences in Life Satisfaction within a Sex-Segregated Society: Sampling Youth in Qatar", International Journal of Adolescence and Youth, 21 (1): 84-95.
  • Balzer, William K. (1997), Users' Manual for the Job Descriptive Index (JDI; 1997 Revision) and the Job in General (JIG) Scales, Department of Psychology, Bowling Green State University.
  • Barnett, Rosalind C. (1998), "Toward a Review and Reconceptualization of the Work/Family Literature", Genetic, Social and General Psychology Monographs, 124 (2): 125-182.
  • Baş, Türker ve Kadir Ardıç (2002), "The Impact of Age on the Job Satisfaction of Turkish Academicians", Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 4 (3): 89-102.
  • Clark, Sue C. (2000), "Work/Family Border Theory: A New Theory of Work/Family Balance", Human Relations, 53 (6): 747-770.
  • Crouter, Ann C. (1984), "Spillover from Family to Work: The Neglected Side of the Work-Family Interface", Human Relations, 37 (6): 425-441.
  • Diener, Ed (1984), "Subjective Well-Being", Psychological Bulletin, 95 (3): 542-575.
  • Diener, Ed (1996), "Traits are Powerful, But are not Enough: Lessons from Subjective Well-Being", Journal of Research in Personality, 30(3): 389-399.
  • Diener, Ed, Robert A. Emmons, Randy J. Larsen ve Sharon Griffin (1985), "The Satisfaction With Life Scale", Journal of Personality Assessment, 49 (1): 71-75.
  • Diener, Ed, Eunkook M. Suh, Richard E. Lucas ve Heidi L. Smith (1999), "Subjective Well-Being: Three Decades of Progress", Psychological Bulletin, 125 (2): 276-302.
  • Donovan, Nick, David Halpern ve Richard Sargeant (2002), Life Satisfaction: The State of Knowledge and Implications for Government, Cabinet Office, Strategy Unit.
  • Ergenç, Alev (1981), "İş Doyumunun Belirleyicileri Olarak Beklenti-Algılama Tutarsızlığı ve Çalışma Değerleri", Ergun, Turgay (Ed.), Yönetim Psikolojisi II. Ulusal Sempozyumuna Sunulan Bildiriler- Yorumlar-Tartışmalar, 16-19 Kasım 1981 (Ankara: TODAİE Yay.)
  • Frone, Michael R., Marcia Russell ve M. Lyme Cooper (1994), "Relationship between Job and Family Satisfaction: Causal or Noncausal Covariation?", Journal of Management, 20 (3): 565-579.
  • Gazioğlu, Şaziye ve Aysit Tansel (2002), "Job Satisfaction in Britain: Individual and Job Related Factors", ERC Working Papers in Economics 03/03.
  • Greenhaus, Jeffrey H. ve Gary N. Powell (2006), "When Work and Family are Allies: A Theory of Work-Family Enrichment", Academy of Management Review, 31 (1): 72-92.
  • Greenhaus, Jeffrey H., Karen M. Collins ve Jason D. Shaw (2003), "The Relation between Work- Family Balance and Quality of Life", Journal of Vocational Behavior, 63 (3): 510-531.
  • Grzywacz, Joseph G. ve Adam B. Butler (2005), "The Impact of Job Characteristics on Work-To- Family Facilitation: Testing a Theory and Distinguishing a Construct", Journal of Occupational Health Psychology, 10 (2): 97-109.
  • Grzywacz, Joseph G. ve Dawn S. Carlson (2007), "Conceptualizing Work-Family Balance: Implications for Practice and Research", Advances in Developing Human Resources, 9 (4): 455-471.
  • Grzywacz, Joseph G. ve Nadine F. Marks (2000), "Reconceptualizing the Work-Family Interface: An Ecological Perspective on the Correlates of Positive and Negative Spillover between Work and Family", Journal of Occupational Health Psychology, 5 (1): 111-126.
  • Inglehart, Ronald (1990), Culture Shift in Advanced Industrial Society (USA: Princeton University Press).
  • Jin, Jia F., Michael T. Ford ve Chick C. Chen (2013), "Asymmetric Differences in Work Family Spillover in North America and China: Results from Two Heterogeneous Samples", Journal of Business Ethics, 113: 1-14.
  • Jones, Michelle, D. (2006), "Which is a Better Predictor of Job Performance: Job Satisfaction or Life Satisfaction?". Journal of Behavioral and Applied Management, 8 (1): 20-42.
  • Judge, Timothy A. ve Shinichiro Watanabe (1994), "Individual Differences in the Nature of the Relationship Between Job and Life Satisfaction", Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67: 101-107.
  • Kirchmeyer, Catherine (1992), "Nonwork Participation and Work Attitudes: A Test of Scarcity vs. Expansion Models of Personal Resources", Human Relations, 45 (8): 775-795.
  • Köker, Süreyya (1991), Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeyinin Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Kossek, Ellen E. ve Cynthia Ozeki (1998), "Work-Family Conflict, Policies, and The Job-Life Satisfaction Relationships: A Review and Directions for Organizational Behavior Human Resources Research", Journal of Applied Psychology, 83 (2): 139-149.
  • Lambert, Susan J. (1990), "Processes Linking Work and Family: A Critical Review and Research Agenda", Human Relations, 43 (3): 239-257.
  • Lucas, Richard E., Eunkook M. Suh ve Ed Diener (1996), "Discriminant Validity of Well-Being Measures", Journal of Personality and Social Psychology, 71 (3): 616-628.
  • Lucas, Richard E. ve Carol L. Gohm (2000), "Age and Sex Differences in Subjective Well-Being Across Cultures", Diener, E. ve E. M. Suh (Ed.), Culture and Subjective Well-Being (Cambridge, MA: MIT Press): 291-317.
  • Miner, John B. (1992), Industrial-Organizational Psychology (England: McGraw Hill Pub.).
  • Mustafayeva, Lale ve Serkan Bayraktaroğlu (2014), "İş-Aile Çatışmaları ve Hayat Memnuniyeti Arasindaki İlişki: Türkiye ve İngiltere'deki Akademisyenlerin Karşılaştırılması", İşletme Bilimi Dergisi, 2 (1): 127-145.
  • Nordenfelt, Lennart (1993), Quality of Life, Health and Happiness (Syndey: Avebury Ashgate Publishing).
  • Özdevecioğlu, Mahmut ve Nihal Ç. Doruk (2009), "Organizasyonlarda İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Çalışanların İş ve Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33: 69-99.
  • Özyer, Kubilay, Öznur Azizoğlu ve Gülnaz Fahreeva (2011), "A Study about Relationship between Emotional Intelligence and Life Satisfaction", Akademik Bakış Dergisi, 25: 1-20.
  • Poelmans, Steven, Olena Stepanova ve Aline Masuda (2008), "Positive Spillover between Personal and Professional Life: Definitions, Antecedents, Consequences and Strategies", Korabik K., D. S. Lero ve D. L. Whitehead (Ed.), Handbook of Work-Family Integration, Research, Theory and Best Practices (London: Academic Press): 141-156.
  • Polatcı, Sema (2011), Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş Aile Yayılımı ve psikolojik İyi Oluşun Rolü, Yayımlanmamış Doktora Tezi (Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Polatcı, Sema (2014), "İş Aile Yayılımı ve Ölçme Aracının Türkçe'de Geçerlik ve Güvenilirlik Analizi", Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14 (27): 327-348.
  • Rogers, Jerry D., Kenneth E. Clow ve Toby, J. Kash (1994), "Increasing Job Satisfaction of Service Personel", Journal of Services Marketing, 8 (1): 14-26.
  • Ryan, Richard M. ve Edward L. Deci (2001), "To be Happy or to be Self-Fulfilled: A Review of Research on Hedonic and Eudaimonic Well-Being", Fiske, S. (Ed.), Annual Review of Psychology, 52: 141-166.
  • Sabuncuoğlu, Zeyyat (2000) (Ed.), İşletmelerde Çağdaş Yaklaşımlar, Zekai Yılmaz ve Hakkı Soydan Anısına (Bursa: Uludağ Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü).
  • Sandberg, Jonathan G., Jeremy B. Yorgason, Richard B. Miller ve E. Jeffrey Hill (2012), "Family-to- Work Spillover in Singapore: Marital Distress, Physical and Mental Health, and Work Satisfaction", Family Relations, 61(1): 1-15.
  • Seligman, Martin E. P. ve Mihaly Csikszentmihalyi (2000), "Positive Psychology: An Introduction", American Psychologist, 55 (1): 5-14.
  • Şimşek, Şerif, Tahir Akgemci ve Adnan Çelik (1998), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış (Ankara: Nobel Yayın Dağıtım). Spector, Paul E. (2016), Job Satisfaction Survey, JSS, http://shell.cas.usf.edu/~pspector/scales/jssovr.html (08.02.2016)
  • Spector, Paul E. (1985), "Measurement of Human Service Staff Satisfaction: Development of the Job Satisfaction Survey", American Journal of Community Psychology, 13 (6): 693-713.
  • Sümer, Canan ve Patrick A. Knight (2001), "How do People with Different Attachment Styles Balance Work and Family? A Personality Perspective on Work-Family Linkage", Journal of Applied Psychology, 86 (4): 653-663.
  • Tekingündüz, Sabahattin, Aysu Kurtuldu ve Sibel Öksüz (2015), "İş-Aile Yaşam Çatışması, İş Tatmini ve İş Stresi Arasındaki İlişkiler", Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3 (4): 27-42.
  • Telman, Nursel ve Pınar Ünsal (2004), Çalışan Memnuniyeti (İstanbul: Epsilon Yayını).
  • Tiedje, Linda B., Camille B. Wortman, Geraldine Downey, Carol Emmons, Monica Biernat ve Eric Lang (1990), "Women with Multiple Roles: Role-Compatibility Perceptions, Satisfaction, and Mental Health", Journal of Marriage and the Family, 52 (1): 63-72.
  • Tınaz, Pınar (2006), Çalışma Yaşamından Örnek Olaylar (İstanbul: Beta Kitap).
  • Voydanoff, Patricia (2002), "Linkages between the Work-Family Interface and Work, Family and Individual Outcomes: An Integrative Model", Journal of Family Issues, 23 (1): 138-164.
  • Wayne, Julie H., Nicholas Musisca ve William Fleeson (2004), "Considering the Role of Personality in the Work Family Experience: Relationships of the Big Five to Work Family Conflict and Facilitation", Journal of Vocational Behavior, 64(1): 108-130.
  • Yelboğa, Atilla (2009), "Validity and Reliability of the Turkish Version of the Job Satisfaction Survey (JSS)", World Applied Sciences Journal, 6(8): 1066-1072.
  • Yetim Ünsal (2001), Toplumdan Bireye Mutluluk Resimleri, 1. Baskı (İstanbul: Bağlam Yayınları).
  • Yıldırım, Selami (1995), "Yöneticilerin Algıladıkları Iİş Tatmini", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50 (1-2): 441-451.
  • Yılmaz, Gözde, Aşkın Keser ve Sayım Yorgun (2010), "Konaklama İşletmelerinde Çalışan Sendika Üyelerinin İş Ve Yaşam Doyumunu Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması", Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 6 (1): 87-107.
  • Yüksel, İhsan (2005), "İş-Aile Çatışmasının Kariyer Tatmini, İş Tatmini ve İş Davranışları ile İlişkisi", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2): 301-314.
Ankara Üniversitesi SBF Dergisi-Cover
  • ISSN: 0378-2921
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1943
  • Yayıncı: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi