A. Serap FIRAT

11754

Çevre Etiği Kavramı Üzerine Yeniden Düşünmek

Bu makalenin temel amacı, etik perspektif taşıyan ana kuramları tartışmak ve bu tartışmalardan yola çıkarak, çevre sorunlarının temel tercihler yapma sorunu olduğunu işaret etmektir. Bu amaçla, etik kavramının ahlak, din ve adalet kavramlarından farklılığı ele alınmaktadır. 21.yy'ın sorunları çevre, toplum ve yaşam tarzı ile ilintilidir. Bu nedenle, günümüzde, toplum, politik, ekonomik ve sosyal bir değişimle yüzyüze gelmiştir. Sürekli değişen dinamik bir ortamda, yaşam tarzının değişime uyum sağlaması bir gerekliliktir. Ekolojik krizimizin tarihsel kökleri göz önüne alındığında, davranışsal bir değişimin yanında, çevre algılayışımızın mutlaka yeni bir bağlamda ele alınması gerekmektedir.

Rethinking of the Concept of Environmental Ethics

The main objective of this article is to discuss main theories of the ethical perpectives and to point ont that the problem of environment is a problem of making fundemental pfeferences of the ejusting approaches. To this end, it is considered how this concept of ethics differs from morality, regionality and jııstice. The problems of the 21 st century are related ecology, commıınity and lifestyle. So in our day, society comes face to face with important changes for political, economic, technologic and social elements. There is the necessity for the lifestyle to adapt themselves to the change in an already dynamic process. Because of the historical roots of our Ecological Crisis, behavioral change must be taken into the new context of the Environmental Thought.
PDF

___

  • AĞAOĞULLARI, M.Ali (1994), Kent Dev/etinden imparatorluğa (Ankara: imge Kitabevi).
  • AĞAOĞULLARI, M.Ali/KÖKER, Levent (1991), Tanrı Devletinden Kral Devlete (Ankara: imge Kitabevi).
  • ALGAN, Nesrin (1995), "Çevre Gerçeğinin Küresel Düzeyde Ele Alınışı," Yeni Türkiye 5, Çevre Özel Sayısı.
  • AMIN, Samir (1993), Avrupamerkezcilik (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Mehmet Sert).
  • ANTES, Peter (1999), "insanlığın Bir Ortak Mirası Var Mı?," (TEZEL, Y. Sezai (Ed.), Dünya, islamiyet ve Demokrasi (Ankara: Wulf Schönbohm, Konrad Adenaur Vak. Yay.).
  • ARAT, Necla (1987), Etik ve Estetik Değerler (Say Yay., 2.Bas.).
  • ATICI, Medar (1997), "Çağlar Boyunca Önemini Yitirmemiş Bir Çağrı: Kendini Bil!," Cogito 10 Öyleyse Descartes, (İstanbul: YKY.).
  • BAHRO, Rudolf (1989), Nasıl Sosyalizm, Hangi Yeşil, Ne için Sanayi? (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Der.Tanıl Bora).
  • BAUDRILLARD, Jean (1998), Kusursuz Cinayet (istanbul: Ayrıntı Yayınları) (Çev. Necmeddin Sevil)
  • BILLINGTON, Ray (1997), Billington, Felsefeyi Yaşamak (Ahlak Düşüncesine Giriş) (İstanbul: Ayrıntı Yayınları) (Çev. Abdullah Yılmaz ).
  • BOOKCHIN, Murray (1994), Özgürlüğün Ekolojisi-Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü, (İstanbul: . Ayrıntı Yayınları) (Çev.Alev Türker).
  • BRZEZINSKI, Zbigniev (1994), Kontrolden Çıkmış Dünya (İstanbul: T.İş Bankası Kültür Yayınları Genel Yayın:337, Sosyal Felsefi Dizi:41) (Çev:Haluk Menemencioğlu).
  • BUDAK, Selçuk, (2000), Psikoloji Sözlüğü (Ankara: Bilim ve Sanat).
  • CANETTI, Elias (1998), Kitle ve iktidar (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Gülşat Aygen).
  • CASTORIADİS, Cornelius (1993), Dünyaya insana ve Tabiata Dair (istanbul: İletişim Yay.) (Çev.Hülya Tufan).
  • CENGİZ, Erdal (1998), "Törebilimde Değer ve Ölçüt Sorunu," Doğu-Batı, Yıl:1, Sayı:4.
  • CHOSSUDOWSKY, Michel (1999), Yoksulluğun Küreselleşmesi (İstanbul: Çivi Yazıları) (Çev.Neşenur Domaniç).
  • Çevre Özel ihtisas Komisyonu Raporu, (1994), Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (Ankara).
  • DAVRAN, Zeynep (1999), "İnsan Haklarının Düşünsel Temelleri," İnsan Haklarının Gelişimi, TUBA Bilimsel Toplantılar Serisi:9, Ankara.
  • DEMİRER, Mehmet Arif (1992), Ekopolitika (İstanbul: Anahtar Kitaplar).
  • DEMİRER, Göksel ve ark. (2000), "Marksist Ekoloji Anlayışı Üzerine," Marksizm ve Ekoloji,(Ankara: Öteki Yay.).
  • EAGLETON, Terry (1999), Postmodernizmin Yanılsamaları (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Mehmet Küçük).
  • ELGİN, Duane (1994), "Evren ve Ekoloji," Derin Ekoloji (İzmir: Ege Yay.) (Der.Günseli Tamkoç).
  • EKİNCİ, Oktay (1994), Çevreciliğin ABC'si (İstanbul: Simavi Yayınları). Felsefe Sözlüğü (1991), (İstanbul: Cem Yayınevi) (Çev.Aziz Çalışlar).
  • FEYERABEND, Paul (1995), Akla Veda (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Ertuğrul Başer).
  • FROMM, Erich (1991), Psikanaliz ve Din (insan Bir Tanrı Mı?) (İstanbul: Arıtan Yay., 2.Bas.).
  • FUKUYAMA, Francis, (1998), Güven (Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması) (Ankara: T.İş Yay.) (Çev.Ahmet Buğdaya).
  • GIDDENS, Anthony (1998), Modernliğin Sonuçları (İstanbul: Ayrıntı Yay., 2.Bas.) (Çev.Ersin Kuşdil).
  • GOROWITZ, Samuel (1981), "John Rawls:Bir Adalet Kuramı," DE CRESPIGNY, Anthony/MINOGUE, Kenneth R. (Eds.) Çağdaş Siyaset Felsefecileri (İstanbul: Remzi Kitabevi).
  • GOTTIENER, Mark (2001), "Mekan Kuramı Üzerine Tartışma: Kentsel Praksise Doğru," Praksis (Kent ve Kapitalizm), Ankara.
  • GÖRMEZ, Kemal (1997), Çevre Sorunları ve Türkiye (Ankara: Gazi Büro).
  • HABERMAS, Jurgen (1999), Öteki Olmak Ötekiyle Yaşamak (İstanbul: YKY Cogito) (Çev.İlknur Aka).
  • HANÇERLİOĞLU, Orhan (2000), Felsefe Sözlüğü (İstanbul: Remzi Kitabevi, 12.Bas.).
  • HARDT, Michael ve NEGRI, Antonio (2001), imparatorluk (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Abdullah Yılmaz).
  • HOBSBAV/M, Eric (1999), Kısa 20.Yüzyıl (İstanbul: Sarmal Yay.) (Çev.Yavuz Alogan).
  • HOCAOĞLU, Durmuş (1998), "Descartes Felsefesinde Bir Problem Alanı Olarak Ahlak," Doğu-Batı, Yıl:1, Sayı:4, Ankara.
  • IŞIKTAÇ, Yasemin (2000), "Hukukun Hukuka Aykırılığa Yol Açması Sorunu," 2000 Hukuk Kurultayına Sunulan Tebliğler (Yayınlanmamış), Ankara.
  • İNAN, Kemal, (1984), "Pozitivizmin Aydınlanması ve Jurgen Habermas," Toplum ve Bilim 27, Ankara.
  • KAPLAN, Ayşegül (1997), Küresel Çevre Sorunları ve Politikalar (Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yay: 18).
  • KAYRA, Erol (1997), "Voltaire'de Ahlak Anlayışı," Cogito Kent ve Kültürü (İstanbul: YKY).
  • KILIÇBAY, Mehmet Ali (1998), "Economica'nm Dublörü Ethica," Doğu-Batı, Yıl:1, Sayı:4, Ankara.
  • KONGAR, Emre (1998), 2000li Yıllarda Türkiye (İstanbul: Remzi Kitabevi, 2.Bas.).
  • KUÇURADI, lonna (1999), "İnsan Hakları Düşüncesinin Işığında İnsan Hakları Belgeleri," insan Haklarının Gelişimi, TUBA Bilimsel Toplantılar Serisi:9, Ankara.
  • LIPIETZ, Alain, "Uluslararası İşbölümünde Yeni Eğilimler: Birikim Rejimleri ve Düzenleme Tarzları," Toplum ve Bilim.
  • METZNER, Ralph (1994), "Ekoloji Çağı," TAMKOÇ, Günseli (Der.), Derin Ekoloji (İzmir: Ege Yay.).
  • ÖZDEK, E.Yasemin (1993), insan Hakkı Olarak Çevre Hakkı (Ankara: TODAİE Yay:249).
  • ÖZER, M.Akif (2001), "Ekolojik Harekette Yol Ayrımı: Yeşiller ve Derin Ekoloji," Yerel Yönetim ve Denetim, C.6, S.9, Ankara.
  • ÖZKÖK, Gülriz (2000), "insan Hakları Bakımından Adalet Teorisi," 2000 Hukuk Kurultayına Sunulan Tebliğler (Yayınlanmamış), Ankara.
  • POLITZER, Georges (1979), Felsefenin Temel ilkeleri (İstanbul: Sosyal Yayınlar, 5. Bas.) (Haz. BESSE, Guy /'CAVERING, Maurice).
  • POPPER, Kari (1989), Açık Toplum ve Düşmanları (Cilt II) Hegel, Marx ve Sonrası (İstanbul: Remzi Kitabevi, İkinci Basım) (Çev.Harun Rızatepe).
  • POPPER, Karl (2001), Daha iyi Bir Dünya Arayışı (İstanbul: YKYCogito) (Çev.ilknur Aka).
  • ROBERTSON, Roland (1998), "Toplum Kuramı, Kültürel Görecelik ve Küresellik Sorunu," KING, Anthony D. (Der.), Küreselleşme ve Dünya Sistemi (Ankara:Bilim ve Sanat Yay.) (Çev.: Gülcan Seçkin ve Ümit Hüsrev Yolsal).
  • RUSSEL, Bertrand (1972), Din ile Bilim (Ankara: Bilgi Yay., 2.Bas.) (Çev.Akşit Göktürk).
  • SARIBAY, Ali Yaşar (1998), "Politik Teori, Modernite ve Etik," Doğu-Batı, Yıl:1, Sayı:4, Ankara.
  • ŞENEL, Alaeddin (1997), "İÖ 21.Yüzyıldan İS 21 .Yüzyıla Sihir, Din, Bilim, Metabilim," Bilim ve Ütopya, S:39, Eylül.
  • TANİLLİ, Server (2000), İnsanlığı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor (İstanbul: Adam Yay.).
  • TEPE, Harun (1998), "Bir Felsefe Dalı Olarak Etik," Doğu-Batı, Yıl:1, Sayı:4, Ankara.
  • THUROW, Lester, (1997), Kapitalizmin Geleceği (Bugünün Ekonomik Güçleri Yarının Dünyasını Nasıl Şekillendiriyor?) (İstanbul: Sabah Kitapları, Çağdaş Bakışlar Dizisi 14) (Çev.Serpil Demirtaş ve Nevin ilseven).
  • TONT, Sargun (1996), "Çevre ve Etik," Bilim ve Teknik, S. 343, TÜBİTAK Yay., Ankara.
  • TOURAINE, Alain (2000), Birlikte Yaşayabilecek miyiz (İstanbul: YKY) (Çev.Olcay Kunal).
  • TOYNBEE, Arnold/IKEDA, Daiseku (1992), Yaşamı Seçin (Diyalos) (Ankara: AÜ.Basımevi) (Haz.Richard L.Gage; Çev.Umut Arık).
  • Türkçe Sözlük, (1998), (Ankara: TDKYay.549).
  • URRY, John (1999), Mekanları Tüketmek (İstanbul: Ayrıntı Yay.) (Çev.Rahmi G.Öndül).
  • ÜNDER, Hasan (1996), Çevre Felsefesi (Ankara: Doruk Yay.).
  • ÜNDER, Hasan (1997), "Çevre Ahlakı:insanmerkezcilik ve Çevremerkezcilik," Adakentliyim 97/2, Yıl.3, S.10, Haziran-Ağustos, Ankara.
  • Türkiye'nin Çevre Politikası Nedir, Ne Olmalıdır (1987) (Ankara: Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını).
  • WEST, Ross Evan (1994), "Yeranamız Gaia-James Lovelock ve Gezegen Birliği Görüşü," Derin Ekoloji (İzmir: Ege Yay.) (Der.Günseli Tamkoç).
  • ZEDLIN, Theodore (2000), İnsanlığın Mahrem Tarihi (İstanbul: Ayrıntı Yay., 2.Bas.) (Çev.Elif Özsayar).
Ankara Üniversitesi SBF Dergisi-Cover
  • ISSN: 0378-2921
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1943
  • Yayıncı: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Ayhan Yalçınkaya (2003) Küf: Dede Korkut, Said Nursî ve Hz. Ali Üzerine Bir Yorumsama (Ankara, METU Press, 171 s.)

Ahmet Murat AYTAÇ

Türkiye'de Yasa Önerisi Hazırlama ve Norm Koyma Tekniği ve Yasamacı Mesleğinin Nitelikleri Üzerine

İbrahim ARAÇ, Şeref İBA

Siyasetin Evrensel Sorunu: İktidarın Meşruiyeti-Meşruiyetin İktidarı

Halis ÇETİN

Çevre Etiği Kavramı Üzerine Yeniden Düşünmek

A. Serap FIRAT

Fransız Devrimi'nin İlk İki Yılında Cumhuriyet Tartışmaları

Mehmet Ali AĞAOĞULLARI

"Marksizm ve Hukuk" Yazın İncelemesi

Onur KARAHANOĞULLARI