Yeni borçlar kanunu düzenlemeleri çerçevesi nde asıl iş verenin müteselsil sorumluluğunun niteliği

İş Kanununda düzenlenen asıl işveren alt işveren ilişkisi, yarattığı sorumluluk bağlamında Borçlar Kanunu ile de yakın ilişki içindedir. Zira alt işverenin işçilerine karşı asıl işverenin sorumluluğu, müteselsil sorumluluk olarak düzenlenmiştir ve bu konu Borçlar Kanununda düzenlenmektedir. Sözü edilen sorumluluk borçlar hukuku öğretisinde yıllardan beri tam ve eksik teselsül olmak üzere iki başlık altında ele alınmaktadır. Mevcut Borçlar Kanununda da bu ayrıma dayanak maddeler olduğu kabul edilmektedir. Konu, iş hukukunda asıl işverenin sorumluluğu açısından da değerlendirmelere tabi tutulmuştur. Ancak yapılan değerlendirmelerde bir istikrar sağlanamamıştır. Gerek öğretide gerek yargı kararlarında, bu sorumluluğu eksik teselsül olarak tanımlayanlar olduğu gibi tam teselsül ile açıklayanlar da bulunmaktadır. Oysa bu ayrım sadece teorik bir tartışma konusu olarak görülmemelidir. Zira asıl işverenin müteselsil sorumluluğunun tam ya da eksik teselsül ilkelerine oturtulması, sorumluluğun kapsamında önemli farklılıklar yaratmaktadır. Tüm bu tartışmaların sürdüğü dönemde, 1.7.2012’de yürürlüğe girecek olan yeni Borçlar Kanunu, müteselsil sorumluluk konusunda çok önemli bir değişikliğe gitmiş ve eksik teselsülü ortadan kaldırmıştır. Bu durum, asıl işverenlerin sorumluluğunun kapsamında önemli sonuçlar doğuracak gibi görünmektedir. O nedenle bu çalışmada, yeni düzenlemenin işverenlerin sorumluluklarında yaratacağı etkiler ele alınmakta ve tartışmaya açılmaktadır.

The legal nature of main employer’s joint liability according to the new code of obligations

The relationship between the subcontractor and the main employer is in a close relationship with Code of Obligations, even it is mainly prescribed in Labour Code. This is because the liability of the main employer towards the employees of the subcontractor is prescribed as jointly liability and the subject of join tly liability is prescribed in Code of Obligations. For years, jointly liability has been examined by doctrine in two subtitles, as perfect and imperfect so lidarity. It is accepted that there are provisions which form this differentiation in Code of Obligations. This subject is also examined in terms of the liability of main employer. However, consensus is not attended. The liability of main employer is presumed as perfect jointly liability by a part of doctrine and as imperfect liability by the other part of doctrine. However, this differentiation should not be presumed as a theoretical controversy. Because the scope of the liability of main employer depends on the type of the jointly liability. While this controversy lasts, the new Code of Obligations, which is going to enter into force in 1.7.2012, abolished the imperfect solidarity. This amendment is seemed to constitute im portant consequences in terms of the scope of main employer’s liability. Therefore, in this article, the effects of the new provisions will be examined and brought into sharp relief.

PDF

___

Akıntürk, Turgut (1971). Müteselsil Borçluluk, Ankara.
Akyiğit, Ercan. (2008). İçtihatlı Açıklamalı 4857 Sayılı İş Kanunu Şerhi, Ankara.
Ayan, Özge. (2010). Türk İş Hukukunda Alt İşverenlik İlişkisi, İHSGHD, Sayı 10.
Aydemir, Murteza (1993). Türk Hukukunda İşveren, İşveren Vekili ve Alt İşveren Kavramları, İstanbul.
Aydınlı, İbrahim. (2008). Türk İş Hukukunda Alt İşveren İlişkisi ve Muvazaa Sorunu, Ankara.
Aykaç, H.Bahar. (2010). Alt İşveren, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Canbolat, Talat. (1992). Türk İş Hukukunda Asıl İşveren- Alt İşveren İlişkileri, İstanbul.
Çankaya, Osman Güven/Çil, Şahin. (2009). İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Ankara.
Çelik, Nuri. (2010). İş Hukuku Dersleri, İstanbul.
Çifter, Algun. (Mart 1997). Karar İncelemesi, Çimento İşveren Dergisi.
Demir, Fevzi. (Temmuz 2003). 4857 Sayılı İş Kanunu’nun Başlıca Yenilikleri ve Uygulamadaki Muhtemel Etkileri, Mercek.
Ekonomi, Münir. (Eylül 1991). Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkileri ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, Tekstil İşveren.
Ekonomi, Münir. (2010). İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2007, İstanbul.
Elbir, Halit Kemal. (Ocak-Mart 1991). Asıl İşveren-Alt İşveren Kavramları Hakkında Bazı Düşünceler, İş Hukuku Dergisi.
Eren, Fikret. (2003). Türk Borçlar Hukuku, İstanbul.
Eren, Fikret (2010). Türk Borçlar Hukuku, İstanbul.
Güzel, Ali. (Eylül 1993). Alt İşveren (Taşeron) Uygulamasının Endüstri İlişkileri Sistemine Etkileri, Çimento İşveren Dergisi.
Karayalçın, Yaşar. (1992). Rücu Davalarında Zamanaşımının İşlemeye Başlayacağı Tarih, Yargıtay Dergisi, Sayı 2.
Kılıçoğlu, Ahmet. (1979). Türk Borçlar Hukukunda Kanuni Halefıyet, Ankara.
Kılıçoğlu, Mustafa/Şenocak, Kemal. (2008). İş Kanunu Şerhi, C.1, İstanbul.
Kırca, Çiğdem. (2006). Müteselsil Sorumlulukta Borçlar Kanunu Tasarısı ile Getirilen Değişiklikler, Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, Ankara.
Narmanlıoğlu, Ünal. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinden Doğan Sorumluluklar, Türk İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Legal Vefa Toplantıları II.
Oğuzman, Kemal / Öz, Turgut (2010). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul.
Reisoğlu, Safa. (2010). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul.
Sümer, Haluk Hadi (2010). İş Hukuku, 2000.
Süzek, Sarper. (2009). İş Hukuku, İstanbul.
Şahlanan, Fevzi. (Temmuz-Eylül 1992). Türk İş Hukukunda Alt İşveren, İHD.
Taşkent, Savaş. (Nisan-Haziran 2004). Alt İşveren, İHSGHD.
Tekinay, S./Akman, S./Burcuoğlu, H./Altop, A. (1993). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul.
Tuncay, Can. (1991). Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkileri ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, Uygulamada Toplu İş Sözleşmeleri Grev ve Lokavt Semineri, Bolu.
Yenisey, Kübra Doğan. (2010). Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi ve Bu İlişkiden Kaynaklanan Hukuki Sorunlar, Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi ve Uygulamadaki Sorunlar, Panel ve Görüşmeler, 21 Şubat 2009 Antalya.