TERCÜMANDAN FAYDALANMA HAKKI ÇERÇEVESİNDE SANIĞIN SEÇTİĞİ DİLDE SAVUNMA YAPMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Ceza muhakemesinde yargılamanın yapıldığı dile hâkim olmayan şüpheli ve sanığın tercümandan faydalanma hakkına sahip olması mantıksal bir zorunluluk olarak kendisini göstermekte ve insan haklarına ilişkin metinlerde adil yargılanma hakkı kapsamında bir hak olarak değerlendirilmektedir. Tercümandan faydalanma hakkı, esasen yargılamanın yapıldığı dili anlayıp etkili bir biçimde kendisini ifade edemeyen şüpheli veya sanık bakımından öngörülmüş olmakla birlikte, farklı gerekçelerle yargılama diline hâkim olunmasına rağmen tercümandan faydalanmaya yönelik taleplerle karşılaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sanığın seçtiği dilde savunma yapması olarak adlandırdığımız bu durumun ceza muhakemesi hukukunun esasları çerçevesinde değerlendirilmesidir.

An Evaluation of the Defence by the Language of Choice within the Scope of the Right to Free Interpretation

The logical necessity for the suspect or the defendant who is not able to understand or to speak the language of the trial to have the free assistance of an interpreter is deemed as a right in human rights conventions. Although the right to have the assistance of an interpreter is spesifically for the suspect or defendant who cannot understand or speak the language used in court; due to a variety of reasons, it is demanded to have the assistance of an interpreter even if the language used in court perfectly spoken by accused or the defendant. The aim of this article, is to evalute the term, namely; "the defence by the language of choice", in the extent of criminal procedure law.

PDF

___

AMBOS, Kai, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Yargılama Hakları- Silahların Eşitliği, Çekişmeli Önsoruşturma ve AİHS m. 6-, (Çev. Yener ÜNVER), Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi, S. 3.
ARZOZ, Xabier, The Nature of Language Rights, JEMIE, Yıl 2007, S. 6. ATAK, Songül, "İnsan Hakları Komitesi ve Bireysel Başvuru Hakkı", Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, Prof. Dr. Hüseyin Hatemi'ye armağan, Yıl 2005, S.6.
BERK-SELIGSON, Susan, The Bilingual Courtroom- Court Interpreters in the Judicial Process, Chicago 2002.
BROWN-BLAKE, CELIA, "Fair Trial Language and Right to Interpretation", International Journal of Minority and Group Rigths, Yıl 2006, S. 13.
CARDI, Valeria, "Regional or Minority Language Use Before Juidicial Authorities: Provisions and Facts", Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe, Yıl 2007, S. 6.
GAIBA, Francesca, The Origins of Simultaneous Interpretation: The Nuremberg Trial, Ottawa 1998.
GÖZÜBÜYÜK, Şeref/ GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara 2007.
HALE, Sandra Beatriz, The Discourse of Court Interpreting, Amsterdam, 2004.
HARRIS, D. J., O'BOYLE, M., WARBRICK, C., Law Of The European Convention On Human Rights, Londra 1995.
HELLER, David, Language Bias In The Criminal Justice System, Criminal Law Quarterly, Yıl 1994, S. 37.
HENRARD, Kristin, Language and the Administration of Justice: The International Framework, International Journal on Minority and Group Rights 7: 75-108, 2000.
KARAKEHYA, Hakan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesi Bağlamında Ceza Muhakemesinde Duruşma, Ankara 2008.
KARTON, Joshua, Lost in Translation: International Criminal Trbiunals and the Legal Implications of Interpreted Testimony, Vanderbilt Journal of Transnational Law, Vol 41, S.1.
KUNTER, Nurullah/ YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2009.
LAVIGNE, Michele/ VERNON, McCAY, An Interpreter isn't Enough: Deafness, Language, And Due Process, Wisconsin Law Review, Yıl 2003, S. 1, 643-936.
MERAY, Seha(Çev.), Lozan Barış Konferansı Tutanaklar Belgeler, Ankara 1970.
ÖZBEK, Veli Özer/ KANBUR, Nihat, DOĞAN, Koray/ BACAKSIZ, Pınar/ TEPE, İlker, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2014.
ÖZYAVUZ, Senem, "Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesinde Adil Yargılanma Hakkı: Sanık Haklarına Genel Bir Bakış", Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ankara 2004.
PANTOGA, "Heather, Injustice in any Lanuguage: the Need for Improved Standarts Governing Courtroom Interpretation In Wisconsin", Marquette Law Review, Vol. 82, 1999.
PIATT, Bill, "Attorney as Interpreter, A Return to Babble",New Mexico Law Review, Vol. 20, Yıl 1990.
REAUME, Denise, Offiicial Language Rights: Intrinsic Value and the Protection of. Difference, KYMLICKA, W./ NORMAN, W. (eds.), Citizenship in Diverse Societies, Oxford, 2000.
RİFAT, Mehmet, Çeviri(bilim) nedir?, İstanbul 2004.
SELÇUK, Sami, "Ceza Adaletinde Bunalım ve Adil Yargılama ve Duruşma Açılarından Ceza Yargılaması Diyalektiğinin Kurulması", Adalet ve Yaşayan Hukuk, Ankara 2009.
SHULMAN, Michael, No Hablo Ingles: Court Interpretation as a Major Obstacle to Fairness for Non- English Speaking Defendants, Vanderbilt Law Review, C. 46,Yıl 1993.
SUMMERS, Sarah, Fair Trials, Oxford 2007.
ŞAHİN, Cumhur/ GÖKTÜRK, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku- II, Ankara 2015.
TEZCAN, Durmuş, "Tercümandan Yararlanma Hakkı", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 52, S. 1.
TEZCAN, Durmuş/ ERDEM, Mustafa Ruhan/ SANCAKTAR, Oğuz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye'nin İnsan Hakları Sorunu, Ankara 2004.
TRECHSEL, Stefan, Human Rights in Criminal Proceedings, Oxford 2006.
TUNÇ, Hasan, "Uluslararası Sözleşmelerde Azınlık Hakları Sorunu ve Türkiye", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt VII, Yıl 2004, S. I-II.
Tutanaklarla Ceza Muhakemesi Kanunu, T.C. Adalet Bakanlığı Yayın İşleri Dairesi Başkanlığı, Ankara 2005.
ÜNVER, Yener/ HAKERİ, Hakan, Sorularla Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2006.
WOEHRLING, Jean Marie, The European Charter for Regional and Minority Languages- A Critical Commentary, Strasbourg 2005.
YAŞAR, Osman, Uygulamalı ve Yorumlu 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, Ankara 2005.
YAZICI, Mine, Çeviribilimin Temel Kavram ve Kuramları, İstanbul 2010.