KARADENİZ'DE DENİZ ALANI SINIRLANDIRMASI DAVASI (ROMANYA/UKRAYNA) ve ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN ETKİLERİ

Romanya ile önce Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB), 1991 yılından sonra ise, Ukrayna arasında devam eden kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge sınırlandırması sorunu, 16 Eylül 2004 tarihinde Romanya tarafından yapılan başvuru ile Uluslararası Adalet Divanı (UAD) önüne taşınmıştır. UAD’nin, bölgenin coğrafi özelliklerini göz önünde bulundurarak, Serpents Adası’nın hukuki niteliği ile ilgili tartışmalara hiçbir şekilde girmeyip, deniz alanı sınırlandırmasında eşit uzaklık çizgisinin tespiti için uygun esas noktaları belirlerken, söz konusu Ada’yı dikkate almaması; bir başka ifadeyle adı geçen Ada’ya kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge tanımaması, Türkiye-Yunanistan Ege Denizi karasuları/kıta sahanlığı uyuşmazlığı ve Yunanistan ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Türkiye arasındaki Doğu Akdeniz kıta sahanlığı/münhasır ekonomik bölge sınırlandırması sorunu bakımından büyük önem taşımaktadır. Bunun yanında, Karadeniz’de Deniz Alanı Sınırlandırması Davası’na ilişkin verilen Karar’da belirlenen sınırın, üçüncü devletlerin çıkarlarının etkileneceği yere kadar süreceğinin kararlaştırılarak, mutlak bir bitiş noktası tayin edilmemesi; ilgili alanda münhasır ekonomik bölge ve kıta sahanlığı sınırları henüz sonuca ulaşmayan Türkiye ve Bulgaristan’ı ilgilendirmektedir. Üzerinde durulan sınırlandırmanın en kısa sürede yerine getirilmesi; Karar’da bitiş noktası kesin biçimde belirlenmeyen sınırın tamamlanmasını ve bölge devletleri arasında yaşanması muhtemel uyuşmazlıkların önüne geçilmesini sağlayacaktır.

A The Case of Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine) and Its Eff ects in Terms of International Law

The ongoing issue of delimitation of continental shelf and exclusive economic zone, firstly between Romania and Union of Soviet Socialist Republics (USSR), and between Romania and Ukraine after 1991, was brought before the International Court of Justice (ICJ) by Romania on 16th September 2004. The ICJ, having considered the geographical features of the region and having disregarded the discussions on the legal characteristics of Serpents’ Island, did take no account of the presence of the Island in question while designating appropriate reference points for the determination of the equal-distance line in the maritime delimitation; in other words, it did not bestow continental shelf and exclusive economic zone on the Island. This stance adopted by the ICJ is of vital importance within the context of the Aegean Sea territorial waters/continental shelf dispute between Turkey and Greece, and of the Eastern Mediterranean Sea delimitation of continental shelf and exclusive economic zone dispute between Greece, Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus and Turkey. Further, in the case of maritime delimitation in the Black Sea, the verdict of delimitation may reach up to a certain extent so long as the third state parties’ interests are not affected, the lack of determination of an absolute terminus ad quem, is of particular concern to Turkey and Bulgaria as the disputes over exclusive economic zone and continental shelf boundaries between these States have not been settled. Forthwith execution of the accentuated delimitation process shall provide a certain determination of the boundaries, of which the terminus ad quem was not established by the verdict, and shall prevent the probable disputes amongst the regional nations.

___

  • ACER, Yücel (2008): "Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasında Adaların Rolü ve Devletlerarası Uygulama", Uluslararası Hukuk ve Politika, C.4, No.16, s.1-18.
  • ACER, Yücel (2013): "Deniz Alanlarının Sınırlandırılması Hukuku", Doğu Akdeniz'de Hukuk ve Siyaset, Ankara, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, s.307-327.
  • AÇIKGÖNÜL, Emre (2012): Deniz Yetki Alanlarının Hakça İlkeler Çerçevesinde Sınırlandırılması, İstanbul, Legal Yay.
  • AKSAR, Yusuf (2013): "Uluslararası Hukukta Deniz Alanlarının Sınırlandırılması: Doğu Akdeniz Uyuşmazlığı", 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler, No.2, s.225-238.
  • ANDERSON, David H. (2009): "Maritime Delimitation in the Black Sea", Law & Prac. Int'l Cts.Tribunals, Vol.8, No.3, s.306-327.
  • BAŞEREN, Sertaç Hami (2010): "Doğu Akdeniz Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı", SAD, No.8/14, s.129-184.
  • BAŞEREN, Sertaç Hami (2013): "Doğu Akdeniz Deniz Yetki Alanları Sınırlandırması Sorunu: Tarafların Görüşleri, Uluslararası Hukuk Kurallarına Göre Çözüm ve Sondaj Krizi", Doğu Akdeniz'de Hukuk ve Siyaset, Ankara, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay., s.253-307.
  • BAYILLIOĞLU, Uğur (2010): "Uluslararası Adalet Divanının Romanya ile Ukrayna Arasındaki Deniz Alanı Sınırlandırmasında Serpents Adasının Etkisine İlişkin Tespitleri", Çankaya University Journal of Law, No.7/1, s.23-41.
  • CAFLISH, Lucius (2010): "The Peaceful Settlement of Disputes on Maritime Delimitation", The Hamburg Lectures on Martime Aff airs 2007&2008, Heidelberg, Springer, s.177-194.
  • CAŞIN, Mesut Hakkı (2013): Modern Uluslararası Hukukun Temel Esasları Cilt 1, İstanbul, Legal Yay.
  • CEYHUN, Gökçe Çiçek/ORAL, Ersel Zafer (2011): "Türkiye'nin Deniz Alanlarındaki Sınır Anlaşmaları ve Güncel Durum", Uluslararası Deniz Hukuku'nda Kıyı Devletinin Gemilere El Koyma Yetkisinin Sınırları Sempozyumu, Trabzon 24-25 Mart 2011, Ankara, ORSAM, s.6-27.
  • ELFERINK, Alex Oude: "Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine)", http://www.haguej usticeportal.net/index.php ?id=10407.
  • GÖKALP, İbrahim (2008): Milletlerarası Adalet Divanı’nın Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasına Dair Kararlarında Dikkate Aldığı İlkeler, İstanbul, Beta Yay.
  • GÜNDÜZ, M. Aslan (2013): Milletlerarası Hukuk, Konu Anlatımı, Temel Belgeler, Örnek Kararlar, İstanbul, Beta Yay.
  • LATHROP, Coalter G. (2009): "Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine)", AJIL, Vol.103, No.3, s.543-549.
  • ORAL, Nilüfer (2010): "Case Concerning Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine) Judgement of 3 February 2009", Int'l J. Marine & Coastal L., Vol.25, No.1, s.115-141.
  • VATAMAN, Dan (2010): "Delimitation of the Continental Shelfs and Exclusive Economic Zones Between Romania and Ukraine at the International Court of Justice of the Hague", Journal of European Studies and International Relations, Vol.1, No.1, s.81-87.