İFANIN ALACAKLI YÜZÜNDEN İMKANSIZLAŞMASI

Hukukumuzda ifa imkansızlığının alacaklıdan kaynaklandığı durumlarda bu durumun sonuçlarının ne olacağı konusunda açık bir düzenlemeye yer verilmiş değildir. Bu nedenle doktrinde bugün için hakim görüş, ifa imkansızlığından alacaklının sorumlu olduğu hallere ilişkin olarak kanunda bir boşluğun bulunduğunu kabul etmektedir. Oysa, Kanunumuzun 117. maddesinin 2. fıkrasında, bir borcun borçlunun kusuru bulunmaksızın imkansızlaşması halinde, karşılıklı borçların sona ereceğinin açıkça kabul edilmiş olması karşısında, Kanun’un ifadesine açıkça aykırı bir yorumla, karşı edim borcunun varlığının süreceğini kabul etmek isabetli bir tutum değildir. Bu nedenlerle alacaklının, borçlunun borcunun imkansızlaşmasına ve bu şekilde sözleşmenin amacına ulaşmasına engel olan davranışlarını akdin müspet ihlali olarak kabul etmek ve Borçlar Kanunu’nun 96. maddesi gereğince alacaklının sorumlu olacağı sonucuna ulaşmak gerekmektedir

Anahtar Kelimeler:

İfa, imkansızlık, borcun sona ermesi, akdin müspet ihlali

Supervening Impossibility due to the Circumstances for which the Obligee is Responsible

The legal consequences of the supervening impossibility due to the circumstances caused by the obligee are not explicitly regulated under Turkish Law. Therefore, it is accepted by the dominant views in the jurisprudence that there is a legal gap regarding the supervening impossibility due to the circumstances for which obligee is responsible. However, accepting that the counter-performance shall still exist is a contradictory interpretation of the Article 117 paragraph 2 of the Code of Obligations where it is clearly stated that the mutual obligations is deemed to be discharged in case of a supervening impossibility due to the circumstances for which obligor is not responsible. Conclusively, the acts of the obligee which cause the obligations of the obligor to be impossible and therefore the purpose of the contract to be frustrated shall be accepted as the positive breach of contract and the obligee shall be responsible due to the article 96 of the Code of Obligation

Keywords:

Performance, impossibility, discharge of the contract, positive breach of contract,

PDF

___

Aepli, Viktor, Kommentar zum schweizerischen Zivilgesetzbuch, V. Band: Das Obligationenrecht, Teilband V 1h: Das Erlöschen der Obligationen, Erste Lieferung, Art.114-126 OR, 3. Auflage, Zürich 1991.
Akkanat, Halil, Alacaklı Temerrüdü Dışında Alacaklı Yüzünden Borcun İfa Edilemediği Başlıca Durumlar ve Sonuçları, İstanbul 1996.
Başoğlu, Başak, Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta Aynen İfa Talebi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2008.
Becker, Hermann, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Band IV: Obligationenrecht, I. Abteilung: Allgeimene Bestimmungen (Art. 1- 183), 2. Auflage, Bern 1941.
Berger, Bernhard, Allgemeines Schuldrecht, Bern 2008.
Bucher, Eugen, Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 2. Auflage, Zürich 1988.
Dural, Mustafa, Borçlunun Sorumlu Olmadığı Sonraki İmkansızlık (BK. 117), İstanbul 1976.
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 9. Bası, İstanbul 2006.
Gauch, Peter/ Schluep, Walter R., Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Band II, 6. Auflage, Zürich 1995.
Giger, Marcel, Die vom Gläubiger verschuldete Leistungsunmöglichkeit, Nern, Stuttgart, Wien 1992.
İnal, Tamer, Borca Aykırılık ve Sonuçları, İstanbul 2004.
İnan, Ali Naim, Die Unmöglichkeit der Leistung im deutschen, schweizerischen und türkischen Recht, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1956.
Koç, Nevzat, İsviçre ve Türk Hukukunda Alacaklının Temerrüdü, Ankara 1992.
Oğuzman, M. Kemal/ Barlas, Nami, Medeni Hukuk, Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 14. Bası, İstanbul 2008.
Oğuzman, M. Kemal/ Öz, M. Turgut, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 6. Bası, İstanbul 2009.
Oser, Hugo/ Schönenberger, Wilhelm, Kommentar zum schweizerischen Zivilgestezbuch, Band V: Obligationenrecht, I. Halbband: Allgeimene Bestimmungen (Art. 1-183), 2. Auflage, Zürich 1929.
Öz, M. Turgut, İş Sahibinin Eser Sözleşmesinden Dönmesi, İstanbul 1989.
Schwenzer, Ingeborg, Schweizerischer Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 4. Auflage, Bern 2006.
Serozan, Rona, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Üçüncü Cilt, İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, İstanbul 2006.
Tunçomağ, Kenan, Türk Borçlar Hukuku, cilt I, Genel Hükümler, 6. bası, İstanbul 1976.
Üçer, Mehmet, Alacaklının Temerrüdü, Ankara 2007.
Wiegand, Wolfgang, Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art. 1-529 OR (Honsell/ Vogt/ Wiegand), 4. Auflage, Basel 2007.
Yavuz, Cevdet/ Özen, Burak/ Acar, Faruk, Türk Borçlar Hukuku, Özel Hükümler, 7. Bası, İstanbul 2007.