Emval-i metruke kapsamındaki mülkiyet davalarının Avrupa insan hakları mahkemesi süreci açısından değerlendirilmesi

1915 yılından itibaren başka mahallere nakledilen ve kaybolan kişilerin terk edilmiş mallarının (emval-i metruke) mahkeme kararıyla tasfiye edilmesi ve elde edilen gelirin daha sonra Bütçeye irat kaydedilmesi, mülkiyet hakkına müdahale anlamında günümüzde tekrar tartışmaya açılmıştır. Emval-i Metruke kapsamındaki mülkiyet iddiaları iç hukuk kadar, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi süreci açısından da incelemeyi gerektirmektedir. Bu anlamda incelememizin amacı, emval-i metruke mevzuatı kapsamındaki mülkiyet iddialarını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde ortaya çıkabilecek süreç açısından değerlendirmektir. Bunun için de, ilk önce genel anlamda mülkiyet davalarının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ndeki seyri açıklanmış, daha sonra ise emval-i metruke kapsamındaki mülkiyet iddiaları açısından ortaya çıkabilecek ihtimaller üzerinde durulmuştur.

An evaluation of the cases regarding the right to property within the context of ‘abadoned property’ in the perspective of the ECHR procedure

Liquidation of the abandoned property of displaced and disappeared persons since 1915 by a court order and recording the revenue thereof as an income to the Budget are being rediscussed within the framework of interference with a property right, currently. The claims to the right of property within the context of abadoned property requires to be assessed by both internal law and litigation in European Court of Human Rights (ECHR) perspectives. The purpose of this Article is to evaluate claims to the right of property within the context of procedural possibilities in relation to the ECHR. Primarily, the status of the cases pertaining to the right of property before the ECHR is described. The possible outcomes of the prospective claims before the ECHR an right to property within the context of abandoned property is assessed thereupon.

___

  • Başpınar, Veysel. (Ocak-Haziran 2012). Eşya Hukuku ve Yargı Kararları Açısından Emval-i Metrûke, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, s. 61-111.
  • Dağlı, Hakkı. (2007). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığı Altında Mülkiyet Hakkı. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Eroğlu, Tayfun. (2008). Tehcirden Milli Mücadele’ye Ermeni Malları (1915- 1922). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Etgü, Mehmet Akif. (2009). Kamu Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Mülkiyet Hakkına Bakışı. İstanbul: XII Levha Yayınları.
  • Gemalmaz, H. Burak. (2009). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Mülkiyet Hakkı. İstanbul: Beta Basın Yayın Dağıtım A. Ş.
  • Gemalmaz, H. Burak. (2011). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Açısından Mülkiyet Hakkının Sınırlanmasında “Adil Denge” İlkesi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 69, Sayı 1-2, s. 649-673.
  • Gözübüyük, A. Şeref / Gölcüklü, Feyyaz. (2011). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulanması (9. Bası). Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Grigic, Aida / Mataga, Zvonomir / Longar, Matija / Vilfan, Anna. (2007) Avrupa İnsan Hakları Kapsamında Mülkiyet Hakkı - Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Ek Protokollerinin Uygulanmasına İlişkin Kılavuz Kitap (çev. Özgül Heval Çinar ve Abdulcelil Kaya). Avrupa Konseyi İnsan Hakları El Kitapları, No10.
  • Kardeş, Salâhaddin. (2008). “Tehcir” ve Emval-i Metrûke Mevzuatı. Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını.
  • Pazarcı, Hüseyin. (2011). Uluslararası Hukuk Dersleri, 1. Kitap. (Gözden Geçirilmiş 11. Baskı). Ankara. Turhan Kitabevi.