Üstün Zekalı ve Normal Gelişim Gösteren Çocukların, Mükemmeliyetçilik ve Öz-Saygı Düzeylerinin İncelenmesi

Araştırma, üstün zekalı ve normal gelişim gösteren çocukların, mükemmeliyetçilik ve öz-saygı düzeylerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışma İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü tarafından “Üstün Zekalı Çocukların Eğitimi Projesinin” yürütüldüğü bir devlet okulunda yürütülmüştür. Örnekleme ilköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerinden 53 üstün zekalı ve 31 normal gelişim gösteren toplam 84 öğrenci dahil edilmiştir. Veriler ‘Wisc-R Zeka Testi’, “OlumluOlumsuz Mükemmeliyetçilik Ölçeği” ve “Kültürden Arındırılmış Çocuklar İçin Öz-saygı Envanteri” kullanılarak toplanmıştır. Sonuçlar öz-saygının, cinsiyete ve zekaya bağlı olarak değişirken mükemmeliyetçiliğin zekaya bağlı olarak değişmediğini buna karşın kızların olumlu mükemmeliyetçilik puanlarının erkeklerden yüksek olduğunu göstermiştir. Bulgular, sosyo-duygusal eğitim programının mükemmeliyetçilik ve öz-saygı düzeylerine olan etkisinin önemini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Üstün Zekalı Çocuklar, Mükemmeliyetçilik, Öz-saygı, WISC-R, ZB

Investigation of Perfectionism and Self–Esteem Scores of Gifted and Average Students

The purpose of the study is to investigate gifted and average students’ perfectionism and self-esteem. The sample consists of 53 gifted and 31 average students who were 2nd and 3rd graders. Data were derived from the WISC-R Intelligence Test, Positive and Negative Perfectionism Scale and Culture Free SelfEsteem Scale for Children. For the total sample, the results revealed that while self-esteem showed difference regarding gender and intelligence, perfectionism did not present any difference. However, regarding the total sample it was found out that girls’ positive perfectionism scores were higher than boys. Another important finding of this study was the negative relation between self-esteem and negative perfectionism. The findings highlighted the importance of curriculum for perfectionism and self-esteem levels

Keywords:

Gifted Children, Perfectionism, Self-esteem, WISC-R, IQ,

PDF

___

Akan, A. (2001). "7- 12 Yaş Çocuklarında Görülen Uyum ve Davranış Bozuklukları ve Benlik Saygısı İlişkisi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Antony, M. M. ve Swinson, R. P. (2000). Mükemmeliyetçilik Dost Sandığımız Düşman. (Çev.: A. Açıkgöz). İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
Ashby, J. & Rice, K. (1999). Perfectionism, dysfunctional attitudes, and selfesteem: A structural equations analysis. Poster session presented at the Annual Meeting of the American Psychological Association, Boston, MA.
Ashby, J. & Rice, K. (2002). Perfectionism, dysfunctional attidutes and self-esteem: a structural equations analysis, Journal of Counseling and Development, 80(2), 197-208.
Ataman, A. (2004). Üstün Yetenekli/Zekalı Çocuk ile Yaşamak, R. Şirin, A. Kulaksızoğlu (Ed.) Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı, (ss. 56-72). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları: 63, I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Yayın Dizisi:1.
Avşaroğlu, S. (2007). "Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Öz-saygı, Karar Verme ve Stresle Başaçıkma Stillerinin Benlik Saygısı ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Baker, J. A. (1996). Everyday stressors of academically gifted adolescents. Journal of Secondary Gifted Education, 7, 356-368.
Battle, J. (1992). Culture-free self-esteem inventories: examiners manual (2nd Ed.). Austin, TX: PRO-ED.
Bencik, S., (2006). "Üstün Yetenekli Çocuklarda Mükemmeliyetçilik ve Benlik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Bieling, P. J., Israeli, A., Smith, J. & Antony, M. M. (2003). Making the grade: The behavioral consequences of perfectionism in the classroom. Personality and Individual Differences, 35, 163178.
Burak, E. M. (1995). "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Benlik Kavramlarına İlişkin Bir Araştırma." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Chan, D.W. (2003). Adjustment problems and multiple intelligences among gifted students in Hong Kong: the development of the revised student adjustment problems inventory. High Ability Studies, 14, 41-54.
Clark, B. (2002). Growing up gifted (6th Ed.). New Jersey: Pearson Education Inc. Davaslıgil, U. (1999). "Enhancement of creativity: An important problem in Turkish education system. "Paper presented at World Council for Gifted and Talented Children, İstanbul.
Davaslıgil, U. (2004). Üstün Çocuklar, R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A. E. Bilgili (Ed.), Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı, (ss. 211- 218). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları: 63, I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Yayın Dizisi:1.
Davis, G.A. (2006). Gifted children and gifted education: A practical guide for teacher and parents. Scottsdale, AZ: Great Potential Press, Inc.
Dinç, F. (1992). "Cinsiyetleri Farklı Lise Öğrencilerinin Benlik Algı Düzeylerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Frost, R. O., Marten, P., Lahart, C. & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14, 449468.
Greenspan, T. S. (2000). Healthy perfectionism is an oxymoron. Journal of Secondary Gifted Education, 11(4), 197-209.
Güçray, S.S. (1989). Çocuk Yuvasında ve Ailesi Yanında Kalan 9-10-11 yaş Çocuklarının Öz Saygı Gelişimini Etkileyen Bazı Faktörler. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hatipoğlu, Z. (1996). "Ergenlik Çağındaki Öğrencilerin Benlik Tasarım Düzeyleri ile Algılanan Anne Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Hoge, R. D. & Renzulli, J. S. (1993). Exploring the link between giftedness and selfconcept. Review of Educational Research, 63, 449-465.
Hollingworth, L.S. (1926). Gifted children: Their nature and nurture. New York: Macmillan.
Hollingworth, L.S. (1942). Children above 180 IQ Stanford-Binet-origin and development. Yonkerson-Hudson, NY: World Book.
James, W. (1948). Psychology. New York: The World Publishing Company. Jones, S. (1973). Self and interpersonel evaluations: esteem theories versus consistency theories. Psychological Bulletin, 79, 185-199.
Kanlı, E. (2007). "Fen ve Teknoloji Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenmenin Üstün ve Normal Zihin Düzeyindeki Öğrencilerin Erişi, Yaratıcı Düşünme ve Motivasyon Düzeylerine Etkisi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Karnes, F. A. & Wherry, J. N. (1981). Self-concepts of gifted students as measured by the Piers-Harris childrens self concept scale. Psychological Reports, 49, 903-906.
Kelly, K.R. & Colangelo, N (1984). Academic and social self-concepts of gifted, general and special students. Exceptional Children, 50, 551-554.
Kırdök, O. (2004). "Olumlu ve Olumsuz Mükemmeliyetçilik Ölçeği Geliştirme Çalışması." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Lawrence, D. (2006). Enhancing self-esteem in the classroom. USA: Paul Chapman Publishing.
Leana-Taşcılar, M. Z. ve Cinan, S. (2012). Üstün Zekalı ve Normal Çocuklarda Yönetsel Fonksiyonlar: Londra Kulesi Testi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 32,13-30.
Leana-Taşcılar, M.Z., Özyaprak, M., Güçyeter, S., Kanlı, E. ve Camcı-Erdoğan, S. (2014). Üstün Zekalı ve Yetenekli Çocuklarda Mükemmeliyetçiliğin Değerlendirilmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 31-45.
Lea-Wood, S.S. (1995) Self-Esteem of gifted adolescent girls in Australian schools. Roeper Review, 17 (3), 195.
Lehman, E. B. & Edwins, C. J. (1981). The social and emotional adjustment of young intellectually gifted children. Gifted Child Quarterly, 25, 134-137.
Litauer, F. & Litauer, M. (1997), Kişilik bulmacası: Birlikte Çalıştığımız İnsanları Anlamak. (Çev. H. B. Çelik). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
LoCicero, K. & Ashby, J.S. (2000). Multidimentional perfectionism in middle school age gifted students: a comparison to peers from the general cohort. Roeper Review, 22 (3),12-17.
Loeb, R. C. & Jay, G. (1987). Self-concept in gifted children: Differential impact in boys and girls. Gifted Child Quarterly, 1, 9-14.
Maker, J. (2003). New directions in enrichment and acceleration. In N. Colangelo & G. Davis (Eds.), Handbook of gifted education (pp. 163 - 173). Boston: Allyn and Bacon.
Metin, N. (1999). Üstün Yetenekli Çocuklar. Ankara: Öz-Aşama Matbaacılık.
Metin, N. ve Bencik, S. (2012). Bilim Sanat Merkezlerine Devam Eden 12-14 Yaş Grubu Üstün Yetenekli Çocukların Benlik Algılarının İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (163), 1-16.
MısırlıTaşdemir, Ö. (2003). "Üstün Yetenekli Çocuklarda, Mükemmeliyetçilik, Sınav Kaygısı, Benlik Saygısı, Kontrol Odağı, Öz Yeterlilik ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Trabzon.
Oran-Pamir, Ç. (2008). "Lise Öğrencilerinin Mükemmeliyetçlik Düzeyleri ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişki." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Orange, C. (1997). Gifted stundents and perfectionism, Roeper Review, 20(1), 1-9. Parker, W.D. & Mills, C.J. (1996). The incidence of perfectionism in gfted students. Gifted Child Quarterly, 40 (4), 194-200.
Parker, W. D. (2000). Healthy perfectionism in the gifted. Journal of Secondary Gifted Education, 11,173183.
Pope, A.W., Mchale, S. M. & Craighead,W. E. (1988). Self-esteem psychology. Canada: Pergoman Pres.
Preusser, K. J., Rice, K. G. & Ashby, J.S. (1994). The role of self-esteem in mediaty: The perfectionism-depression connection, Journal of College Student Development, 35, 412-421.
Robinson, A. & Clinkenbeard, P. R. (1998). Giftedness: An exceptionality. Annual Review of Psychology, 49, 117-39.
Saranlı, A. G. ve Metin, N. (2012). Üstün Yetenekli Çocuklarda Gözlenen SosyalDuygusal Sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1),139-163.
Savaşır, I. ve Şahin, N. (1995). Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Schuler, P. A. (2000). Perfectionism and gifted adolescents. Journal of Secondary Gifted Education, 11, 183197.
Seber, G. ve Satılmış, G. (1989). Yetiştirme Yurdunda Yaşayanlarda Benlik Saygısı. Psikoloji Dergisi, 7(23), 68-73.
Seyhan-Maşrabacı, T. (1994). "Hacettepe Üniversitesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Silverman, L. K. (1993). Social development, leadership, and gender issues. In L. K. Silverman (Ed.), Counseling the gifted and talented, (s. 291 327). Denver, CO: Love Publishing.
Silverman, L. K. (1999). Perfectionism. Gifted Education International, 13, 216 225.
Sternberg, R. (1997). Successful intelligence: How practical and creative intelligence determine success in life. USA: Plume Pub.
Sternberg, R. J. (2003). Wisdom, intelligence and creativity synthesized. New York: Cambridge University Press.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yürük, A. (2003). "İlköğretim Çağındaki Üstün Yetenekli Öğrencilerle Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Benlik Saygılarının Karşılaştırılması."
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zırh, S. (1995). "Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Benlik İmajının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.