Neşe ÖZKAYA KURT, Hüseyin AKKAYA, Said ALĞAN

Yanıklı hastanın değerlendirilmesi ve tedavi yaklaşımının belirlenmesi

Yanık; hasarın deri-derialtı dokularda oluştuğu, fakat derinliği, yüzey alanı, yanığı oluşturan sebeplere bağlı olaraktüm vücudu etkileyen fizyopatolojik süreçtir. Öncelikle bu konuda koruyucu hekimlik alanında yapılacak programlarve aile eğitimi ile yanık görülme oranının düşürülmesi en önemli hedef olmalıdır. Yanıkla ilgili yapılan çok sayıdaaraştırmaya göre yanık en sık çocuklarda ve ev ortamında olmaktadır. 4,5,6,7 Yanık hastasının birinci basamakta ayrıntılı değerlendirilmesi gerekir. Öyküde yanığın oluş şekli ve temas süresiönemli iken muayene bulgularında da yanığın genişliği, derinliği ve yanan vücut bölgesi önem taşımaktadır. Hastayaerken dönemde uygun müdahale ile oluşan yanığın derinleşmesi, enfeksiyon, sıvı kaybı önlenebilirken, uygun tedaviplanı düzenlenerek ileri merkezde tedavisi gerekli olan hastalar yönlendirilmelidir.

Assessment and defining the treatment of the patients with burns

Burn is a physiopathologic process characterized by dermal and subdermal damage and it affects the whole bodyregarding the depth, area and cause of burn. The most important factors for decreasing burn cases are family educationand preventive care programs. Many conducted studies on burns show that most of the cases are child and generallyincidents happen at household.Burn patients must be evaluated carefully by primary health care physicians. History reveals important findingssuch as the type of burn and contact duration, whereas physical examination shows the depth, area and affectedbody portion of the burn. Early intervention prevents deepening of the burn, superimposed infection and fluid loss.Nevertheless, patients should be referred to advanced treatment facilities after initial appropriate treatment.

PDF

___

1- Kuyumcu M, Şen H, Özkan S. Yanıklı Hastalarda Anestezi, Review Article, TAF Preventive Medicine Bulletin 2011;10(3):351-360.
2- Diler B, Dalgıç N, Karadağ ÇE, Dokucu Aİ. Bir Pediatrik Yanık Ünitesinde Epidemiyoloji ve Enfeksiyonlar: Üç Yıllık Deneyimimiz. Journal of Pediatric Infection 2012;6:40-5.
3- Zor F, Ersöz N, Külahçı Y, Kapı E, Bozkurt M. Birinci Basamak Yanık Tedavisinde Altın Standartlar. Dicle Tıp Dergisi 2009;36(3):219- 225
4- Akansel N, Yılmaz S, Aydın N, Kahveci R. Etiology of Burn Injuries Among 0-6 Aged Children in One University Hospital Burn Unit, Bursa, Turkey. International Journal of Caring Sciences 2013;6(2):208-215.
5- Güzel A, Soyoral L, Öncü MR, Çakır C. Yanık Ünitemize Başvuran ve Cerrahi Müdahale Yapılan Olguların İncelenmesi. Van Tıp Dergisi 2012; 19 (1): 1-7 .
6- Çiftçi İ, Arslan K, Altunbaş Z, Kara F, Yılmaz H. Epidemiologic Evaluation of Patients with Major Burns and Recommendations for Burn Prevention. Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery 2012;18(2):105-110.
7- Yılmaz S, Sezer E, Karagöz N, Erçöçen AR, Sezer H, Erkan M ve ark. Sivasta Alan Taramasıyla Yanık İnsidansının Araştırılması. Türkiye Klinikleri Journal of Med Sciences 2010;30(5):1552-60.
8- O Brien SP, Billmire DA. Prevention and management of outpatient pediatric burns. Journal Craniofasc Surg 2008;19(4):1034-1039.
9- Ovayolu N, Türk N, Uçan Ö. Yanık Nedeniyle Acile Gelen Hastaların Değerlendirilmesi ve Hemşirelik Yaklaşımı, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006;9(4):91-8.
10- Hussain A, Surgical treatment of acute burns. Wounds UK 2013;9(4):54-9.
11- Çetinkale O. Yanık Yarası Tedavisi, Yara Bakımı ve Tedavisi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 2008; 67:107-117.
12-Patel P, Vasquez SA, Granick M, Rhee ST. Topical Antimicrobials in Pediatric Burn Wound Management. The Journal of Craniofacial Surgery 2008;19(4):913-922.
13- T.C. Sağlık Bakanlığı, Yanık Yaralanmaları Tedavi Algoritması ; 2012.
14- McAdams TR. Chemical Injury to the Hand. In: Mathes SJ,Hentz VR (eds). Plastic Surgery Cold and Chemical Injury of the Upper Extremity (Vol.7) 2nd ed. Şehir: Basımevi; 2006:653-658.
15- Richards AM. Key Notes on Plastic Surgery. Tosun Z (çeviri ed). Plastik Cerrahide Temel İlkeler. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2007:273-283.
16-Yılmaz S, Erçöçen AR, Gültan S, Hidroflorik Asit Yanıkları Olgu Sunumu ve Literatürün Gözden Geçirilmesi. Türk Plastik Cerrahi Dergisi 1997;5(1):
17- Murray JF. Cold, Chemical and Irradiation Injuries. In: Mc Carthy JG (ed). Plastic Surgery. Philadelphia: WB Saunders;1990:5437.
18- Ersel M, Aksay E, Özsaraç M, Yüksel B, Sıcak Katran İle Yüz Yaralanmasında Katranın Temizlenmesinde Zeytinyağı Kullanımı, Turk J Emerg Med 2009;9(4):174-176.
19- Dağar S, Akın Ş. Sıcak Sir Ağda ile Oluşan Yanıkta Ağdanın Temizlenmesinde Zeytinyağı Kullanımı, Turk J Emerg Med 2010;10(2):49-50.