ÇOKLU İLAÇ KULLANAN YETİŞKİN BİREYLERİN TEDAVİYE UYUMU VE ÖZ-ETKİLİLİK DÜZEYLERİ

Amaç: Bu çalışmada çoklu ilaç kullanan yetişkin hastaların tedaviye uyumlarını, öz-etkililik düzeylerini veuyumu etkileyen faktörlerin etkisini değerlendirmeyi amaçladık.Materyal ve Metot: Daha önce kronik hastalık tanısı konmuş ve son 2 aydır birden fazla ilaç kullanan 35 yaşve üzeri bireyler çalışmaya alındı. Hastalara sosyodemografik özelliklerini, hastalık durumu ve kullanılan ilaçtürlerini belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanmış bir anket formu, İlaç Tedavisine Uyum Öz-Etkililik Ölçeği Kısa Formu (MASES-SF) ve Modifiye Morisky Ölçeği (MMÖ) uygulanmıştır.Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 275 hastanın %39,6’u (n=109) erkek, %60,4’ü (n=166) kadın, yaş ortalaması67,42±11,5 yaş idi. Hastaların %53,8’inin ilaçlarını düzenli olarak kullandığı, %44,7’sinin ise “unutkanlık”nedeniyle ilaçlarını düzenli kullanmadığı tespit edildi. Değerlendirilmeye alınan hastaların MASES -SF puanortalaması 33,65±8,6 (17-52) puan bulundu. Çalışmamızda 65 yaş altı olanların, evli olanların, ilköğretim veüstü eğitimli olanların, geliri giderine eşit veya fazla olanların, il merkezinde eşi ile yaşayanların ve hastalığınıntedavisi hakkında bir sağlık çalışanı tarafından eğitim verilmiş olanlarda hem tedaviye uyum puanları, hem deMMÖ’den aldıkları motivasyon ve bilgi skorları daha yüksek bulundu (p

TREATMENT ADHERENCE AND SELF-EFFICACY LEVELS OF ADULTS USING MULTIPLE DRUGS

Objectives: In this study, we aimed to evaluate the treatment adherence, self-efficacy levels of adult patients using multiple drugs and the effects of individual factors affecting adherence. Materials and Methods: Methods: A 35-year-old or older patients who has been diagnosed with chronic disease who has been using more than one medication for the last 2 months were included in the study. A questionnaire prepared by the researchers to determine sociodemographic characteristics, disease status and drug types, a Short Form of Self-Efficacy Scale for Adherence/Adaptation to Medical Treatment and Modifiye Morisky Scale were applied to the patients. Results: Of the participants, 39.6% (n = 109) were male, 60.4% (n = 166) were female and the mean age was 67.42 ± 11.5 years. While 53.8% of patients said they were using their medication regularly, 44.7% were unable to use their medication regularly due to forgetfulness. The mean score of the Self-Efficacy Scale for Adherence/Adaptation to Medical Treatment was 33.65 ± 8.6 (17-52). In our study, it was found that those who were under 65 years of age, those who were married, those who were educated by elementary school or higher, those who were equal or higher than the income, those who lived with their wife in the city center, those who have been trained by a health worker about the treatment of the disease had higher both treatment adherence and Modified Morisky motivation and knowledge scores (p

PDF

___

1. Veazie PJ, Cai S. A connection between medication adherence, patient sense of uniqueness, and the personalization of information. Medical Hypotheses 2007;68(2):335-42.
2. Ertemür E, Erdil F. Cerrahi kliniklerinde yatan yaşlı hastaların ilaç kullanımına yönelik bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2012;15(2): 201-7.
3. 3.Akıcı A. Akılcı ilaç kullanımı ilkeleri doğrultusunda yaşlılarda reçete yazma ve Türkiye’de yaşlılarda ilaç kullanımı boyutları. Turk J Geriatr 2006;Özel Sayı:19-27.
4. Palmieri FM, Barton DL. Challenges of oral medications in patients with advanced breast cancer. Semin Oncol Nurs 2007;23:17-22.
5. Gözüm S, Aksayan S. Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe formunun Güvenirlilik ve Geçerliliği. Atatürk Üniversitesi HYO Dergisi 1999; (2):21-34.
6. Ogedegbe G, Mancuse, CA, Allegrante JP, Charlson ME. Development and evaluation of medication adherence self-efficacy scale in hypertensive African–American patients. Journal of Clinical Epidemiology 2003; 56(6):520–9.
7. Hacıhasanoglu R, Gözüm S, Çapik C. Validity of the Turkish version of the medication adherence self- efficacy scale-short form in hypertensive patients. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 2012;12:241-8.
8. Hacıhasanoğlu R, Gözüm S, Çapık C, Morisky DE. Reliability and validity of the Turkish form of the eight- item Morisky medication adherence scale in hypertensive patients. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 2014;14(8):692–700.
9. Onat A, Can G, Yüksel H. TEKHARF: Tıp Dünyasının Kronik Hastalıklara Yaklaşımına Öncülük. 2017: Onat A(edt)
10. Zelko E, Klemenc-Ketis Z, Tusek-Bunc K. Medication adherence in elderly with polypharmacy living at home: a systematic review of existing studies. Mater Sociomed 2016;28(2):129.
11. Turhan O, Kibar E, Ekren E, Engin O, Ercan D, Erdal AI, et al. Medication adherence in elderly: a university hospital-based and descriptive study. Nobel Med 2014;10(2):31-38.
12. Sönmez Y, Aşçı H, Olgun Izmirli G, Gündoğan D, Çankara FN, Yesilot S. Evaluation Of Potentially Inappropriate Drug Use And Medıcal Non-Adherence in A Community-Dwelling Elderly Population: A Cross-Sectional Study. Turk J Geriatr 2014;17(2).
13. Demirbağ BC, Timur M. Bir Grup Yaşlının İlaç Kullanımı İle İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışları. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi 2012;11(1):1-8.
14. Özdemir Ö, Akyüz A, Doruk H. Geriatrik Hipertansif Hastaların İlaç Tedavisine Uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi 2016;12:195-201.
15. Kankaya H, Özer S, Korkmaz M, Karabulut Ö, Kurt E. Yaşlı Hipertansif Hastalarda İlaç Tedavisine Uyum Öz-Etkililiği. EÜ Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2017;33(3),1-10.
16. Tümer A, Baybuğa M, Dereli F, Uysal D. The Compliance Level of Treatment of Hypertensive Patients Journal of Cardiovascular Nursing 2016;7(13):105-13.
17. Karadağ E, Akkuş Y, Karatay G. Bir Aile Sağlığı Merkezine Başvuran Hipertansiyon Hastalarının İlaç Tedavisine Uyum Öz Etkililik Düzeyleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012;28 (3):85 -96.
18. Vatansever Ö, Ünsar S. Esansiyel hipertansiyonlu hastaların ilaç tedavisine uyum/öz etkililik düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turk Soc Cardiol Turkish Journal of Cardiovascular Nursing 2014;5(8):66-74.
19. Yılmaz F, Çolak M. Evaluation of Beliefs about Medicines and Medication Adherence among Elderly People with Chronic Diseases. Turkiye Klinikleri J Health Sci doi: 10.5336/healthsci.2017-58835.
20. Cingil D, Delen S, Aksuoğlu A. Evaluation of compliance and level of knowledge of patients with hypertension living in Karaman city center, Turkey. Arch Turk Soc Cardiol 2009;37(8):551-6.
21. Bell RA, Kravitz RL. Physician counseling for hypertension: what do doctors really do? Patient Educ Couns. 2008;72(1):115-21.
22. Mollaoğlu M, Solmaz G. Adherence To Therapy And Qualıty Of Lıfe In Hypertensıve Patıents. Acta Clin Croat 2015;54(4):438-44.
23. Kasar KS, Karadakovan A. Yaşlı Bireylerde Antihipertansif İlaç Kullanım Hatalarının İncelenmesi, Journal of Cardiovascular Nursing 2017; 8(15):20-7.
24. Solmaz T, Akın B. Evde Yaşayan Yaşlılarda İlaç Kullanımı Ve Kendi Kendine İlaç Kullanımı Yetisi. Turkish Journal of Geriatrics2009; 12 (2): 72-81.
25. Lee GK, Wang HH, Liu KQL, et al. Determinants of medication adherence to antihypertensive medications among a Chinese population using Morisky Medication Adherence Scale. PLoS One 2013;8(4):62775.
26. Kara DD, Mert E, Uysal Y, Başhan İ. Çoklu İlaç Kullanan Erişkinlerde Tedaviye Uyumun Hastalık Algısı, Bilgi ve Tutum Bağlamında Değerlendirilmesi. TJFMPC 2017;11(4) :227-34.
27. Unni EJ, Shiyanbola OO, Farris KB. Change in medication adherence and beliefs in medicines over time in older adults. Glob J Health Sci 2015;8(5):39-47.
28. Cicolini G, Comparcini D, Flacco ME, Capasso L, Masucci C, Simonetti V. Self-reported medication adherence and beliefs among elderly in multi-treatment: a cross-sectional study. Appl Nurs Res 2016;30:131- 6.