Ayla HENDEKÇİ, İlknur Aydın AVCI

ADÖLESANLARDA İNTERNET BAĞIMLILIĞI İLE BESLENME EGZERSİZ DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Amaç: Bu araştırma, adölesanlarda internet bağımlılığı ile beslenme egzersiz davranışları arasındaki ilişkininincelenmesi amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı türdeki araştırmanın evreni, Giresun ilindeki bir ortaokulda öğrenim gören 6,7 ve 8. sınıftaki adölesan dönem öğrencileridir (n=440). Araştırmaya katılmayı kabul eden ve ulaşılabilen 400öğrenci ile araştırma tamamlanmıştır (%91). Veriler, Tanıtıcı Bilgi Formu, İnternet Bağımlılık Ölçeği (İBÖ) veBeslenme Egzersiz Davranışları Ölçeği (BEDÖ) ile toplanmıştır. Veriler SPSS 20.00 programı ile analiz edilmişve tanımlayıcı istatistikler (frekans, yüzde, varyans, t testi, Kruskall Wallis testi) kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 12,25±0,98 olup %51,25’i kadın, %50,75’i interneti en azbir saat kullanmakta ve %31,75’i interneti bilgilenmek amacıyla kullanmaktadır. Adölesanların İBÖ ve SağlıksızBeslenme-Egzersiz Davranışı boyutu puanları erkeklerin aleyhine bulunmuş, adölesan okul başarısı ile internetbağımlılığı ve beslenme egzersiz davranışları arasında bir ilişki olduğu ve adölesanların günlük olarakinternette geçirdikleri zaman ve internet kullanım amacına göre İBÖ ve BEDÖ puanları arasında ilişki olduğubulunmuştur.Sonuç: Adölesanların farklı tanımlayıcı özelliklerine göre internet bağımlılığı ve beslenme egzersizdavranışları arasında ilişki olduğu görülmektedir. Risk faktörlerinin erken dönemde belirlenmesi, okul-aile-öğrenci ile iş birliği yapılması gerekmekte olup adölesanların uygun eğitimlerle desteklenmesi önerilmektedir.

THE RELATIONSHIP BETWEEN INTERNET ADDICTION AND NUTRITION EXERCISE BEHAVIORS IN ADOLESCENTS

Objectives: The aim of this study was to investigate the relationship between internet addiction and nutrition exercise behaviors in adolescents. Materials and Methods: The universe of the descriptive study is the 6th, 7th and 8th grade adolescent students studying in a secondary school in Giresun (n = 440). The study was completed with a total of 400 students who agreed to participate in the study (91%). Data were collected by using the Descriptive Information Form, Internet Addiction Scale (IAS) and Nutrition Exercise Behavior Scale (NEBS). The data were analyzed with SPSS 20.00 program and descriptive statistics (frequency, percentage, variance, t test, Kruskall Wallis test) were used. Results: The mean age of the participants was 12.25±0.98 and 51.25% were women, 50.75% were using the internet for at least one hour and 31.75% were using the internet for information purposes. The IAS and Unhealthy Nutrition-Exercise Behavior dimension scores of adolescents were found to be against the males. There is a relationship between adolescent school achievement and internet addiction and nutrition exercise behaviors, IAS and NEBS scores according to the time spent by the adolescents on the internet daily and the purpose of internet use. Conclusion: It is seen that there is a relationship between internet addiction and nutrition exercise behaviors according to different descriptive characteristics of adolescents. Early identification of risk factors and cooperation with school-parents-students is required and it is recommended that adolescents are supported with appropriate training.

PDF

___

1. Geçkil E, Dündar Ö. Turkish adolescent health risk behaviors and self-esteem. Social Behavior and Personality 2011;39:219-28.
2. Bassett R, Chapman GE, Beagan BL. Autonomy and control: The co-construction of adolescent food choice. Appetite 2008;50(2-3):325-32.
3. Hacıalioğlu N. Adölesan Sağlığı. İçinde: B. Erci (Ed.) Halk Sağlığı Hemşireliği, Ankara: Göktuğ Basın Yayın ve Dağıtım. 2016;122-35.
4. Aygün O, Muslu G. Ergenlerin riskli sağlık davranışlarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. DEUHFED 2017;10(4):242-50.
5. Adıbelli D. Ergenlik Döneminde Sağlığın Geliştirilmesi. İçinde: B. Erci (Ed.) Yaşam Boyu Sağlığı Geliştirme, Elazığ: Güler Matbaacılık. 2018;208-18.
6. Yavuz O. Ergenlik döneminde internet bağımlılığının okul başarısı üzerinde etkileri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 2018;8(15):1056-80
7. Ercengiz M, Şar AH. Ergenlerde internet bağımlılığının yordayıcı olarak duygu düzenlemedeki rolü. Sakarya University Journal of Education 2017;7(1):183-94.
8. Zorbaz O, Dost M. Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımının cinsiyet, sosyal kaygı ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2014;29(1):298-310.
9. Kawabe K, Horiuchi F, Ochi M, Oka Y, Ueno SI. Internet addiction: Prevalence and relation with mental states in adolescents. Psychiatry and Clinical Neurosciences 2016;70(9):405-12.
10. We Are Social Digital Report. https://wearesocial.com/blog/2018/01/global-digital-report-2018 Erişim Tarihi:09.03.2019
11. Türkiye İstatistik Kurumu. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Haber Bülteni. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27819 Erişim Tarihi:08.03.2019
12. Karacic S, Oreskovic S. Internet addiction and mental health status of adolescents in Croatia and Germany. Psychiatria Danubina 2017;29(3):313-21.
13. Gür K, Şişman FN, Şener N, Çetindağ Z. Türk ergenlerde internet bağımlılığı ve erteledikleri günlük yaşam aktiviteleri. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;2(1):32-8.
14. Kim JS, Chun BC. Association of Internet addiction with health promotion lifestyle profile and perceived health status in adolescents. Journal of Preventive Medicine and Public Health 2005;38(1):53-60.
15. Aktaş A, Arnas Y. 3-18 Yaş grubu çocuk ve gençlerin interaktif iletişim araçlarını kullanma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Turkish Online Journal of Educational Technology 2005;4(4):59- 66.
16. Çam HH, Nur N. Adölesanlarda internet bağımlılık prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2015;14(3):181-8.
17. Akman M, Tüzün S, Ünalan P. Healthy eating patterns and physical activity status of adolescents. Nobel Medicus Journal 2012;8(1):24-9.
18. Wadolowska L, Kowalkowska J, Lonnie M, Czarnocinska J, Jezewska-Zychowicz, M, Babicz-Zielinska E. Associations between physical activity patterns and dietary patterns in a representative sample of Polish girls aged 13-21 years: a cross-sectional study (GEBaHealth Project). BMC Public Health 2016;16(1):698.
19. Farooq MA, Parkinson KN, Adamson AJ, et al. Timing of the decline in physical activity in childhood and adolescence: Gateshead Millennium Cohort Study. Br J Sports Med 2018;52(15):1002-6.
20. Best K, Ball K, Zarnowiecki D, Stanley R, Dollman J. In search of consistent predictors of children’s physical activity. International Journal Of Environmental Research And Public Health 2017;14(10):1258.
21. Herting MM, Chu X. Exercise, cognition, and the adolescent brain. Birth Defects Research 2017;109(20):1672-9.
22. Sampasa-Kanyinga H, Chaput JP, Hamilton HA. Associations between the use of social networking sites and unhealthy eating behaviours and excess body weight in adolescents. British Journal of Nutrition 2015;114(11):1941-7.
23. Durkee T, Carli V, Floderus B, Wasserman C, et al. Pathological internet use and risk-behaviors among European adolescents. International Journal of Environmental Research and Public Health 2016;13(3):294.
24. Bayraktar F, Gün Z. Incidence and correlates of ınternet usage among adolescents in North Cyprus. Cyber Psychology&Behavior 2006;10(2):191-7.
25. Esen E. Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir;2010.
26. Yurt S, Save D, Yıldız A. Adolesanlar için beslenme egzersiz davranışlarını değerlendirme ölçüm aracının geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenilirliği. Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics 2016;2(1):19-25.
27. Kalay R, Türkmen A. Adolesanlarda beslenme ve egzersiz davranışlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research 2015;5:1-14.
28. Ayas T, Horzum MB. İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı ve aile internet tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2016;4(39):46-57.
29. Durualp E, Çiçekoğlu P. Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin yalnızlık düzeylerinin internet bağımlılığı ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013;15(1):29-46.
30. Kudaş S, Ülkar B, Erdogan A. Ankara ili 11-12 yaş grubu çocukların fiziksel aktivite ve bazı beslenme alışkanlıkları. Spor Bilimleri Dergisi 2005;16(1):19-29.
31. Aksoydan E, Çakır N. Adölesanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve vücut kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2011;53(4):268-9.
32. Bebiş H, Akpunar D, Özdemir S, Kılıç S. Bir ortaöğretim okulundaki adölesanların sağlığı geliştirme davranışlarının incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2015;57:129-35.
33. Ersun A, Köze BŞ, Muslu G, Beytut D, Başbakkal Z, Conk Z. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinde internet kullanımı ile sosyal destek sistemi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2012;20(2):86-92.
34. Sağlan R, Atay E, Demirtaş Z, Öcal E, Arslantaş D, Ünsal A. Ortaokul ve lise öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve kuru göz hastalığının değerlendirilmesi. Euras J Fam Med 2017;6(3):117-26.
35. Yurt S. Fazla kilolu adölesanlara uygulanan motivasyon görüşmelerinin beslenme tutumu, davranışları ve kilo üzerine etkisi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul;2008.
36. Spada MM. An overview of problematic internet use. Addictive Behaviors 2014;39(1):3-6.
37. Kırca K, Kutlutürkan S. Hemşirelik öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerinin iletişim becerilerine etkisi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;5(2):81-5.
38. Alper Y, Pündük Z, Akçakoyu F, Göktaş Z. Balıkesir Fen Lisesi öğrencilerinde beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının incelenmesi. Sportif Bakış:Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi 2017;4(2):101- 10.
39. Konca E, Ermiş E, Ermiş A, Erilli NA. 7-14 yaş öğrencilerin fiziksel aktivite durumları ve beslenme alışkanlıklarının araştırılması. Social Sciences 2019;14(1):105-17.