İŞ SÖZLEŞMESİNİN AHLAK VE İYİNİYET KURALLARINA AYKIRILIK VE BENZERİ NEDENLERLE FESHİNİN (İŞ KANUNU m. 25/II) CEZA HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

İşçinin iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal fesih nedenlerinden bir kısmını, 4857 sayılı İş Kanunu m. 25/II’de “işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzeri davranışlarına dayalı nedenler” oluşturmak- tadır. İş. Kanunu m. 25/II’deki fiillerin bir kısmı ceza hukuku açısından suç oluşturan fiiller niteliğindeyken, bir kısmı ceza hukuku açısından suç oluşturmayan ancak İş hukuku açısından iş ilişkisinin devam etmesinin beklenemeyeceği fiillerden oluşmaktadır. İş sözleşmesinin feshedilmesi üzerine işveren, işçiyi hangi gerekçeyle işten çıkardığını bir kod numarasıyla işaretleyerek Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirmek zorundadır. İş Kanunu m. 25/II’de yer alan “ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerlerine dayalı davranışlar” SGK’nın 1 Nisan 2021 tarihli genelgesiyle yapılan değişikliğe kadar “Kod- 29” olarak SGK’ye bildirilmekteydi. İş Kanunu’ndaki söz konusu hükme dayanılarak çok sayıda iş akdine son verilmesi ve durumun “Kod-29” olarak bildirilmesine yönelik eleştiriler üzerine SGK’nın yeni bir genelgesiyle Kod- 29’daki fiillerin her biri için 42’den 50’ye kadar ayrı ayrı kodlar belirlemek yoluna gidilmiştir. Çalışmada, İş Kanunu m. 25/II’de yer alan ve bir kısmı suç oluştururken bir kısmı suç oluşturmayan fiillerden dolayı iş akdinin feshi, ceza hukuku açısından tartışılarak hukuki denetimin sağlanabilmesi için İş Kanunu m. 25/II’deki haklı fesih nedenlerinin içeriğinin nasıl somutlaştırılabileceği ve işçinin keyfi olarak işten çıkarıldığının ispatlanması durumunda işverenin sorumluluğu konuları ele alınacaktır.

INTERPRETATION OF THE TERMINATION OF EMPLOYEE’S EMPLOYMENT CONTRACT FOR CONSERVATION WITH THE RULES OF ETHICS AND GOODNESS AND FOR SIMILAR REASONS IN TERMS OF CRIMINAL LAW

Some of the reasons for the immediate termination of the employee’s employ- ment contract for rightful reasons are regulated in the Labor Law No. 4857, art. 25/II as “The situations that do not comply with the moral and good- ness rules of the worker and the reasons based on similar behaviors”. Some of the acts in 25/II are offenses in terms of criminal law. However, some of them are behaviors that are described with ambiguous terms. In case the employment contract is terminated, the employer has to notify the Social Security Institution of the situation and notify the employee with a code number for the reason for the dismissal. The reasons in 25/II were reported as “Code-29” until the amendment made in this article on April 2021. In the article, it is suggested to embody the reasons that give the employer the right to terminate for a just cause in order to provide legal supervision by discussing the termination of employment contract due to acts in Labor Law, art. 25/II, some of which constitute a crime and some that do not.

PDF

___

Akipek, Jale G; Akıntürk, Turgut ve Karaman, Derya Ateş. Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku. Yenilenmiş 8. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık, 2011.
Akyiğit, Ercan. İçtihatlı ve Açıklamalı 4857 Sayılı İş Kanunu Şerhi I. 3. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2008.
Alpagut, Gülsevil. “İş Sözleşmesinin Feshinde Haklı-Geçerli Neden Ayrımı ve Yargıtay’ın Konuya İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, no. 1, (2006): 1733-1767.
Aydın, Devrim. Ceza Muhakemesinde Deliller. Ankara: Yetkin, 2014.
Centel, Nur ve Zafer, Hamide. Ceza Muhakemesi Hukuku. 21 Bası, İstanbul: Beta, 2022.
Çelik, Nuri; Caniklioğlu, Nurşen ve Canbolat, Talat. İş Hukuku Dersleri. Yenilenmiş 34. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık, 2021.
Eren, Fikret. Borçlar Hukuku, İstanbul: Beta Yayıncılık, 2010.
Günay, Cevdet İlhan. İş Kanunu Şerhi I, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara: Yetkin, 2009.
Öztan, Bilge. Medeni Hukukun Temel Kavramları. 38. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
Kılıçoğlu, Mustafa ve Şenocak, Kemal. İş Kanunu Şerhi. Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul: Legal, 2013.
Mollamahmutoğlu, Hamdi; Astarlı, Muhittin ve Baysal, Ulaş. İş Hukuku Ders Kitabı I. Bireysel İş Hukuku. Ankara: Seçkin, 2017.
Özcan, Durmuş. Öğreti ve Uygulamada İş Sözleşmesinin Feshi. Ankara: Adalet, 2011.
Senyen-Kaplan, Emine Tuncay. Bireysel İş Hukuku. Yenilenmiş 10. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi, 2019.
Süzek, Sarper. İş Hukuku, Yenilenmiş 19. Baskı. İstanbul: Beta, 2020.
Tunçomağ, Kenan ve Centel, Tankut. İş Hukukunun Esasları, İstanbul: Beta, 2015.
Umutlu, Hasan Hüseyin ve Önder, Mehmet Fahrettin. “İşçinin Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Davranışları Nedeniyle İşverenin İş Sözleşmesini Derhal Fesih Hakkı.” Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi 2, no. 2, (2020): 158-177.
Umutlu, Hasan Hüseyin. Yargıtay Kararları Işığında İşverenin İşçinin Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Davranışları Nedeniyle İş Sözleşmesini Derhal Fesih Hakkı. İstanbul: Oniki Levha, 2021.
Yenisey, Feridun ve Nuhoğlu, Ayşe. Ceza Muhakemesi Hukuku. 8. Baskı. Ankara: Seçkin, 2020.