Şu anda bu yazıları kaleme alırken geçmişimizde yaşadıklarımızı düşün düğüm, Cumhuriyete aktarılan mirasa ve halkıma baktığım zaman, insanın, kendisini kendi kusuru ile mahkûm ettiği ergin olmayış- durumundan kurtulup kendi aklını kullanarak düşünmesi, aklını başkalarının yönetimi altında tutmadan kullanma kararlılığını ve yürekliliğini göstermesi, kendisini ergin olmayışa mahkûm etmemesi, “Sapere aude!” yani “kendi istencinle aklını kullanma yürekliliğini göster!” (Kant) anlamına gelen Aydınlanma çağını hiçbir dönemde yaşamamış olan toplumumuzda yukarıda sergilenenler, çoğu zaman beni hiç şaşırtmıyor, şaşırtmamaktadır da.